Οικονομικές εξαγγελίες Τραμπ: πολύ κακό για το τίποτα;

Μείωση φόρων, εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, λιγότεροι περιβαλλοντικοί περιορισμοί: Μερικές μόνο από τις πολλές προεκλογικές υποσχέσεις του Ντόναλντ Τραμπ . Στις πρώτες 100 ημέρες της θητείας του ο αμερικανός πρόεδρος επιχείρησε να κάνει αρκετά, βρέθηκε όμως σε πολλές περιπτώσεις αντιμέτωπος με ανυπέρβλητα εμπόδια. Ο μεγαλύτερος φόβος των επικριτών του είναι ότι με την πολιτική του σλόγκαν «Πρώτα η Αμερική» θα οδηγήσει τις ΗΠΑ σε διεθνή οικονομική απομόνωση.

Δεν «περνάει» η μεταρρύθμιση στην υγεία

Παρά τις διεθνείς πιέσεις να αναθεωρήσει τη στάση του, ο Τραμπ επιμένει στη γραμμή που χάραξε προεκλογικά στο πεδίο των εμπορικών συναλλαγών, τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων. Ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν διεμήνυσε στην πρόσφατη Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον ότι η χώρα του θα αντισταθεί όσο ποτέ άλλοτε σε «άδικες εμπορικές πρακτικές». Με άλλα λόγια, οι ΗΠΑ θέλουν να υπαγορεύσουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο Ελεύθερου Εμπορίου των ΗΠΑ με τον Καναδά και το Μεξικό δεν καταργείται μεν, αλλά οδεύει προς επαναδιαπραγμάτευση. Ο αυστηρός τόνος απέναντι στην Κίνα πάντως έχει γίνει αισθητά ηπιότερος, δεδομένου ότι το Πεκίνο είναι απαραίτητο για την αποκλιμάκωση της κρίσης στη Βόρεια Κορέα.

Σε ό,τι αφορά το σύστημα υγείας, που αντιστοιχεί στο ένα έκτο του αμερικανικού ΑΕΠ, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει πετύχει μηδαμινή πρόοδο. Το σύστημα υγείας Obamacare του Μπαράκ Ομπάμα είναι μεν ελαττωματικό, ωστόσο η πρόθεση Τραμπ να το καταργήσει πλήρως όχι μόνο θα οδηγούσε σε ελλείψεις στο πεδίο της περίθαλψης, αλλά θα κατέστρεφε και πολλές θέσεις εργασίας. Ο πρόεδρος βρίσκεται μεταξύ δύο πόλων –στον ένα βρίσκεται μια υπερσυντηρητική πτέρυγα Ρεπουμπλικάνων και στον άλλο οι Δημοκρατικοί. Η πρότασή του για το σύστημα-αντικαταστάτη του Obamacare υφίσταται διαρκείς παρεμβάσεις και αλλοιώσεις και είναι εν τέλει αμφίβολο αν θα περάσει από το Κογκρέσο.

Επιφυλάξεις για τη φορολογική μεταρρύθμιση

Στο πεδίο των ενεργειακών και του περιβάλλοντος ο Τραμπ προανήγγειλε ριζική αλλαγή ρότας σε σχέση με τον προκάτοχό του. Στόχος του είναι να καταργήσει ή να περιορίσει βασικές προδιαγραφές περιβαλλοντικής προστασίας, όπως αυτές που ρυθμίζουν τα όρια εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Τα σχέδια αυτά χαροποιούν ιδιαίτερα τους εκπροσώπους της αμερικανικής βιομηχανίας άνθρακα. Ωστόσο, ειδικοί αναλυτές στις ΗΠΑ αμφιβάλλουν ότι τα συγκεκριμένα σχέδια θα συμβάλουν όντως στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, δεδομένων των ραγδαίων αλλαγών που βρίσκονται σε εξέλιξη στο ενεργειακό πεδίο. Διεθνώς έχει ασκηθεί πάντως οξεία κριτική στην προτίμηση Τραμπ για τους ορυκτούς πόρους. Πάντως η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη αποφασίσει να αποχωρήσει από τη διεθνή συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, καθώς το τελευταίο διάστημα πολλαπλασιάστηκαν οι φωνές εντός της κυβέρνησης αλλά και μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων κατά της αμερικανικής αποχώρησης.

Στο φορολογικό πεδίο η αμερικανική κυβέρνηση προανήγγειλε μαζικές μειώσεις φόρων τόσο για φυσικά πρόσωπα όσο και (κυρίως) για επιχειρήσεις. Ωστόσο, δεν κατέστη σαφές πώς ακριβώς πρόκειται να χρηματοδοτηθούν οι σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις. Η υλοποίηση της ριζικής αυτής μεταρρύθμισης εκτιμάται ότι θα χρειαστεί μήνες, ενώ στο Κογκρέσο αναμένεται να υπάρξουν αντιστάσεις τόσο από Δημοκρατικούς όσο και από Ρεπουμπλικάνους, που ανησυχούν ότι οι μειώσεις φόρων θα μεγαλώσουν τις τρύπες του δημόσιου ελλείμματος και του χρέους.

Στο πεδίο των υποδομών τέλος, τα μεγαλεπήβολα σχέδια Τραμπ για διάθεση ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων για κατασκευή δρόμων, γεφυρών, σηράγγων και αεροδρομίων, έχουν μείνει απλά στο επίπεδο των εξαγγελιών.

Μίχαελ Ντονχάουζερ (dpa) / Αριστοτέλης Καλτιριμτζής