Μπολόνια, μια μεταρρύθμιση που αργεί

Μεσούντος του Αυγούστου οι βιβλιοθήκες των γερμανικών πανεπιστημίων είναι σχεδόν άδειες. Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι «θεσμός» και για τους Γερμανούς φοιτητές, 10 χρόνια μετά την έναρξη της ισχύος στη Γερμανία της Μορφωτικής Σύμβασης της Μπολόνια για τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού εκπαιδευτικού χώρου.

Προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών και επιστημόνων

Στο παρελθόν οποιαδήποτε απόπειρα από πλευράς των φοιτητών να δραστηριοποιηθούν εκτός συνόρων συναντούσε σοβαρά εμπόδια. Το γεγονός αυτό - ανάμεσα σε άλλα - επιχείρησε να επαναδιαπραγματευθεί το σύστημα της Μπολόνια. «Σε περίπτωση που ο φοιτητής παρακολουθούσε ένα σεμινάριο στο εξωτερικό, η αναγνώρισή του από το εκπαιδευτικό του ίδρυμα ήταν αρκετά αβέβαιη», σημειώνει η διευθύντρια της γερμανικής υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (DAAD), Μάργκρετ Βιντερμάντελ.

Εντούτοις, δέκα χρόνια μετά την ένταξη της Γερμανίας στη διαδικασία της Μπολόνια, μόνο το 1/5 των προπτυχιακών φοιτητών επισκέπτεται για ένα εξάμηνο άλλο πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Το όνειρο της Βιντερμάντελ για ένα ποσοστό 50% των φοιτητών που θα εντάσσονται στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί.

Αντίστοιχα η Ελλάδα εντάχθηκε από πολύ νωρίς στο εκπαιδευτικό πλαίσιο της Μπολόνια, υπογράφοντας ήδη το 1999 την εν λόγω σύμβαση. Η Ελλάδα έχει ενταχθεί σε διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα κινητικότητας, μεταξύ αυτών και το πρόγραμμα Έρασμος (Erasmus). Ο αριθμός των φοιτητών που έχουν παρακολουθήσει ξένα πανεπιστημιακά μαθήματα στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού υπολογίζεται, σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, σε 25.000 φοιτητές.

Απαραίτητες οι αλλαγές στο σύστημα Μπολόνια

Η Ανέτ Σαβάν, υπουργός Παιδείας της Γερμανίας, επιδιώκει επένδυση 2 εκατ. ευρώ στον τομέα της εκπαίδευσης. Η αύξηση των φοιτητών στη Γερμανία τα τελευταία 10 χρόνια από 37% σε 50%, δημιούργησε σαφώς νέες ανάγκες. Το πρόβλημα της εύρεσης στέγης στις εστίες των πανεπιστημίων είναι ένα από τα προβλήματα τα οποία πρέπει να επιλύσει.

Στην αντίπερα όχθη, η ελληνική οικονομία φαίνεται αδύνατον να υποστηρίξει την εξέλιξη του δικού της εκπαιδευτικού συστήματος. Οι έντονες αντιδράσεις στην αναθεώρηση του άρθρου 16 του ελληνικού Συντάγματος κατά το 2006 – 2007 οδήγησαν τελικά στη μερική εφαρμογή του συστήματος Μπολόνια. Το ενιαίο σύστημα ακαδημαϊκών βαθμών, οι δυο κύκλοι σπουδών (Bachelor και Master) που θα οδηγούν σε έναν εύκολα συγκρίσιμο ακαδημαϊκό τίτλο, είναι δράσεις που ακόμη δεν έχουν εφαρμοστεί στην Ελλάδα.

Ήδη 47 χώρες έχουν υπογράψει τη σύμβαση της Μπολόνια μέχρι σήμερα. Το όραμα ωστόσο για μία «Ευρώπη των Πανεπιστημίων» δεν έχει ακόμη πλήρως υλοποιηθεί. Σήμερα, οι φοιτητές νιώθουν πλέον περισσότερο ελεύθεροι ως προς την επιλογή ενός πανεπιστημίου, ανεξάρτητα αν αυτό βρίσκεται στο εσωτερικό ή το εξωτερικό της χώρας. Βέβαια το γεγονός ότι οι συνθήκες ανάμεσα στα εκπαιδευτικά ιδρύματα διαφέρουν ακόμη αρκετά μεταξύ τους, δυσκολεύει τους φοιτητές στην επιλογή ενός ξένου πανεπιστημίου.

Sabine Damaschke / Xρύσα Βαχτσεβάνου

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη