Η Κριμαία, εφαλτήριο της Ρωσίας στη Μεσόγειο

Κρίσιμα θεωρούνται τα τελευταία εικοσιτετράωρα για την Κριμαία, εν μέσω αναταραχών, την ώρα που οι φόβοι για μία όξυνση των αποσχιστικών τάσεων της περιοχής εντείνονται. Νωρίς το πρωί της Παρασκευής δεκάδες ένοπλοι άνδρες, ντυμένοι με στρατιωτικές στολές βρίσκονταν σταθμευμένοι έξω από το αεροδρόμιο της Συμφερόπολης, την πρωτεύουσα της περιοχής της Κριμαίας. Σύμφωνα με όσα μεταδίδουν ουκρανικά ΜΜΕ οι άνδρες αυτοί αρνήθηκαν να κάνουν οποιαδήποτε δήλωση σε δημοσιογραφους που έσπευσαν αμέσως στην περιοχή. Ωστόσο μέχρι στιγμής παραμένουν εκτός του αεροδρομίου της πόλης, το οποίο λειτουργεί κανονικά, όπως αναφέρει υπάλληλος του αεροδρομίου στο ουκρανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ria-Novosti.

Oι τελευταίες εξελίξεις στην Κριμαία έρχονται να προσθέσουν νέα ένταση στις ήδη τεταμένες σχέσεις Κιέβου-Mόσχας. Στο μεταξύ ο ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ήδη από την Τετάρτη διέταξε την έναρξη άμεσων ασκήσεων προκειμένου να ελέγξει την στρατιωτική ετοιμότητα της χώρας.

Η Κριμαία εξασφαλίζει τη ρωσική παρουσία στη Μεσόγειο

Εδώ και πολλές δεκαετίες ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας χρησιμοποιεί ως βάση του την Κριμαία. Η μεγάλης στρατηγικής σημασίας χερσόνησος περιήλθε υπό ρωσικό έλεγχο μετά την ήττα της οθωμανικής αυτοκρατορίας σε πόλεμο εναντίον της Ρωσίας την εποχή της Μεγάλης Αικατερίνης. Μόλις όμως το 1954 ο τότε σοβιετικός ηγέτης Νικήτα Χρουτσόφ αποφάσισε την «ένταξη» της μέχρι τότε αυτόνομης Κριμαίας στην τότε σοβιετική δημοκρατία της Ουκρανίας.

Κατά την άποψη του γερμανού Κλάους Μόμζεν πρώην αξιωματικού του γερμανικού ναυτικού και ειδικού σε ζητήματα ξένων στόλων η Ρωσία δεν έχει εναλλακτική λύση στην ναυτική βάση της, παρά τις όποιες προσπάθειες να αξιοποιηθεί ως ναυτική βάση το Νοβοροσίσκ βόρεια του Σότσι: «Η χερσόνησος της Κριμαίας παίζει κυρίαρχο στρατηγικό ρόλο για τη Ρωσία μιας και εκτείνεται σε βάθος στον Εύξεινο Πόντο. Αποτελεί συνεπώς ρωσικό εφαλτήριο στη Μεσόγειο και την Εγγύς Ανατολή. Ήδη από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης υπήρχαν στη χερσόνησο της Κριμαίας σημαντικά ναυπηγία για αεροπλανοφόρα και καταδρομικά, τα οποία σταμάτησαν να λειτουργούν όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση».

Δεν θα υπάρξει εμπλοκή του στόλου στις εξελίξεις

Ο Κλάους Μόμζεν τονίζει στην DW ότι η ναυτική βάση στην Κριμαία διασφαλίζει την παρουσία της Ρωσίας στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου: «Όταν η Μόσχα θέλει να επέμβει στην λεκάνη της Μεσογείου μπορεί να το πράξει μόνο από την χερσόνησο της Κριμαίας. Και η Μεσόγειος αποτελεί προτεραιότητα στη ρωσική εξωτερική πολιτική. Το καλοκαίρι του 2013 η Μόσχα δημιούργησε ένα νέο, μόνιμο στόλο στην Μαύρη Θάλασσα, επειδή πολύ απλά δεν θέλει να αφήσουν το πεδίο ελεύθερο στον αμερικανικό ναυτικό».

Ο Κλάους Μόμζεν θεωρεί, ωστόσο, ότι στη σημερινή κρίση σχέσεων μεταξύ Μόσχας και Κιέβου ο στόλος του Ευξείνου Πόντου δεν θα παίξει ρόλο:

«Η Ρωσία έχει θέσει τη ναυτική βάση σε κατάσταση επιφυλακής, ενώ με την παρουσία τεθωρακισμένων θέλει να εξασφαλίσει ότι η όποια αναταραχή στην Κριμαία δεν θα περάσει μέσα στη ναυτική βάση. Όλα αυτά όμως γίνονται για την ασφάλεια της ίδιας της βάσης. Δεν υπάρχει πρόθεση παρέμβασης του ρωσικού ναυτικού στόλου στις εξελίξεις».

Stephanie Höppner, Αfp, Reuters / Στέφανος Γεωργακόπουλος
Υπεύθυνη σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη