"Η πρόσληψη της τρομοκρατίας": η έκθεση για τη RAF στο Βερολίνο

Μπορεί τελικά το κράτος να χρηματοδοτεί μία έκθεση για εκείνους που του είχαν κυρήξει τον πόλεμο; Η γερμανική κυβέρνηση και η πόλη του Βερολίνου μετά από πολύμηνους διαξιφισμούς έδωσαν πέρυσι αρνητική απάντηση και διέγραψαν από τον προϋπολογισμό τους τα κονδύλια που προορίζονταν για την έκθεση. Η χρηματοδότησή της διασφαλίστηκε τελικά με δημοπρασία έργων τέχνης που απέφερε 250.000 ευρώ. Το περασμένο Σάββατο 29.01. έγιναν στη γκαλερί "Kunst-Werke" τα εγκαίνια της έκθεσης, που φέρει τον τίτλο: "η πρόσληψη της τρομοκρατίας: η RAF". Η έκθεση είναι υπό την αιγίδα του πρώην υπουργού Εσωτερικών Gerhart Baum του κόμματος των Φιλελευθέρων. Οι διοργανωτές της, όπως ο Φέλιξ Ένσλιν, γιός της Γκούντρουν Ενσλιν, κορυφαίου στελέχους της RAF, η Έλεν Μπλούμενσταϊν και ο καλλιτεχνικός διευθυντής Klaus Biesenbach, υπογραμμίζουν ότι, κατ΄αρχήν, πρόκειται για μία καλλιτεχνική έκθεση:

'Δεν πρόκειται για κάτι τελειωτικό, δεν πρόκειται για την ιστορική οπτική ματιά και για την ερμηνεία αυτού που αποτέλεσε το φαινόμενο RAF, ή αυτού που μπορεί ακόμα σήμερα να είναι για μάς", λέει ο Φέλιξ ΄Ενσλιν. "Πρόκειται για ένα επίπεδο που έχει σχέση με την πρόσληψη, το φαντασιακό επίπεδο, την αναπαράσταση, τις εικόνες. Πρόκειται για τη σύνδεση της εικόνας και του παρατηρητή, δηλαδή την εικόνα που διαμορφώνουμε για μία εποχή ή για γεγονότα και για μάς τους ίδιους σε συσχετισμό με αυτά τα γεγονότα".

Η έκθεση περιλαμβάνει έργα 50 καλλιτεχνών, οι οποίοι από τη δεκαετία του 70 μέχρι σήμερα, ενέταξαν στη θεματική τους την τρομοκρατία της RAF. Μεταξύ άλλων και έργα του Γιόζεφ Μπόις από την πέμπτη Ντοκουμέντα, του Μάρτιν Κίπενσπμπεργκερ, τον "Ατλαντα" του Γκέρχαρτ Ρίχτερ με μεγάλες φωτογραφίες της RAF. Στην έκθεση συμμετέχει και το Eλληνικό Πρόγραμμα της Deutsche Welle με ένα cd. Περιλαμβάνει μια σειρά συνεντεύξεων για τη RAF και την τρομοκρατία στη Γερμανία, που έγιναν με αφορμή τη δίκη της 17 Νοέμβρη στην Αθήνα. Πολλές είναι οι εγκαταστάσεις πολυμέσων, όπως και το οπτικό και ακουστικό υλικό.

Πρόκειται "κατ΄αρχήν για μία έκθεση τεκμηρίωσης", επισημαίνει ο Φέλιξ Ενσλιν "κυρίως σε μιά εποχή που αρχίζει και η τέχνη του βίντεο, βλέποντας για παράδειγμα το έργο βίντεο του Οdenbach, για τη νύχτα της αυτοκτονίας των φυλακισμένων στο Stammheim, καθώς κλείνει την τηλεόραση, και προσπαθεί κατά κάποιο τρόπο να ανταπεξέλθει στην ένταση της στιγμής βιντεοσκοπώντας δημοσιεύματα που έχει στο διαμέρισμά του. Συμπεριέλαβα αυτή την εργασία στην έκθεση γιατί αφορά και στην τεχνολογία που έχουν στη διάθεσή τους τα μέσα προς αναπαραγωγή και μεταδοση, προτού περάσουμε στο θέμα της επίδρασης", καταλήγει ο Ενσλιν.

Η έκθεση απαιτεί μια ιδιαίτερα προσεκτική ανάγνωση. Και τότε μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι οι καλλιτέχνες χειρίζονται το θέμα της RAF και της τρομοκρατίας με πολύ πιο κριτικό πνεύμα απότι αρκετοί πολιτικοί σχολιαστές.