Μία αμφιλεγόμενη συμφωνία

Η διμερής συμφωνία μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Β.Κορέας σχετικά με την διακοπή των πυρηνικών προγραμμάτων της δεύτερης χαιρετίστηκε ένθερμα από τις μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις της Ασίας (Κίνα, Ιαπωνία, Νότια Κορέα) και τη Ρωσία. Οι διαπραγματεύσεις των έξι συμβαλλόμενων μερών είχαν ξεκινήσει το 2005, ωστόσο διακόπηκαν άδοξα το 2009 μετά το βέτο της Β. Κορέας και την αποχώρησή της από τις διπλωματικές διαβουλεύσεις.

Τα τελευταία 20 χρόνια η Β. Κορέα επεξεργάζεται ένα ευρύτατο πρόγραμμα πυρηνικής ανάπτυξης, το οποίο έχει προκαλέσει κατ’ εξακολούθηση τις έντονες αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητσς. Στο μεσοδιάστημα, παρά τις δεσμεύσεις της για περιορισμό των μεγαλεπήβολων σχεδίων της στο χώρο της πυρηνικής ενέργειας, συνέχισε να χρησιμοποιεί το πυρηνικό ζήτημα ως διαπραγματευτικό μέσο για άσκηση διπλωματικών εκβιασμών. Μάλιστα, υπάρχουν σοβαρές υπόνοιες για μυστικές επαφές με το Ιράν με σκοπό την παροχή της τεχνογνωσίας σχετικά με τον εμπλουτισμό ουρανίου. Παρά το γεγονός ότι δεν έχει επιβεβαιωθεί από καμιά πλευρά η ύπαρξη πυρηνικού οπλοστασίου στη Β.Κορέα, η διεθνής κοινότητα με επικεφαλής τις ΗΠΑ παρακολουθεί με αμείωτο ενδιαφέρον τις εξελίξεις στην περιοχή με στόχο την επίτευξη κοινής συμφωνίας.

Σκληρές διαπραγματεύσεις

Η ξαφνική διπλωματική οπισθοχώρηση της Β.Κορέας έρχεται λίγο μετά το θάνατο του δικτάτορα Κιμ Γιονγκ Ιλ ενώ η χώρα επανήλθε στο τραπέζι τον διαπραγματεύσεων ήδη από τις πρώτες μέρες της κατάληψης της εξουσίας από τον γιό του Κιμ Γιονγκ Ουν. Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, η Πιονγκ Γιανγκ δέχεται να παγώσει μια σειρά ερευνητικών προγραμμάτων και πυρηνικών δοκιμών που βρίσκονται σε εξέλιξη τις τελευταίες δεκαετίες. Συναινεί επίσης στη διεξαγωγή επιτόπιων ελέγχων ασφαλείας στο πυρηνικό κέντρο της Γιονγκ Μπιον από μέρους των ελεγκτών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ).

Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους δεσμεύονται να χορηγήσουν στη Β.Κορέα 240.000 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας σε διατροφικά είδη για την καταπολέμηση του σοβαρού προβλήματος υποσιτισμού που αντιμετωπίζει η χώρα αλλά και ως «επιβράβευση» για τη θετική πορεία της χώρας προς τον "οριστικό πυρηνικό αφοπλισμό" της. Η χώρα είχε τις δύο τελευταίες δεκαετίες αλματώδη πτώση της βιομηχανικής της παραγωγής αλλά και των εξαγωγών με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να πεθαίνουν χιλιάδες άνθρωποι από την πείνα.

Σκεπτικισμός για το αποτέλεσμα της συμφωνίας

Η Κίνα και η Ιαπωνία φαίνονται ιδιαίτερα ικανοποιημένες από το διπλωματικό αποτέλεσμα της διμερούς συμφωνίας. «Παραμένουμε προσηλωμένοι στον στόχο μας, ο οποίος δεν είναι άλλος από τη διασφάλιση του ουσιαστικού πυρηνικού αφοπλισμού της κορεατικής χερσονήσου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ιάπωνας υπουργός Eξωτερικών Κοϊχίρο Γκέμπα. H Κίνα, σύμφωνα με δηλώσεις κυβερνητικού εκπροσώπου, «αναγνωρίζει τις προσπάθειες της Β.Κορέας για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή».

Η Ουάσιγκτον απεναντίας διατηρεί μια αρκετά συγκρατημένη στάση. Σύμφωνα με το State Department, «oι ΗΠΑ εξακολουθούν να παρακολουθούν την πορεία μιας μεγάλης λίστας θεμάτων που αφορούν τη Β.Κορέα. Η πρόσφατη συμφωνία αντικατοπτρίζει μια εξέλιξη, περιορισμένης ωστόσο εμβέλειας, τα αποτελέσματα της οποίας θα φανούν σε βάθος χρόνου».

Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει ακόμη σοβαρούς λόγους να είναι απαισιόδοξη. Η αξιοπιστία των λεγομένων της Β.Κορέας θα φανεί στην πράξη όταν η ΙΑΕΑ θα κληθεί να πραγματοποιήσει τους πρώτους ελέγχους επί βορειοκορεατικού εδάφους. Άλλωστε η Β.Κορέα είχε δεσμευθεί και στο παρελθόν για αντίστοιχο περιορισμό των πυρηνικών της προγράμματων, απαγορεύοντας όμως στην πραγματικότητα τη διενέργεια διεθνών ελέγχων ασφαλείας.

Christina Bergmann / DanielScheschkewitz/ Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. Σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής