Η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας: όλα είναι ρευστά

Ο απόηχος από την αποτυχία της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ συνεχίζεται και μαζί του οι αναλύσεις και τα διάφορα σενάρια για του τι μέλει γενέσθαι. Αρκετές σημερινές εφημερίδες αναφέρονται στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας υπό το πρίσμα του αδιεξόδου στην ΕΕ.

Frankfurter Rundschau: «Στις 3 Οκτωβρίου θα πρέπει σύμφωνα με το μέχρι σήμερα ισχύον χρονοδιάγραμμα να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία. Χιλιάδες παράγραφοι πρέπει να μελετηθούν και να αποσαφηνιστεί σε ποια ακριβώς κατάσταση βρίσκεται η χώρα στον τομέα της διοίκησης, της οικονομίας, του δικαίου, της αγροτικής οικονομίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κλπ. Έτσι μόνον μπορεί να αποφασιστεί κατά πόσον είναι η Τουρκία ώριμη για ένταξη στην ΕΕ ή πόσον θα πρέπει να περιμένει ακόμη και με ποιες προϋποθέσεις. Πάνω από 850 νόμους ψήφισε η κυβέρνηση Ερντογάν στην μέχρι τώρα μεταρρυθμιστική της πορεία. Μετά την αποτυχία στα δημοψηφίσματα για το ευρωσύνταγμα και την κρίση που ξέσπασε από το Σαββατοκύριακο εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο Γκύντερ Φερχόιγκεν, ο δεύτερος τη τάξη στην Κομισιόν, για να δηλώσει ότι υπάρχουν ‘κι άλλες δυνατότητες σύνδεσης εκτός από εκείνη του πλήρους μέλους’. Μπορεί η έκφραση να είναι γενικόλογη, αλλά όλοι σκέφθηκαν την Τουρκία. Έτσι αφήνει ανοιχτή τη δυνατότητα μιας ενδιάμεσης μορφής σύνδεσης. Και ο Ερντογάν τι θέλει; Το μέχρι τώρα πρόγραμμά του ηχεί σαν το παλιό σύνθημα του Λένιν ‘σοσιαλισμός και εξηλεκτρισμός’, μόνον που αυτός ακολουθεί τη συνταγή ‘μουλάδες και εξηλεκτρισμός’. Η Τουρκία έχει όμως αντιληφθεί ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει γι’ αυτό από τη μια μεριά επαναλαμβάνει πως όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά, από την άλλη τρέχει ολοταχώς στον ρυθμό των οικονομικών μεταρρυθμίσεων.»

Tageszeitung: «Όλα είναι τελικά ρευστά. Πόσο συχνά ακούσαμε στο παρελθόν ότι η Τουρκία χρειάζεται ασφαλή προοπτική για να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις; Τώρα όμως έρχεται ο Φερχόιγκεν, πάλαι ποτέ θιασώτης της πλήρους ένταξης της Τουρκίας, και δηλώνει πως όλα είναι ανοιχτά. Υπαινίσσεται δε και άλλες λύσεις, ενώ και ο Όλι Ρεν, ο αρμόδιος επίτροπος για τη διεύρυνση, διευκρίνισε πως τώρα θα εξεταστεί λεπτομερειακά η πρόοδος της Τουρκίας στα ανθρώπινα δικαιώματα, στο σωφρονιστικό σύστημα, στο ποινικό δίκαιο και στις πολιτικές και αστικές ελευθερίες. Η Τουρκία όμως εξακολουθεί να κρατά τις υποσχέσεις της και να προχωρεί στη μεταρρυθμιστική της διαδικασία. Ασφαλώς κανείς πολιτικός δεν θέλει να τον χαρακτηρίσουν χαμαιλέοντα γι’ αυτό και ο Φερχόιγκεν φρόντισε να τονίζει ότι όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, όπως λέει και η τελευταία έκθεση προόδου. Όμως ο τόνος της κριτικής είναι διαφορετικός και αποτελεί ένα νέο στοιχείο.»

Με την Μέση Ανατολή και το ταξίδι της Ράις ασχολούνται σήμερα πολλές γερμανικές εφημερίδες. Η Süddeutsche Zeitung σχολιάζει τους στόχους της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή: «Οι ΗΠΑ επιθυμούν όντως να απαλλαγούν από τους δεσπότες στη Εγγύς Ανατολή, αλλά ο πρόεδρος Μπους δεν μπορεί να βρει καλύτερους ή μάλλον νέους εταίρους. Και αυτό ακριβώς είναι το δίλημμα: οι Αμερικανοί δεν έχουν κανέναν αληθινό φίλο στην Εγγύς Ανατολή πλην του Ισραήλ. Οι παλιοί δεσπότες του Καΐρου και του Ριάντ το γνωρίζουν, αλλά γνωρίζουν ταυτόχρονα ότι οι ΗΠΑ θα εγκαταλείψουν τον Μουμπάρακ μόνον όταν βρουν έναν αξιόλογο αντικαταστάτη του. Παράλληλα το πλαίσια του παιγνιδιού λόγω της κατάστασης στο Ισραήλ, είναι πολύ στενά.»