Θα κλείσουν τα 2.000 εργοστάσια απηρχαιωμένης τεχνολογίας στην Κίνα;

Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου πρέπει να κλείσουν 2.087 εργοστάσια παραγωγής τσιμέντου, χαρτιού και χάλυβα. Αυτό αποφάσισε το παντοδύναμο υπουργείο Βιομηχανίας και Τεχνολογίας της Κίνας απειλώντας ότι οι επιχειρήσεις που δεν θα εφαρμόσουν αυτή την απόφαση κινδυνεύουν με κατάσχεση της άδειας λειτουργίας, με εμπάργκο στις πιστώσεις και με διακοπή παροχής ρεύματος.

Στόχος αυτού του μέτρου είναι κατ’ αρχήν να συρρικνωθεί η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, δεύτερον να περιοριστεί η κατασπατάληση ενέργειας και τρίτον, παρεμπιπτόντως, να μειωθούν οι εκπομπές ρυπογόνων ουσιών στην ατμόσφαιρα.

Η ύφεση επιβράδυνε τον εκσυγχρονισμό της κινεζικής βιομηχανίας

Η Κίνα έχει φιλόδοξους στόχους. Επιδιώκει μέχρι το τέλος του 2010 να μειώσει κατά 20% την ενεργειακή κατανάλωση ανά μονάδα οικονομικού προϊόντος σε σχέση με το 2005. Μέχρι το τέλος του 2009 η κατανάλωση ενέργειας μειώθηκε κατά 15% ανά μονάδα οικονομικού προϊόντος. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ) η Κίνα ξεπέρασε πέρσι τις ΗΠΑ στην κατανάλωση ενέργειας.

Η Παν Γινγκλί, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο Γιάο Τονγκ της Σαγκάης, επισημαίνει όμως ότι το πρώτο εξάμηνο του 2010 αυξήθηκε ξανά η κατανάλωση ενέργειας: «Ο στόχος της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας απέτυχε πλήρως. Η ανακοινωθείσα πολιτική του κλεισίματος ρυπογόνων και απηρχαιωμένων εργοστασίων ενδέχεται να αποτελέσει μια νέα αρχή για την εξοικονόμηση ενέργειας δεδομένου ότι η προθεσμία που είχε θέσει το πενταετές πλάνο της κυβέρνησης λήγει στο τέλος του 2010.»

Για την Κινέζα οικονομολόγο Παν η οικονομική ύφεση και ο τρόπος αντιμετώπισής της είναι οι βασικοί λόγοι της αύξησης της κατανάλωσης ενέργειας στη χώρα της που με τη σειρά τους επιβράδυναν τον εκσυγχρονισμό της κινεζικής οικονομίας: «Η κινεζική μεταποιητική βιομηχανία διαθέτει υψηλά ποσοστά πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας, τα οποία έπρεπε ήδη να έχουν συρρικνωθεί. Αντίθετα θα έπρεπε τώρα να έχουμε αύξηση στον τομέα των υπηρεσιών. Αλλά η οικονομική ύφεση ανάγκασε την κυβέρνηση να εγκρίνει την στήριξη επέκτασης και επενδύσεων σε πολλές βιομηχανίες, που σε άλλη περίπτωση δεν θα είχε εγκρίνει. Κυρίως στις δυτικές και κεντρικές περιοχές της Κίνας.»

Δεν πρόκειται να κλείσουν όλα τα απηρχαιωμένα και ρυπογόνα εργοστάσια

Παρά τις αυστηρές διακηρύξεις της κινεζικής κυβέρνησης η Κινέζα οικονομολόγος αμφισβητεί ότι θα εφαρμοσθεί τελικά «πλήρως» το σχέδιο του κλεισίματος των 2.087 εργοστασίων. Διότι οι αποφάσεις της κεντρικής κυβέρνησης της Κίνας δρομολογούνται και εκπληρώνονται «κατά το δοκούν» στις επαρχίες, επειδή οι τοπικές κυβερνήσεις εξαρτώνται οικονομικά από τα έσοδα του φόρου επιτηδεύματος που επιβάλλουν στα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις της περιοχής τους. Η κ. Παν Γινγκλί υπογραμμίζει: «Οι τοπικοί ιθύνοντες δεν θέλουν ασφαλώς να εξοργίσουν την κεντρική κυβέρνηση, αλλά ταυτόχρονα αποφεύγουν πάντα να βλάπτουν τα οικονομικά τους συμφέροντα. Γι’ αυτό και εφαρμόζουν μόνον επιφανειακά την εθνική πολιτική που εκφράζει η κυβέρνηση της Κίνας.»

Έτσι όπως συνέβη και στο παρελθόν πολλά από τα 2.087 εργοστάσια θα συνεχίσουν να λειτουργούν με άλλο όνομα και ίσως άλλο ιδιοκτήτη.

Δεν είναι επομένως καθόλου ασφαλή τα στοιχεία που δίνει η Κίνα για την κατανάλωση της ενέργειας και την εκπομπή ρύπων. Διότι εξυπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες και οράματα, αλλά δεν ανταποκρίνονται πάντα στην πραγματικότητα.

Matthias von Hein / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Ειρήνη Αναστασοπούλου