Ποιός ωφελείται τελικά από την ελληνική κρίση;

Ποικίλες αντιδράσεις προκάλεσε το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της πόλης Χάλε δημοσιεύοντας προ ημερών μια έκθεση στην οποία υποστηρίζεται ότι η Γερμανία βγήκε κερδισμένη από την ελληνική κρίση.

Το Ινστιτούτο στηρίζει αυτή την άποψη στο εξής απλό επιχείρημα: οι αναταράξεις που προκλήθηκαν στην Ελλάδα και την Ευρώπη λόγω της ελληνικής κρίσης, είχαν ως αποτέλεσμα να επενδυθούν κεφάλαια σε ασφαλή γερμανικά κρατικά ομόλογα. Αυτό είχε ως συνέπεια την πτώση των επιτοκίων στα νέα χρέη της Γερμανίας. Στη συνέχεια το Ινστιτούτο προχωράει σε μία σύγκριση αυτών των επιτοκίων με τα επιτόκια που θα υπήρχαν χωρίς την ελληνική κρίση. Ουσιαστικά όμως πρόκειται απλά για υπόθεση, διότι κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τα ακριβή επίπεδα στα οποία θα κυμαίνονταν τα επιτόκια. Επομένως μπορεί μεν η Γερμανία να επωφελήθηκε από τα χαμηλά επιτόκια, το πραγματικό κέρδος όμως δεν μπορεί να υπολογιστεί.

Υποθετικά σενάρια

Από την άλλη πλευρά οι γερμανοί πολίτες φαίνεται να βγαίνουν ζημιωμένοι από την ελληνική κρίση αφού ως αποταμιευτές εισπράττουν λιγότερους τόκους. Σύμφωνα με υπολογισμούς της DZ Bank τα γερμανικά νοικοκυριά μπορεί από τη μία πλευρά να εξοικονόμησαν 78 δις ευρώ λόγω της μείωσης στα επιτόκια δανεισμού, την ίδια ώρα όμως έχασαν 190 δις ευρώ από τα επιτόκια καταθέσεων. Και πάλι όμως, μία σύγκριση είναι καθαρά υποθετική.

Εν κατακλείδι σε όλα τα επιχειρήματα μπορεί να βρεθεί μια δόση αλήθειας. Ούτε οι γερμανοί αποταμιευτές μπορούν να θεωρήσουν την Ελλάδα υπεύθυνη για τις απώλειές τους, ούτε η Γερμανία μπορεί να θεωρηθεί ότι βγήκε κερδισμένη από την ελληνική κρίση. Τα κέρδη και οι απώλειες είναι οι συνέπειες μιας κρίσης, το βάρος της οποίας αναγκάζεται να επωμιστεί κυρίως η Ελλάδα.

Μεγαλύτερη σημασία όμως έχει ότι η οικονομία, η κυβέρνηση και οι τράπεζες της Γερμανίας επωφελήθηκαν από την στήριξη προς την Ελλάδα, αφού τα δάνεια εξασφάλισαν τη σταθερότητα του χρηματοοικονομικού συστήματος και της ευρωζώνης. Και αυτό ήταν και το ζητούμενο.

Απόσπασμα από την ανάλυση του Στέφαν Κάουφμαν, οικονομικού συντάκτη στην εφημερίδα Frankfurter Rundschau.

Αλεξάνδρα Κοσμά