Ολυμπιακά κτίρια φιλικά προς το περιβάλλον

Η εικόνα μιας παρακμασμένης βιομηχανικής πόλης, που διοχετεύει τα βιομηχανικά λύματα στη θάλασσα και είναι χωρισμένη στα δύο από έναν αυτοκινητόδρομο 10 λωρίδων, δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή εικόνα της Βαρκελώνης. Δεντροφυτεμένοι δρόμοι και μια παραλία ιδανική για πικνίκ, συνθέτουν ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο.

«Η Βαρκελώνη είχε κάποτε όλα τα στοιχεία μιας άσχημης πόλης που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς» θυμάται ο πολεοδόμος και αρχιτέκτονας Ζαν Μπουσκέτ, ο οποίος είχε αναλάβει διευθυντικό ρόλο στην Πολεοδομία πριν από τους Ολυμπιακούς του 1992. Η ιδέα του Μπουσκέτ για μια διαφορετική προσέγγιση της πόλης στη θάλασσα, αποτέλεσε το θεμέλιο για ολόκληρο το πρόγραμμα αναδιαμόρφωσης της Βαρκελώνης.

Βαρκελώνη, μια ολυμπιακή πόλη ανάμεσα σε λόφους και θάλασσα

Το τελεφερίκ ενδείκνυται για όσους επιθυμούν να δουν από την αναπλασμένη πλευρά της Βαρκελώνης, τη θέα στη θάλασσα. Το παλιό λιμάνι («Port Vell»), που σήμερα φιλοξενεί δυο εμβληματικούς ουρανοξύστες, το χρυσό ψάρι («Peix d’Or»), άγαλμα του Καναδού Frank Gehry καθώς και η παραλία Barceloneta είναι από τα λίγα μέρη που έχουν μείνει ανέγγιχτα στην πόλη.

Όταν της ανατέθηκαν οι Ολυμπιακοί του 1992, κατέστη αμέσως σαφές ότι το στάδιο-σύμβολο με τη νεοκλασική πρόσοψη θα αποτελούσε έναν από τους κεντρικούς χώρους των αγώνων. Σήμερα είναι πια αμφίβολο αν το κτήριο μαγνητίζει ακόμη το ενδιαφέρον των τουριστών, ωστόσο ένα πράγμα είναι σίγουρο. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1992 μετέτρεψαν τη Βαρκελώνη από μια επαρχιακή πόλη, σε μια ευρωπαϊκή μητρόπολη.

Το φτωχό, ανατολικό Λονδίνο

Στον αντίποδα του αποκεντρωτικού χαρακτήρα που είχαν τα έργα στη Βαρκελώνη, βρίσκεται το Λονδίνο. Για να επιτευχθεί η ισορροπημένη ανάπτυξη της πόλης, πραγματοποιήθηκαν ριζικές αλλαγές στο αστικό τοπίο, από τις συνοικίες του -δυτικού- Στράτφορντ, μέχρι τα ανατολικά της πόλης. «Είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για ένα έργο που επιταχύνει την αστική ανάπτυξη. Ολόκληρη η περιοχή ξανασχεδιάστηκε, γεγονός που θα μπορούσε να έχει διαρκέσει ίσως και 40 χρόνια. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν ένας καταλυτικός παράγοντας γι’ αυτό» εξηγεί ο Κλαους Γκρέβε, από την Πολεοδομική Οργάνωση των Ολυμπιακών.

Το ανατολικό Λονδίνο ήταν από το μεσαίωνα ακόμη συνδεδεμένο με εγκληματίες, υπονόμους και στάσιμα νερά. Από μια εξαθλιωμένη περιοχή όμως πλέον, αποτελεί έναν από τους τόπους διεξαγωγής των Ολυμπιακών του 2012. Η άλλοτε βιομηχανική αυτή περιοχής έχει τώρα χιλιάδες δέντρα. Βέβαια και στην περίπτωση αυτή το «μετά» έχει πολύ περισσότερη σημασία από τα αθλητικά γεγονότα αυτά καθ’ αυτά, πράγμα που θα οδηγήσει σε μικρές μετατροπές των κτηρίων το φθινόπωρο, όταν θα τα μετατρέψουν σε αθλητικά κέντρα αξιοποιήσιμα και από τους κατοίκους στο μέλλον.

Ricarda Otte / Χρύσα Βαχτσεβάνου

Υπεύθ. σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου