Πιθανή η διάλυση της Ουκρανίας;

Από τα τέλη Νοεμβρίου οι οπαδοί του προέδρου Γιανουκόβιτς και οι οπαδοί της αντιπολίτευσης μάχονται σκληρά μεταξύ τους. Για εβδομάδες διαπραγματεύονταν, όμως το αποτέλεσμα είναι στην πράξη μηδενικό. Το Κίεβο έζησε χθες το βράδυ την πιο αιματηρή νύχτα από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Οι νεκροί υπολογίζονται σε περισσότερους από 25 και οι τραυματίες σε πάνω από 1.000.

Στο μεταξύ χωρίς αποτέλεσμα ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας η συνάντηση ανάμεσα στον ουκρανό πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς και τους ηγέτες της αντιπολίτευσης που είχε στόχο την εξομάλυνση της κατάστασης. Ο Κλίτσκο επέρριψε στον ουκρανό πρόεδρο ότι αξιολογεί λανθασμένα την κατάσταση. Ο Γιανουκόβιτς ζήτησε από τους διαδηλωτές να εγκαταλείψουν την Πλατεία της Ανεξαρτησίας, οι οποίοι όμως αρνήθηκαν να την εγκαταλείψουν και ενίσχυσαν τις δυνάμεις τους στα οδοφράγματα. Γύρω στα μεσάνυχτα τυλίχθηκε στις φλόγες η κεντρική σκηνή των αντικυβερνητικών διαδηλωτών στην πλατεία Ανεξαρτησίας.

Η βία αναζωπυρώθηκε χθες το βράδυ (18.02) όταν διαδηλωτές προσπάθησαν να καταλάβουν το κοινοβούλιο. Η αντιπολίτευση είχε υποσχεθεί μια ειρηνική διαδήλωση, η οποία όμως πολύ γρήγορα μετατράπηκε σε άγρια συμπλοκή μεταξύ των δυο πλευρών. Πολιτικοί παρατηρητές στο Κίεβο τονίζουν πως οι συγκρούσεις θυμίζουν τις αρχές τις δεκαετίας του 1990, όταν άρχισε να καταρρέει η Σοβιετική Ένωση και κυρίως η Βαλτική και ο Καύκασος.

Εθνικιστές, ολιγάρχες και ο ρόλος της Μόσχας

Η χώρα πάντως ήταν πάντα διαιρεμένη μετά την ανεξαρτησία της. Στο δυτικό τμήμα το πρόσταγμα έχουν οι Εθνικιστές, οι οποίοι μισούν τη Ρωσία. Στα ανατολικά η πλειονότητα των κατοίκων αντίθετα μιλάει ρωσικά. Και το νότιο τμήμα της χώρας είναι φιλορωσικό. Το κοσμοπολίτικο Κίεβο δεν συμφιλιώθηκε ποτέ πραγματικά με τον Γιανουκόβιτς. Τα νήματα στη χώρα κινούν ολιγάρχες με αδιαφανή συμφέροντα. Μέχρι σήμερα πάντως τα διάφορα οικονομικά κέντρα εξουσίας είχαν καταφέρει να βρουν ένα modus vivendi. Σήμερα πάντως η κατάσταση μοιάζει εκτός ελέγχου.

Η Ρωσία εδώ και εβδομάδες τάσσεται υπέρ μιας μεγαλύτερης αυτονομίας του ανατολικού τμήματος της χώρας. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Μόσχα θα μπορούσε να προσαρτήσει αυτό το τμήμα, το οποίο είναι και το πιο αναπτυγμένο βιομηχανικά. Πάντως το Κρεμλίνο δεν είναι ικανοποιημένο με τον Γιανουκόβιτς παρόλο που είναι ο άνθρωπός τους. Σύμβουλος του Ρώσου προέδρου Πούτιν είναι της άποψης πως ο Γιανουκόβιτς θα μπορούσε να τηρήσει πιο σκληρή στάση εναντίον των διαδηλωτών.

Γερμανικές αντιδράσεις

Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ κάλεσε τις ουκρανικές αρχές να λάβουν μέτρα ώστε να τερματιστούν οι αιματηρές συγκρούσεις. «Οι αρχές ασφαλείας θα πρέπει να φροντίσουν ώστε να υπάρξει αποκλιμάκωση της κατάστασης και να μην διευρυνθεί η χρήση βίας», δήλωσε ο Σταϊνμάγερ, σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών. Τον αποτροπιασμό της εξέφρασε η αμερικανική κυβέρνηση, καλώντας τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς να συμβάλει στην αποκλιμάκωση.

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Βίταλι Κλίτσκο από την πλευρά του κάλεσε τη Δύση να παρέμβει. Δεν επιτρέπεται οι ηγέτες δημοκρατικών χωρών να παρακολουθούν άπραγοι «πώς ένας αιματοβαμμένος δικτάτορας σκοτώνει το λαό του», δήλωσε ο παγκόσμιος πρωταθλητής της πυγμαχίας, σύμφωνα με ανακοίνωση του κόμματός του Udar.

Αξίζει να σημειωθεί ότι συγκρούσεις και επιθέσεις εναντίον κυβερνητικών κτιρίων ξέσπασαν και σε άλλες πόλεις της Ουκρανίας.

DW /DPA/Spiegel/ Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Ειρήνη Αναστασοπούλου