Η απόφαση Τραμπ προκαλεί οργή στο Βερολίνο

«Σε λίγα λεπτά», είπε χθες το απόγευμα στο πολύαναμενόμενο μήνυμά του ο Τραμπ, «θα υπογράψω ένα προεδρικό διάταγμα για την έναρξη της επαναφοράς των κυρώσεων των ΗΠΑ ενάντια στο ιρανικό καθεστώς. Θα επιβάλλουμε το ύψιστο επίπεδο οικονομικών κυρώσεων. Οποιαδήποτε χώρα βοηθά το Ιράν στην αναζήτηση πυρηνικών όπλων, θα μπορούσε να υποστεί επίσης σκληρές κυρώσεις από τις ΗΠΑ».

Η απόσυρση από τη συμφωνία συνεπάγεται την επαναφορά όλων των κυρώσεων που είχαν αρθεί το 2015. Πέραν αυτών ο Τραμπ προανήγγειλε την επιβολή και νέων μέτρων κατά της Τεχεράνης. Αιτιολογώντας την απόφασή του ο αμερικανός πρόεδρος έκανε λόγο για μια «φρικτή συμφωνία» που ωφελεί μόνον το Ιράν.

«Ολέθριο λάθος»

Ο γερμανικός πολιτικός κόσμος καταδίκασε σχεδόν ομόφωνα την απόφαση του αμερικανού προέδρου ως κοντόφθαλμη, άστοχη και ανεύθυνη. Λίγα δευτερόλεπτα μετά την ανακοίνωση, ο πολιτικός των γερμανών Πρασίνων Νουριπούρ έγραψε στο twitter: «Ο Τραμπ έκανε ένα ολέθριο λάθος». Και πρόσθεσε ότι ήρθε η ώρα να δράσει η Ευρώπη προκειμένου να αποτραπεί ο πυρηνικός εξοπλισμός στη Μέση Ανατολή αλλά και η επανέναρξη του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. «Οι Ευρωπαίοι πρέπει να διασώσουν ό,τι απέμεινε», έγραψε λίγο αργότερα ο γερμανός υφυπουργός Εξωτερικών Ροτ.

Εν ονόματι και της Γερμανίας και της Μεγάλης Βρετανίας ο γάλλος πρόεδρος Μακρόν εξέφρασε τη βαθιά του λύπη για την απόφαση Τραμπ. Σε κοινή ανακοίνωση των τριών χωρών αναφέρεται ότι «από κοινού τονίζουμε ότι συνεχίζει να μας δεσμεύει η συμφωνία». Βερολίνο, Παρίσι και Λονδίνο τάσσονται υπέρ της διατήρησης της συμφωνίας και προτίθενται να συνεργαστούν από κοινού με όλες τις υπόλοιπες χώρες προκειμένου να διαφυλαχτεί η συμφωνία. «Αυτό συμπεριλαμβάνει τα οικονομικά προνόμια που προβλέπει η συμφωνία για τον ιρανικό λαό», όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση. Μέρκελ, Μακρόν και Μέι είχαν συντονίσει τις θέσεις τους τηλεφωνικά ήδη πριν προλάβει να πάρει θέση ο Τραμπ μπροστά από τις κάμερες.

Σαφές μήνυμα από Μογκερίνι

Λίγο αργότερα ακολούθησε και η δήλωση της εντεταλμένης της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι:

«Εάν οι ΗΠΑ αναθεωρούσαν την απόφασή τους θα το καλωσορίζαμε. Οι ΗΠΑ παραμένουν ο στενότερος σύμμαχός μας και φίλος και προφανώς θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά σε μια σειρά ζητημάτων. Ωστόσο όπως είπαμε συχνά, η πυρηνική συμφωνία δεν είναι μια διμερής συμφωνία και δεν είναι στο χέρι μιας μεμονωμένης χώρας να την καταγγέλλει μονομερώς».

Λάδι στη φωτιά έριξε στο Βερολίνο χθες το βράδυ και ο αμερικανός πρέσβης στη γερμανική πρωτεύουσα Γκρενέλ ο οποίος στο και πέντε των ανακοινώσεων Τραμπ κάλεσε μέσω twitter τις γερμανικές επιχειρήσεις να περιορίσουν «άμεσα» τις δραστηριότητές τους στο Ιράν. «Όσο η ΕΕ δεν επανενεργοποιεί τις κυρώσεις της κατά του Ιράν, επιτρέπεται για τη γερμανική οικονομία το νόμιμο επιχειρείν με το Ιράν», ήταν η απάντηση του γερμανικού συνδέσμου κατασκευαστών βαρέων μηχανημάτων.

Ρίχαρντ Φουξ / Κώστας Συμεωνίδης