Οι «πράσινες» ετικέτες κερδίζουν τους αγοραστές

Η εμπορική καμπάνια «Roadmap to Zero» ξεκίνησε πριν από λίγα χρόνια με πρωτοβουλία μεγάλων εταιριών φτηνού pret-à-porter και αθλητικών ειδών, όπως οι H&M, C&A, G-Star, Li-Ning, Nike, Adidas και Puma. Oι εταιρίες αυτές δεσμεύτηκαν σε μια κοινή προσπάθεια να σταματήσουν τη χρήση βλαβερών χημικών ουσιών, επιβαρυντικών για το περιβάλλον, στα εργοστάσια παραγωγής τους.

Η εκστρατεία αυτή ήταν αποτέλεσμα πολύχρονων πιέσεων και διαμαρτυριών οικολογικών οργανώσεων. H Greenpeace μάλιστα έχει επανειλημμένα κατηγορήσει τους κολοσσούς της παγκόσμιας ένδυσης για χρήση μεθόδων παραγωγής που μολύνουν την ατμόσφαιρα αλλά και τους υδάτινους πόρους.

Το κερδοφόρο μότο του δίκαιου εμπορίου

Η μεγάλη γερμανική εταιρία αθλητικών ειδών Adidas είχε κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας σε πολλά εργοστάσιά της στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Δεν ήταν λίγες οι υποθέσεις αιτιάσεων για παράνομη παιδική εργασία, εξευτελιστικούς μισθούς, ακόμη και χρήση βίας. Τα περιστατικά αυτά έβλαψαν την εικόνα της εταιρίας στο αγοραστικό κοινό κι από τότε η Αdidas αναγκάστηκε να αλλάξει πορεία πλεύσης.

Ήδη από το 2001 η εταιρία φαίνεται πολύ προσεκτική στην κατάστρωση της εμπορικής της πολιτικής καθώς και στην προβολή ενός εναλλακτικού προφίλ, φιλικού προς το περιβάλλον και με κοινωνική ευαισθησία. Κάθε χρόνο μάλιστα δημοσιεύει την περίφημη «έκθεση αειφορίας» (sustainability report), όπου παρουσιάζει τα επιτεύγματά της στον τομέα του δίκαιου εμπορίου (fair trade) και της οικολογίας. Η εταιρία έχει έτσι καταφέρει να ανήκει πλέον στις 40 πολυεθνικές που σέβονται το περιβάλλον και τηρούν αυστηρές προδιαγραφές αναφορικά με τα εργασιακά ζητήματα. Ήδη έχει περιορίσει σημαντικά τη χρήση χημικών χρωστικών και άλλων ουσιών για την κατασκευή ρούχων και υποδημάτων.

Η μόδα του οικολογικού shopping

«Οι καταναλωτές έχουν πλέον καταλάβει πως τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα του πλανήτη δε μπορούν να λυθούν χωρίς τη σύμπραξη των μεγάλων εταιριών», είπε στη DW η Χίλντεγκαρντ Κέλερ-Κερν, διευθύντρια της συμβουλευτικής εταιρίας Icon Added Value. «Οι αγοραστικές επιλογές των καταναλωτών το επιβεβαιώνουν».

Βέβαια υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος. Οι «πράσινες» ετικέτες έχουν γίνει πλέον μόδα για τους καταναλωτές και εμμονή για τις εταιρίες που δε χάνουν οποιαδήποτε ευκαιρία υπόσχεται μεγιστοποίηση των κερδών. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εταιριών που χρησιμοποιούν οικολογικά σλόγκαν μόνο προσχηματικά ενώ στην πραγματικότητα δεν τηρούν τα οικολογικά προαπαιτούμενα στην παραγωγική τους διαδικασία. Άλλωστε τόσο οι διαδικασίες ελέγχου όσο και η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων τους δεν είναι ακόμη ιδιαίτερα αξιόπιστες και διαφανείς. Το φαινόμενο είναι ευρύτερα γνωστό ως «greenwashing» ή αλλιώς… πράσινο ξέπλυμα.

Σε κάθε περίπτωση οι καταναλωτές φαίνονται σήμερα μάλλον υποψιασμένοι για το παιχνίδι που παίζεται στο χώρο της ένδυσης. Φαίνεται λοιπόν πως οι εταιρίες που θα βγουν κερδισμένες από το νέο αυτό ανταγωνισμό είναι αυτές που θα αντιληφθούν πως το κοινό, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Γερμανία, δε χαρίζει σε κανένα…ιδιαίτερα μάλιστα στις «πράσινες» μαϊμούδες!

Greta Hamann / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου