Μελετώντας τα άστρα μακριά από την πόλη

Ο σκοτεινότερος ουρανός της νύχτας στη Γερμανία βρίσκεται στο Γκύλπε, περίπου 100 χιλιόμετρα δυτικά του Βερολίνου. Η μικρή αυτή περιοχή στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου έχει μόλις 160 κατοίκους. Η βραδινή ατμόσφαιρα είναι εδώ τόσο καθαρή σε σημείο που τα άστρα φαίνονται με γυμνό μάτι πεντακάθαρα. Το Γκύλπε είναι και ιδανικό μέρος όμως και για αστρονόμους, οι οποίοι χρειάζονται έναν ξάστερο ουρανό για να διενεργήσουν τις επιστημονικές τους έρευνες. Μια ομάδα αστρονόμων βρέθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου στην περιοχή για ένα συνέδριο. Ανάμεσα τους είναι και ο αστρονόμος Αντρέας Χένελ από το Όσναμπρουκ, οι έρευνες του οποίου εστιάζουν στο φαινόμενο της νύχτας. Ο Χένελ τάσσεται υπέρ της κατασκευής ενός αστρονομικού πάρκου στο Γκύλπε που θα δίνει τη δυνατότητα σε αστρονόμους να μελετήσουν τον έναστρο ουρανό, μακριά από τα ενοχλητικά φώτα των πόλεων.

Η νύχτα στις πόλεις «εξαφανίζεται»

Οι αστρονόμοι φοβούνται πλέον ότι το η νύχτα τείνει να εξαφανιστεί από τις μεγαλουπόλεις. Σε πολλές πυκνοκατοικημένες περιοχές δεν είναι εύκολο να διακρίνει κανείς τα άστρα στο νυχτερινό ουρανό, εξαιτίας του υπερβολικού πολλές φορές φωτισμού των δρόμων το βράδυ. Απόρροια αυτής της κατάστασης είναι να παρατηρείται φωτορύπανση ακόμη και τη νύχτα. Η σκόνη και τα μόρια που βρίσκονται ψηλά στην ατμόσφαιρα διασκορπούν το φως και είναι υπαίτια για τον έντονο φωτισμό κατά τις νυχτερινές ώρες.

Ειδικοί αναλυτές επίσης εκτιμούν ότι ο διαρκής φωτισμός των πόλεων κατά τη νύχτα έχει σοβαρές επιπτώσεις, στα ζώα αλλά και στον άνθρωπο. Επηρεάζει τα νυκτόβια ζώα στο κυνήγι, όπως επίσης και τα αποδημητικά πτηνά στα ταξίδια τους. Σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο έχει επιπτώσεις στην ποιότητα της νυχτερινής ανάπαυσης καθώς τα έντονα φώτα των δρόμων τη νύχτα μπορούν να συγκριθούν με μια τηλεόραση ή με μια λάμπα κομοδίνου που είναι συνεχώς αναμμένες. Ως λύση κατά της φωτορύπανσης οι ειδικοί εκτιμούν ότι θα πρέπει ο τεχνητός φωτισμός να χρησιμοποιείται πιο αποτελεσματικά, δηλαδή με λιγότερη σπατάλη και περιορισμό του ανεπιθύμητου η άσκοπου φωτισμού.

Το πρώτο επίσημο αστρονομικό πάρκο της Γερμανίας

Σύμφωνα με τους αστρονόμους που βρέθηκαν στο Γκύλπε ο ουρανός είναι σε κάποιες αστικές περιοχές πολύ φωτεινός, κι έτσι είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς εύκολα τα άστρα, πόσο μάλλον να τα μελετήσει. Για αυτό απαιτείται βαθύ σκοτάδι, κάτι που υπάρχει «άφθονο» στην περιοχή του Γκύλπε. Έτσι επιστήμονες αστρονόμοι αλλά και απλοί λάτρεις της ενατένισης του έναστρου ουρανού, επιδιώκουν την κατασκευή εδώ του πρώτου επίσημου αστρονομικού πάρκου στη Γερμανία. Ένα μέρος χωρίς φωτισμό όπου θα μπορούνε όσοι ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν ανενόχλητοι τον νυχτερινό ουρανό. Ας σημειωθεί ότι υπάρχουν συνολικά 12 αναγνωρισμένα αστρονομικά πάρκα, 9 εκ των οποίων βρίσκονται στις ΗΠΑ, και πιο συγκεκριμένα στο Τέξας και στο Νιου Μέξικο.

Hannah Fuchs / Μάρκος Βαρνάς

Υπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη