«Η Γερμανία κερδίζει από τον ανταγωνισμό των υποτιμήσεων»
12 Οκτωβρίου 2010
Ο «πόλεμος των ισοτιμιών» συνεχίζεται με τους Αμερικανούς να ζητούν την υποτίμηση του κινεζικού νομίσματος, του γουάν, και το Πεκίνο να αντιτείνει ότι πρώτον έχει ήδη υποτιμήσει το γουάν στο πρόσφατο παρελθόν και δεύτερον μία περαιτέρω υποτίμηση θα σταματούσε τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στην Κίνα με ολέθριες συνέπειες για την οικονομική ανάπτυξη σε όλον τον κόσμο.
Μέχρι στιγμής η Γερμανία φαίνεται κερδισμένη από τις «τεκτονικές κινήσεις» των τελευταίων ετών στο διεθνές εμπόριο και αισιοδοξεί για την καταπολέμηση της ανεργίας, αλλά φοβάται ότι μία διολίσθηση νομισμάτων θα μπορούσε να πυροδοτήσει τον πληθωρισμό.
Ο Γερμανός οικονομολόγος Χανς Βέρνερ Ζιν, επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Μελετών του Μονάχου, υποστηρίζει ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας – προς το παρόν :
«Αυτός ο ανταγωνισμός υποτιμήσεων γίνεται προφανώς γιατί οι Αμερικανοί προσπαθούν να υποτιμήσουν το δολάριο μέσω μίας χαλαρής νομισματικής πολιτικής. Κάτι παρόμοιο έχουν κάνει ήδη οι Ιάπωνες, οι Νοτιοκορεάτες και οι Βραζιλιάνοι. Όσο για τον πληθωρισμό; Αυτός ο κίνδυνος εκδηλώνεται κυρίως στις χώρες που υποτιμούν. Στις υπόλοιπες μάλλον το αντίθετο συμβαίνει, εκεί πάμε στην κατεύθυνση του αποπληθωρισμού», λέει ο Χανς Βέρνερ Ζιν.
Μνήμες 1930 στη διεθνή οικονομία…
Οι απαισιόδοξοι πιστεύουν ότι οι ανταγωνιστικές υποτιμήσεις θυμίζουν τα πρώτα χρόνια μετά την οικονομική κρίση του 1929-30, όταν οι μεγάλες οικονομικές δυνάμεις είχαν επιδοθεί σε εμπορικό πόλεμο με αλλεπάλληλες υποτιμήσεις για να βελτιώσουν τις εξαγωγικές επιδόσεις τους. Αποτέλεσμα: ο συνεχής ανταγωνισμός στη μείωση του κόστους παρέσυρε την παγκόσμια οικονομία σε νέα κρίση. Ο Χανς Βέρνερ Ζιν υποστηρίζει ότι ανησυχεί λιγότερο για τη νομισματική παρέμβαση καθ’ εαυτή και περισσότερο για τα αντίμετρα προστατευτισμού που μπορεί να προκαλέσει αυτή η παρέμβαση:
«Η υποτίμηση του νομίσματος είναι παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος, ό,τι κερδίζει μία χώρα σε οικονομική ανάπτυξη, το έχει χάσει μία άλλη χώρα», υπογραμίζει ο Γερμανός οικονομολόγος. «Αυτό δεν θέτει εξ΄ορισμού σε κίνδυνο την οικονομία, αλλά υπογραμμίζει το ευμετάβλητο των αγορών και εντείνει την αβεβαιότητα για τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, οπότε σε ένα δεύτερο βήμα μπορεί πράγματι να θέσει σε κίνδυνο το διεθνές εμπόριο. Ανησυχώ ιδιαίτερα για τα προστατευτικά μέτρα που αποφάσισαν οι ΗΠΑ για να θωρακίσουν την αγορά τους απέναντι σε φθηνές εισαγωγές από την Κίνα. Αν κάνουν όλοι το ίδιο, το διεθνές εμπόριο θα μειωθεί, παρ΄ότι αποτελεί πηγή ευημερίας και πλούτου για όλες τις χώρες.»
Η αλληλεξάρτηση των αγορών είναι δεδομένη, υποστηρίζει ο Γερμανός οικονομολόγος. Εάν οι Ευρωπαίοι ακολουθήσουν το παράδειγμα των Αμερικανών, τότε θα διαπιστώσουν ότι δεν πλήττονται μόνο οι κινεζικές εξαγωγές, αλλά και η ανάπτυξη της ίδιας ευρωπαϊκής οικονομίας:
«Στον βαθμό που μειώνει κανείς τον όγκο των συναλλαγών, περιορίζει αντίστοιχα και τις εξαγωγές του, γιατί σε αυτήν την περίπτωση οι Κινέζοι δεν θα διαθέτουν χρήματα για να αγοράσουν τα δικά μας εμπορεύματα. Τα προστατευτικά μέτρα θα γίνουν μπούμερανγκ, ιδιαίτερα για τη Γερμανία που είναι μία εξαγωγική δύναμη και μάλιστα εξάγει κεφαλαιουχικά αγαθά, ενώ αντιθέτως οι Κινέζοι εξειδικεύονται σε καταναλωτικά αγαθά, υφάσματα, φθηνά ηλεκτρονικά και παρόμοια προϊόντα.»
«Εσωτερική» υποτίμηση και γερμανική ανταγωνιστικότητα
Αν συνεχιστεί πάντως ο ανταγωνισμός των υποτιμήσεων, η Γερμανία θα είναι ο μεγάλος κερδισμένος, υποστηρίζει ο Χανς Βέρνερ Ζιν. Και αυτό γιατί, όπως υποστηρίζει, η γερμανική οικονομία έχει προετοιμαστεί κατάλληλα για το ευρώ μειώνοντας τα κόστη πριν καθιερωθεί το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, με αποτέλεσμα να είναι σήμερα εξαιρετικά ανταγωνιστική:
«Ουσιαστικά είχαμε προχωρήσει σε ντε φάκτο υποτίμηση γύρω στο 18% απέναντι στους άλλους εταίρους μας στην Ευρωζώνη. Ήταν μία τεράστια προσπάθεια. Έτσι γίναμε φθηνότεροι. Ποιοτικά καλοί είμαστε και πριν, αλλά είμαστε και λίγο ακριβοί. Τώρα γίναμε φθηνότεροι, έχουμε τονώσει τις εξαγωγές μας και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει εύκολα, εκτός βέβαια αν αποφασίζαμε μία υπερβολικά γενναιόδωρη εισοδηματική πολιτική.»
Jürgen Liminski/Γιάννης Παπαδημητρίου
Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου