Πληθωρισμός: Ήρθε για να μείνει;

Ψύχραιμοι παραμένουν οι περισσότεροι ειδικοί όταν βλέπουν τον πληθωρισμό να παίρνει την ανιούσα μετά από αρκετά χρόνια. Κάποιοι μάλιστα εκτιμούν ότι το επόμενο διάστημα οι αυξήσεις τιμών σε ΕΕ και ΗΠΑ θα επιστρέψουν στα γνωστά, σχεδόν μηδενικά, επίπεδα. Ολοένα και περισσότεροι οικονομολόγοι διερωτώνται ωστόσο ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις ανο πληθωρισμός σταθεροποιούνταν σε επίπεδα πάνω από το όριο του 2%που έθεσαν ως στόχο οι κεντρικές τράπεζες.

Ακόμα και ο υπαινιγμός της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας Fed για ενδεχόμενη αύξηση των επιτοκίων σε δύο βήματα το 2022 ήταν αρκετός για να πυροδοτήσει δυσαρέσκεια στα χρηματιστήρια. Σε τέτοιο βαθμό έχουν συνηθίσει τα αμερικανικά χρηματιστήρια και όχι μόνο στην πολιτική του φθηνού χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες.

«Επειδή η ΕΚΤ δεν μπορεί να προχωρήσει σε αύξηση του βασικού επιτοκίου στην Ευρωζώνη χωρίς ταυτόχρονα να εκθέσει σε κίνδυνο χώρες με υπέρογκο χρέος, όπως η Ιταλία, θα πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα ενός σταδιακά αυξανόμενου πληθωρισμού» εκτιμά ο Γκάμπριελ Φελμπερμάιρ, πρόεδρος του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας IfW του Κιέλου. Ο γερμανός οικονομολόγος εκτιμά ότι φέτος η άνοδος των τιμών θα κυμανθεί στο 2,6%, όσο δηλαδή ήταν για τελευταία φορά πριν από 13 χρόνια το 2008.

Ανησυχητική η άνοδος του πληθωρισμού στις ΗΠΑ στο 5%

Μιλώντας στην DW o Γκάμπριελ Φελμπερμάιρ προειδοποιεί για αλματώδη αύξηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ: «Η εξέλιξη εγκυμονεί κινδύνους. Μια παρωδική άνοδος του πληθωρισμού δεν με ανησυχεί. Το ότι οι τιμές σε παγκόσμιο επίπεδο θα αυξηθούν μετά το τέλος του λοκντάουν ήταν προφανές. Είναι το κόστος για υγειονομικά μέτρα, την ενέργεια και για προϊόντα που διατίθενται στη παγκόσμια αγορά. Ακόμα και σήμερα η λειτουργία πολλών εφοδιαστικών αλυσίδων δεν έχει ακόμα αποκατασταθεί».

Οι εξελίξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού στις ΗΠΑ προκαλούν ανησυχία σε παγκόσμιο επίπεδο. Μέχρι πρόσφατα η πλειονότητα των οικονομολόγων θεωρούσε ότι η αύξηση του πληθωρισμού ήταν παρωδικό φαινόμενο χωρίς επιρροή στους μισθούς. Όμως το γενικότερο κλίμα ψυχραιμίας ίσως να μην είναι κα τόσο δικαιολογημένο, ιδίως αν αναλογιστούμε ότι οι τιμές αυξήθηκαν το τελευταίο διάστημα στις ΗΠΑ κατά 5%.

Ο πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών Οικονομικών Ερευνών ZEW Φρίντριχ Χάινεμαν θεωρεί ότι «το γεγονός ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ ξεπέρασε το φράγμα του 5% αποτελεί αναμφίβολα έκπληξη παρά το γεγονός ότι γνωρίζουμε πως στην Αμερική ο πληθωρισμός αντιδρά ταχύτερα σε μια ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας».

«Αποτοξίνωση από το ναρκωτικό των μηδενικών επιτοκίων»

Όσο περνά ο χρόνος τόσο αυξάνεται η πίεση στις κεντρικές τράπεζες για μια ενδεδειγμένη απάντηση, η οποία θα πρέπει να ληφθεί και ενόψει του τερματισμού του προγράμματος μαζικής αγοράς ομολόγων από την FED ή την ΕΚΤ. Πώς όμως οι κεντρικοί τραπεζίτες, περιορίζοντας την πολιτική του φθηνού χρήματος, θα αποτρέψουν ενδεχόμενες αναταράξεις σε χρηματιστήρια ή αγορά ακινήτων;

«Εδώ έγκειται το πρόβλημα», τονίζει ο Φρίντριχ Χάινεμαν: «Εδώ και δεκαετίες σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Ιαπωνία στέλνεται το μήνυμα ότι οι κεντρικές τράπεζες εγγυώνται τη σταθερότητα, χρηματιστηρίων, τραπεζών και κρατών. Μέχρι στιγμής όλα πήγαν καλά διότι δεν είχαμε πληθωριστικές εξάρσεις. Ίσως τώρα διαπιστώσουμε πόσο ελεύθερες είναι πραγματικά οι κεντρικές τράπεζες στην υπεράσπιση της σταθερότητας των τιμών».

Ο γερμανός ειδικός καταλήγει: «Όσο νωρίτερα Κριστίν Λαγκάρντ και Ζερόμ Πάουελ καταφέρουν να προετοιμάσουν τις αγορές για το τέλος της εποχής των μηδενικών επιτοκίων τόσο το καλύτερο». Κατά την άποψη του επικεφαλής του ZEW τώρα η στιγμή είναι ιδανική, μιας και σύντομα η Κομισιόν θα ξεκινήσει τη εκταμίευση δισεκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης στις χώρες-μέλη: «Δεν θα βρεθεί καλύτερη στιγμή για την ΕΚΤ να ξεκινήσει την αποτοξίνωση από το ναρκωτικό των μηδενικών επιτοκίων», καταλήγει ο Φρίντριχ Χάινεμαν

Τόμας Κόλμαν

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος