Μια παγκόσμια χρηματοοικονομική αγορά χρειάζεται παγκόσμιους κανόνες

Η παγκόσμια οικονομία δεν έχει συνέλθει ακόμη από τις συνέπειες της κατάρρευσης της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers.

Η νέα παγκόσμια χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική που θα αποτρέψει στο μέλλον παρόμοιες αρνητικές εξελίξεις, παραμένει ζητούμενο. Και μολονότι δαπανήθηκε τα δύο τελευταία χρόνια το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ για τη διάσωση των τραπεζών, δεν κατέστη δυνατόν να αποτραπεί η οικονομική κρίση. Το τίμημα ήταν υψηλό. Ποια διδάγματα άντλησαν όμως οι τράπεζες από την κρίση, ρωτούμε τον Ούντο Στέφενς, καθηγητή Τραπεζικής Οικονομίας στο Frankfurt School of Finance and Management.

«Λίγα σχέδια έχουν εφαρμοστεί και νομικά»

«Οι τράπεζες σίγουρα άντλησαν διδάγματα. Εν τούτοις τα διδάγματα που άντλησαν αντικατοπτρίζονται περισσότερο στο εσωτερικό μάνατζμεντ, στη στρατηγική και στον σχεδιασμό των προϊόντων κάθε τράπεζας. Και αυτό γιατί η ρύθμιση των αγορών, δηλαδή το πλαίσιο εντός του οποίου αναπτύσσεται η χρηματοπιστωτική οικονομία, βρίσκεται ακόμη σε διαδικασία αναμόρφωσης. Λίγα από τα σχέδια που έχουν αποφασιστεί έχουν εφαρμοστεί και νομικά», υποστηρίζει ο Γερμανός οικονομολόγος.

Ο κ. Στέφενς παραπέμπει σε εθνικές πρωτοβουλίες και νομοθετικές πράξεις, όπως για παράδειγμα στην απαγόρευση των ακάλυπτων πωλήσεων μετοχών από τη γερμανική κυβέρνηση. Σε ποιο βαθμό μπορούν οι μονομερείς αυτές ενέργειες να συμβάλουν στην εξυγίανση των χρηματοοικονομικών αγορών;

«Συμβολική η σημασία της απαγόρευσης των ανοιχτών πωλήσεων»

«Νομίζω ότι η παγκόσμια αυτή χρηματοοικονομική κρίση ανέδειξε κάποιες αντιφάσεις, οι οποίες θα μας απασχολήσουν και τις επόμενες δεκαετίες. Όλοι απολαμβάναμε τους καρπούς της παγκοσμιοποίησης. Φθηνά προϊόντα, διεθνή κινητικότητα. Γνωρίσαμε πολλά πράγματα. Παρά ταύτα, διαπιστώνουμε ότι κυρίως η χρηματοπιστωτική οικονομία εξακολουθεί να διέπεται από εθνικούς κανονισμούς και νομοθεσίες. Και ακριβώς το πλαίσιο αυτό αποδεικνύεται απαρχαιωμένο, όταν αναλογισθούμε με ποια ταχύτητα διακινούνται σήμερα τα αγαθά και λειτουργεί η επικοινωνία. Υπό την έννοια αυτή, η απαγόρευση των ακάλυπτων πωλήσεων μετοχών δεν έχει παρά συμβολική σημασία. Και αυτό γιατί κάθε τράπεζα που δρα στο διεθνές πεδίο έχει τη δυνατότητα να παρακάμψει την απαγόρευση, αφού έχει και στο εξωτερικό παραρτήματα», επισημαίνει ο Ούντο Στέφενς.

«Αναγκαία η αύξηση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών»

Αναφερόμενος στην ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών, που αναμένεται να αποφασίσει το G20 τον ερχόμενο Νοέμβριο, και η οποία θα έχει ως συνέπεια την κατάργηση πολλών θέσεων εργασίας, ο Γερμανός οικονομολόγος διευκρινίζει:

«Δεν πιστεύω ότι θα συμβεί αυτό. Ανήκω σε κάποιον βαθμό στους θιασώτες της αύξησης των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών. Και αυτό γιατί η κρίση απέδειξε ότι τα ίδια κεφάλαια είναι αυτό που σε τελική ανάλυση μετράει. Από αυτά εξαρτάται εάν μια τράπεζα μπορεί ή όχι να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της. Το υψηλό ποσοστό ιδίων κεφαλαίων απλοποιεί πολλά προβλήματα όσον αφορά τα προϊόντα στον τραπεζικό κλάδο. Και νομίζω ότι αυτό είναι που όλοι θέλουμε», καταλήγει ο Γερμανός καθηγητής.

Henrik Böhme/Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου