Πραγματισμός για τις νέες κυρώσεις

25 χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου η οικονομία χρησιμοποιείται ως όπλο κατά της Μόσχας. Οι κυρώσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ είναι πλέον γεγονός μετά από ζυμώσεις, διαβουλεύσεις, τηλεδιασκέψεις και έντονο προβληματισμό. Δεν απομένει παρά η επικύρωση της σχετικής απόφασης των 28 διπλωματών της ΕΕ από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Πλήττεται ο κλάδος των μικρομεσαίων

Πριν από την απόφαση ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπέι είχε επισημάνει ότι οι κυρώσεις θα έχουν μεγάλες επιπτώσεις στη Ρωσία και αναλογικά λιγότερες στην ευρωπαϊκή οικονομία. Εάν αυτό ισχύει θα φανεί τις επόμενες εβδομάδες. Η Ρωσία είναι ο τρίτος σε μέγεθος εμπορικός εταίρος της Ευρώπης. Για τη Γερμανία καταλαμβάνει την ενδέκατη θέση. Το Γερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (DIHK ) έχει ήδη διορθώσει επί τα χείρω τις προσδοκίες του λόγω της ουκρανικής κρίσης. Μάλιστα οι εξαγωγές προς τη Ρωσία θα μειωθούν κατά 17 ποσοστιαίες μονάδες το 2014. Προβλέψεις για τις επιπτώσεις ακόμη πιο σκληρών οικονομικών κυρώσεων δεν έχουν γίνει.

«Εκείνος που θα σηκώσει το μεγαλύτερο φορτίο είναι ο κλάδος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων», λέει ο Τομπίας Μπάουμαν, προϊστάμενος της υπηρεσίας Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης του DIHK. «Είναι ο κλάδος με το μεγαλύτερο ποσοστό οικονομικών συναλλαγών με τη Ρωσία: 20% συν Χ. Πρόκειται για ένα κρίσιμο ποσοστό, οι κυρώσεις μπορεί να απειλήσουν ακόμη και την ύπαρξή του».

«Πικρό, αλλά απαραίτητο μέτρο»

Κυρίως, όμως, ο μηχανολογικός κλάδος πλήττεται από τις κυρώσεις, επειδή πολλές εγκαταστάσεις υψηλής τεχνολογίας εμπίπτουν στο πλαίσιο των κυρώσεων. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο των Γερμανικών Επιχειρήσεων Κατασκευής Μηχανών (VDMA), η Ρωσία αποτελεί την τέταρτη σε μέγεθος αγορά παγκοσμίως για τη γερμανική βιομηχανία κατασκευής μηχανών. Μόνο το διάστημα από τον Ιανουάριο μέχρι το Μάιο του 2014 μειώθηκαν οι εξαγωγές προς τη Ρωσία κατά 20% . Η απειλή επιβολής κυρώσεων προκάλεσε την στροφή των Ρώσων σε άλλες αγορές. Παρόλα αυτά η VDMA δεν τάσσεται κατά των κυρώσεων. «Είναι πικρό για μας, αλλά απαραίτητο μέτρο», υποστηρίζουν εκπρόσωποί της.

Το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας της Κολωνίας (IW) πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα. Στο δικό του σενάριο εκκινεί από μια ολοκληρωτική απαγόρευση εισαγωγών και εξαγωγών όλων των προϊόντων προς και από τη Ρωσία. Σε περίπτωση που θα συμβεί, θα μειωθεί το γερμανικό ΑΕΠ κατά 0,6%. Η απώλεια θα είναι της τάξης των 16,4 δισ. ευρώ.

«Ο κόσμος είναι μεγάλος»

Όμως στη γερμανική οικονομία επικρατεί πραγματισμός. Ο Γερμανικός Σύνδεσμος Γερμανικής Βιομηχανίας (BDI) υποστηρίζει τις αυστηρότερες κυρώσεις. Ο πρόεδρός του, Ούλριχ Γκρίλο, έγραψε στην οικονομική εφημερίδα Handelsblatt ότι δεν θα πρέπει να αποκλείονται οι κυρώσεις ως μέσο πίεσης, όσο οδυνηρές κι αν είναι για την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας, τις γερμανικές εξαγωγές και μεμονωμένους επιχειρηματίες.Το ποσοστό των γερμανικών εξαγωγών στη Ρωσία ανέρχεται στο 3,3% σε σχέση με το συνολικό εξαγωγικό όγκο.

Εκτός από τις μικρομεσαίες υπάρχουν και επιχειρηματικά μεγαθήρια, όπως η E.ON και η BASF, με θυγατρικές στο ρωσικό ενεργειακό τομέα. Η Wintershall, μια θυγατρική της BASF με εμπορικές δοσοληψίες στη Ρωσία, δεν θέλησε να σχολιάσει τις κυρώσεις. «Παρακολουθούμε την κατάσταση προσεκτικά», δήλωσε εκπρόσωπός της. Γι' αυτό ο Τομπίας Μπάουμαν από το DIHK πιστεύει ότι ακόμη κι αν διαγραφεί η Ρωσία από τον γερμανικό εξαγωγικό χάρτη, κάτι που δεν πρόκειται να γίνει, δεν θα καταποντιστεί η γερμανική οικονομία. «Το ότι η κρίση θα οδηγήσει στην κατάργηση 300.000 θέσεων εργασίας που εξαρτώνται από το εμπόριο της Γερμανίας με τη Ρωσία είναι πολύ απίθανο σενάριο. Γιατί μπορεί κανείς να αντικαταστήσει αγορές που εκλείπουν με άλλες, ο κόσμος είναι μεγάλoς και η γη στρογγυλή».

Nicolas Martin / Ειρήνη Αναστασοπούλου