Η συλλογική ευφυΐα του σμήνους είναι αντικείμενο ερευνών σε όλο τον κόσμο. Ένα από τα κέντρα που την ερευνά στη Γερμανία είναι το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ηλεκτροτεχνολογίας και Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Στουτγάρδης.
https://p.dw.com/p/12Avm
Σμήνος από αγριόχηνεςΕικόνα: picture-alliance/dpa
Διαφήμιση
Το μέλλον ανήκει στα μικροσκοπικά, τηλεκατευθυνόμενα ρομπότ και τηλεσκόπια, υποστηρίζουν οι ερευνητές στον τομέα της μικρορομποτικής.Στην πράξη αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να αναπτυχθούν μίνι-ρομπότ που λειτουργούν με βάση την αρχή της συλλογικής ευφυΐας του σμήνους. Πρόκειται για ένα σύστημα πολύπλοκων, αυτορυθμιζόμενων και επίκτητων συμπεριφορών που εγγράφονται κατά τα πρώτα στάδια της ζωής ενός κυττάρου ή οργανισμού. Αυτή την αρχή μελετούν συλλογικά και μεμονωμένα μηχανολόγοι, επιστήμονες πληροφορικής, βιολόγοι και ζωολόγοι στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.Στο πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Στουτγάρδης έχει την εποπτεία ο διάσημος Ιταλός ερευνητής Ντάριο Φλορεάνο από το Πολυτεχνείο της Λοζάννης. Ήδη το επιτελείο του έχει κάνει προσομοιώσεις με ρομπότ για μεταφορά τεράστιων αντικειμένων ή υπερπήδηση μεγάλων χαραδρών.
Επιτυχείς οι προσομοιώσεις, πειραματικές οι εφαρμογές
Εικόνα: Dr. Serge Kernbach/Universität StuttgartΟ Αυστριακός Ρόλαντ Τένιους, βιολόγος και ερευνητής της ευφυΐας του σμήνους στις μέλισσες, που συμμετέχει στο πρόγραμμα του Ινστιτούτου της Στουτγάρδης, εξηγεί την αρχή της συλλογικής ευφυΐας του σμήνους στο παράδειγμα των μελισσών υπογραμμίζοντας ότι δεν υπάρχει «κεντρικός συντονισμός».
Αντίθετα «κάθε μέλισσα αντιλαμβάνεται από το περιβάλλον της ένα απειροελάχιστο κομμάτι, συγκεκριμένα μια απόσταση μερικών εκατοστών. Δεν γνωρίζει επομένως τι συμβαίνει πέραν από αυτή την απόσταση ή εντός της κυψέλης. Δηλαδή ούτε η εργάτρια γνωρίζει τι γίνεται στην κηρήθρα, ούτε κανείς σε ολόκληρο το σμήνος. Δεν υφίσταται καμία εποπτεία. Πρόκειται για μία αυτοοργανωμένη διαδικασία που λειτουργεί με δικούς της αυτόνομους κανόνες.»
Ζητούμενο είναι πώς η λειτουργία αυτού του συστήματος μπορεί να εφαρμοστεί στα ρομπότ. "Τις οδηγίες χρήσης μας τις δίνει και πάλι η φύση", τονίζει ο Αυστριακός βιολόγος και αναφέρεται στις μέχρι τώρα προσομοιώσεις: «Το ρομπότ μπορεί να κάνει προσομοίωση της διαδικασίας π.χ. της κυτταρικής διχοτόμησης. Δεν μπορεί βέβαια να διχοτομηθεί και να πολλαπλασιαστεί, όπως το κύτταρο, αλλά μπορεί με δέσμη φωτός να ειδοποιήσει άλλα μίνι – ρομπότ που έχει στο οπτικό του πεδίο να κολλήσουν πάνω του. Και έτσι να σχηματιστεί ένα νέο σώμα, ένα νέο δίκτυο. Τα ρομπότ μπορούν στο σύστημα αυτό να επικοινωνούν και να ανταλλάσσουν τις πληροφορίες τους. Π.χ. πρέπει να αλλάξω κάμερα, ή είμαι ρομπότ που συντονίζει ή ρομπότ που αυτοσυντονίζεται;»
Εικόνα: Dr. Serge Kernbach/Universität StuttgartΉδη υπάρχουν προσομοιώσεις με μικροσυστήματα ρομπότ που λειτουργούν βάσει της συλλογικής ευφυΐας του σμήνους. Τέτοιο είναι ένα αμερικανικό σύστημα με σμήνος από ρομπότ, το οποίο μπορεί να αναζητά συγκεκριμένους στόχους π.χ. έναν χαμένο ορειβάτη στα βουνά.
Εάν λειτουργήσουν όμως όντως έτσι και στην πράξη τα μίνι-ρομπότ δεν γνωρίζει ακόμη κανείς από τους ερευνητές ή μάλλον όλοι εκτιμούν πως υπάρχουν αρκετές δυσκολίες. Τα μίνι ρομπότ χρειάζονται βελτίωση και σύμφωνα με τους ερευνητές τα επόμενα δύο-τρία χρόνια θα έχουμε νεότερα.
