"Ο Πούτιν έχει φθαρεί πολιτικά"

Ο κ. Σνάιντερ διακρίνει τη σταδιακή ανάδυση μίας μεσαίας τάξης στη Ρωσία, που νιώθει εξαπατημένη από την εναλλαγή Πούτιν και Μεντβιέντεφ στα κορυφαία αξιώματα
και η οποία επιχειρεί να προωθήσει τα πολιτικά της συμφέροντα.
Το κυβερνών κόμμα Ενωμένη Ρωσία βγήκε αποδυναμωμένο από τις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής αποσπώντας ωστόσο σχεδόν το 50% των ψήφων. Αποτέλεσμα που θεωρείται από πολλούς Ρώσους προϊόν εκλογικής νοθείας και ωθεί αρκετούς από αυτούς σε διαμαρτυρίες στους δρόμους πολλών ρωσικών πόλεων τις τελευταίες ημέρες.

Η αυταρχική στροφή του Πούτιν

Απαντώντας στην ερώτηση «τι διαφοροποιεί τη Ρωσία από την περίπτωση της αποκαλούμενης ‘τελευταίας ευρωπαϊκής δικτατορίας’ του καθεστώτος Λουκασένκο στην Ουκρανία», ο κ. Σνάιντερ θεωρεί, ότι εκεί ο αυταρχισμός ασκήθηκε με συνταγματική τροποποίηση και πολύ σκληρότερα από τη Ρωσία, αλλά φαίνεται πως και ο Βλαντιμίρ Πούτιν κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σχετικά με το φαινόμενο της ‘κατευθυνόμενης δημοκρατίας’ που παρατηρείται στη Ρωσία, ο γερμανός ειδικός σχολιάζει πως αυτός ο όρος σημαίνει ουσιαστικά, ότι «θέλει κάποιος να επιτρέψει τη δημοκρατία σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μην τον ενοχλεί. Αυτός ο όρος είχε διαμορφωθεί παλιότερα από τον αναπληρωτή διευθυντή της ρωσικής προεδρίας και ιδεολογικό υπεύθυνο του κόμματος Ενωμένη Ρωσία, αλλά ο πρόεδρος Μεντβιέντεφ τον είχε απαρνηθεί λέγοντας, ότι δεν υπάρχει δημοκρατία με επιθετικούς προσδιορισμούς».

Ο Πούτιν χρειάζεται τη Δύση

Η εμφανής σκλήρυνση της στάσης της ρωσικής κυβέρνησης απέναντι στους επικριτές της πολιτικής της οριοθετείται, σύμφωνα με τον κ. Σνάιντερ, από την εξάρτηση του Πούτιν από τη Δύση. Όπως σημειώνει, «ο Πούτιν δεν θέλει φυσικά να διακυβεύσει περαιτέρω το προφίλ του στον κόσμο. Γνωρίζει ότι για την πολιτική εκσυγχρονισμού του χρειάζεται δυτική βοήθεια, την οποία δεν θα λάβει αν συνεχίσει να κινείται προς ένα αυταρχικό καθεστώς».
Η επάνοδος του Βλαντιμίρ Πούτιν στην προεδρία της Ρωσίας θεωρείται ήδη δεδομένη στις εκλογές του Μαρτίου. Ο Σνάιντερ σημειώνει, ότι ο Πούτιν δεν κρίνει τον σημερινό πρόεδρο Μενβιέντεφ ικανό να διατηρήσει την ισορροπία ανάμεσα στην πολιτική μεταρρύθμιση και την απώλεια μέρους της εξουσίας. Τον χαρακτηρίζει μάλιστα «πιστό ακόλουθο» του Πούτιν, βασικό στοιχείο για το οποίο τον είχε επιλέξει να τον διαδεχτεί.

Η μεσαία τάξη αντιδρά

Κεντρική διαπίστωση του γερμανού επιστήμονα είναι ότι «ο Πούτιν έχει ουσιαστικά φθαρεί πολιτικά. Τώρα αντιλαμβάνεται ότι μάλλον υπερέβαλε. Στη Ρωσία αναδύεται μία μεσαία τάξη, περίπου 15-25% κυρίως στις πόλεις, η οποία είναι πολύ δραστήρια στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή θέλει να δει τα πολιτικά της συμφέροντα να εκπροσωπούνται και νιώθει βασικά εξαπατημένη από την ανταλλαγή αξιωμάτων».

Παρά τις μαζικές διαδηλώσεις και κατηγορίες των πολιτών για πολιτική απάτη, υπάρχουν πολλοί Ρώσοι που ψήφισαν το κυβερνών κόμμα. Αυτό το γεγονός αποδίδει ο Σνάιντερ από τη μία πλευρά στη νοοτροπία που διαμορφώθηκε την περίοδο της Σοβιετικής Ρωσίας, όταν ο μόνος τρόπος για να αποκτήσει κάποιος προσβάσεις ήταν το Κομμουνιστικό Κόμμα. Από την άλλη μεριά, σήμερα τα άλλα δύο φιλελεύθερα κόμματα δεν πετυχαίνουν την είσοδό τους στο κοινοβούλιο μένοντας κάτω από το όριο του 7%. Επομένως οι ψηφοφόροι δεν έχουν εναλλακτική επιλογή.

Ο Σνάιντερ εκτιμά πάντως, ότι η ένταση των διαδηλώσεων θα κοπάσει το επόμενο διάστημα. Κλείνοντας παρατηρεί πως, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν προσωπικότητες με ικανότητα για να διαδεχτούν τους Μεντβιέντεφ και Πούτιν, δεν τους δίνεται θεσμικά η δυνατότητα να εκφραστούν.    

Christian Bremkamp / DLF / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης