1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Η Κρίστα Βολφ έγινε 80 χρονών

Επιμέλεια: Βιβή Παπαναγιώτου18 Μαρτίου 2009

Tα 80 της χρόνια συμπληρώνει σήμερα η συγγραφέας Κρίστα Βολφ. Πρόκειται για τη σταρ της λογοτεχνίας στην πρώην Ανατολική Γερμανία, αλλά και για μια από τις δυναμικές φωνές της γερμανικής λογοτεχνίας διεθνώς.

https://p.dw.com/p/HErE
Κρίστα Βολφ: εκούσα-άκουσα "φωνή της σοσιαλιστικής Γερμανίας"Εικόνα: picture-alliance/dpa

Η Κρίστα Βολφ θεωρείται η πιο σημαντική εν ζωή Γερμανίδα συγγραφέας. Τα έργα της έχουν μεταφραστεί σε 20 τουλάχιστον γλώσσες και ανήκουν πια στον 'λογοτεχνικό κανόνα' του 20ού αιώνα.

Χαρακτηριστικά της το θηλυκό βλέμμα, η καταγραφή και η διεισδυτική ανάλυση της σχέσης του ατόμου με την καθημερινότητα, την πολιτική και την κουλτούρα.

Στα 34 της χρόνια η Βολφ ανακηρύχθηκε εκούσα - άκουσα 'φωνή της σοσιαλιστικής Γερμανίας', αν και η ίδια δεν χωρούσε στη μιζέρια και στον στενό πρωσικό κορσέ της επίσημης κομμουνιστικής ιδεολογίας. Γι' αυτό πολύ νωρίς έγινε στη λογοτεχνία η εκπρόσωπος του γυναικείου κινήματος τόσο στην ανατολική, όσο και στη δυτική Γερμανία.

Το καθεστώς της επέτρεπε να ταξιδεύει παντού: από το Εδιμβούργο μέχρι τη Ζυρίχη και το Οχάιο. Μπορούσε να κάνει διακοπές στην Κυανή Ακτή ή στη Μαύρη Θάλασσα, να παίρνει μέρος σε διεθνή ή δυτικογερμανικά συνέδρια. Εκείνη επέστρεφε πάντα και διαβεβαίωνε ότι 'πουθενά στον κόσμο δεν μπορούσε να ζήσει και να γράψει καλύτερα εκτός από την πατρίδα της'.

Τα πρώτα χρόνια της επανένωσης των δύο Γερμανιών η δυτικογερμανική κοινή γνώμη και κυρίως τα ΜΜΕ δεν της συγχώρεσαν αυτή της τη στάση. Και σήμερα ακόμη επανέρχονται κάποιοι κονταρομάχοι του ψυχρού πολέμου.

Τότε (1999) ο Γκίντερ Γκρας είχε δηλώσει: ''Η Κρίστα Βολφ έτρεφε χρόνια ελπίδες. Νόμιζε πως με μικρά βήματα και με ενδοκομματικές ενστάσεις και κριτική θα πετύχει κάποιες αλλαγές. Σε αυτή ακριβώς τη φάση ήταν πολύ τολμηρή. Περισσότερο από όσο πιστεύαμε. Τώρα το ξέρουμε. Γι' αυτό εκτιμώ ότι η δυτικογερμανική στάση ήταν εξοργιστική και υπερβολική. Στην εκστρατεία εναντίον της πήραν μέρος και έγκριτα έντυπα όπως η Frankfurter Allgemeine Zeitung, αλλά και η Τageszeitung. Πρόκειται για ένα επονείδιστο κεφάλαιο στην ιστορία της γερμανικής λογοτεχνίας με συνέπειες: πολλοί Ανατολικογερμανοί συγγραφείς είτε σιώπησαν, είτε έγιναν προσεκτικοί, είτε πληγώθηκαν θανάσιμα και μας έλειψαν οι φωνές τους στη διαδικασία της μέχρι τώρα αποτυχημένης ενοποίησης. ''

Der Literatur-Nobelpreisträger Günter Grass und die Schriftstellerin Christa Wolf
Κρίστα Βολφ και Γκίντερ Γκρας - ο νομπελίστας χαρακτήρισε την εκστρατεία εναντίον της 'επονείδιστο κεφάλαιο'Εικόνα: picture-alliance/dpa

Δεν θέλω να είμαι πρότυπο, θετικό ή αρνητικό

Η ‘νέα’ Κρίστα Βολφ, όπως χαρακτηρίζουν, οι κριτικοί λογοτεχνίας το έργο της συγγραφέως μετά το 1990 έδωσε ξανά έργα που την καταξίωσαν διεθνώς.

Το έργο της ‘Μήδεια’ με τον εσωτερικό του μονόλογο, τα οράματα και τις σκληρές και ανατριχιαστικές αλήθειες του έγινε διεθνής επιτυχία.

Από το 1990 μέχρι σήμερα η Κρίστα Βολφ έχει διανύσει μια μεγάλη πορεία με συνέπεια και συνέχεια στο συγγραφικό της έργο. Το ερώτημα ‘ποιον εκφράζει’ τίθεται ακόμη σε ορισμένους κύκλους στη Γερμανία, διότι η επώδυνη εμπειρία της 'διαιρεμένης πατρίδας' ακόμη δεν έχει επουλωθεί.

Η Κρίστα Βολφ δίνει την απάντηση: ''Το ιδανικό μου είναι να μην επηρεάζομαι στο γράψιμο από το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι με θεωρούν εκπρόσωπό τους ή ακόμη και αρνητικό, μισητό πρότυπο. Δεν είναι ασφαλώς εύκολο να αποστασιοποιηθείς, να καθίσεις στο γραφείο σου με πλήρη απόσταση από όλους και από όλα και να γράψεις. Όμως όποιος δεν τα καταφέρνει, αυτό γίνεται αμέσως αντιληπτό στο λογοτεχνικό του έργο. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν δέχομαι να ταυτιστεί κάποιος με ένα δικό μου κείμενο. Όμως το έτοιμο κείμενο έχει φύγει από μένα, άρα η ταύτιση ή οι όποιες αντιδράσεις δεν με επηρεάζουν πια. Δηλαδή δεν πρέπει να προκαλούμε τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στο κοινό και τη λογοτεχνία. Δεν θέλω να είμαι σταρ μιας ψεύτικης ευλάβειας, ούτε να στριμωχτώ σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση και μετά να αναγκάζομαι να εξηγώ κάθε μου λέξη. Τότε ο συγγραφέας χάνεται και βρίσκεται σε δύσκολη θέση. ''

Φέτος αναμένεται να κυκλοφορήσει το νέο της μυθιστόρημα 'Η πόλη των Αγγέλων". Επιπλέον είναι και πάλι υποψήφια για το Νομπέλ Λογοτεχνίας. Πολλοί πιστεύουν πως στα 80 της είναι πια ώριμη για μια τέτοια τιμητική διάκριση.