Πρεμιέρα για τα «ομόλογα έργων»
6 Ιουλίου 2012
Ο επικεφαλής της τράπεζας και πρώην αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Βέρνερ Χόγερ έδωσε το «παρών» στη σχετική συζήτηση που έγινε στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο και δήλωσε ότι τα ομόλογα έργων δεν είναι συγκυριακή λύση λόγω κρίσης, αλλά ένα έξυπνο χρηματοδοτικό εργαλείο με το οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί η έλλειψη δημοσίων επενδύσεων στην ευρωπαϊκή οικονομία.
«Όπως όλοι γνωρίζουμε, υπάρχουν τεράστιες ανάγκες επενδύσεων στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, επομένως η δοκιμαστική φάση των ομολόγων εγκαινιάζεται στην πιο κατάλληλη στιγμή. Πρέπει να επανεκκινήσουμε την οικονομία, να σταματήσουμε την άνοδο της ανεργίας και να επιβεβαιώσουμε τη θέση της Ευρώπης στον κόσμο. Τα ομόλογα έργων είναι λοιπόν ένα από τα πολλά εργαλεία που διαθέτουμε για να αντλήσουμε χρήματα από τις διεθνείς αγορές. Δεν είναι εναλλακτικό, είναι συμπληρωματικό στα υπόλοιπα εργαλεία» τονίζει ο πρόεδρος της ΕΤΕπ.
«Παζάρια» για το ποσό χρηματοδότησης
Πολλοί επισημαίνουν ότι οι εγγυήσεις ύψους 230 εκ. ευρώ από τον κοινοτικό προϋπολογισμό είναι μάλλον αμελητέα ποσότητα, όταν μάλιστα στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής γινόταν λόγος για ευρωπαϊκό σύμφωνο ανάπτυξης με «προίκα» 120 δισεκατομμυρίων. Ωστόσο, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων υπενθυμίζει ότι βρισκόμαστε ακόμα σε δοκιμαστική φάση και επιπλέον με τη συνήθη διαδικασία μόχλευσης τα ομόλογα αυτά θα μπορούν να υποστηρίξουν επενδύσεις δισεκατομμυρίων.
«Οι πολλαπλασιαστικές επιδράσεις μπορεί να είναι σημαντικές. Εκτιμούμε ότι με εγγυήσεις ύψους 230 εκ. ευρώ και με μία συνεισφορά της δικής μας τράπεζας μπορούμε να στηρίξουμε επενδύσεις συνολικού ύψους 4,3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτός είναι ο πιο ορθολογικός τρόπος για να αξιοποιηθούν κρατικά κονδύλια σε περίοδο κρίσης» λέει ο Βέρνερ Χόγερ.
Τα ομόλογα έργων επικροτούν ακόμα και οι ευρωβουλευτές που θεωρούνται φειδωλοί στις δημόσιες δαπάνες. Ωστόσο, εγείρουν επιφυλάξεις για την επιλογή των έργων και τη διανομή των κονδυλίων γι’ αυτό ζητούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να αναλάβει την αποκλειστική διαχείριση, ώστε να αποφευχθούν υπερτιμολογήσεις ή παρεμβάσεις για πολιτικές και τοπικιστικές σκοπιμότητες. Χαρακτηριστικό το σχόλιο από τον Γερμανό ευρωβουλευτή Βέρνερ Λάνγκεν:
«Θέλουμε μία ανεξάρτητη ενδιάμεση αξιολόγηση με απόλυτη ευθύνη και τεχνογνωσία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μετατραπεί σε εκτελεστικό βραχίονα της Κομισιόν, ακόμα κι αν μπαίνουν κοινοτικά κεφάλαια στη χρηματοδότηση. Θέλουμε να κινητοποιήσουμε ιδιωτικά κεφάλαια για τα μεγάλα έργα υποδομής, για ενεργειακά ή ευρυζωνικά δίκτυα. Θερμή παράκληση λοιπόν: όταν περάσουμε στη διαδικασία επιλογής, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να μην ανεχθεί καμία επέμβαση» επισημαίνει ο ευρωβουλευτής των Γερμανών χριστιανοδημοκρατών.
Καλή η εμπιστοσύνη, καλύτερος ο έλεγχος
Όλα δείχνουν ότι αυτό ακριβώς θα γίνει. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δεν επαφίεται στην καλή θέληση των εθνικών κυβερνήσεων να ελέγξουν τους επιτήδειους, αλλά θα αναλάβει η ίδια τόσο τον ποιοτικό έλεγχο, όσο και την οικονομική διαχείριση, όπως επισημαίνει ο Βέρνερ Χόγερ: «Ένα από τα πλεονεκτήματα της τράπεζάς μας είναι ότι στην πραγματικότητα δεν είμαστε μία απλή τράπεζα με προσωπικό καταρτισμένο μόνο σε χρηματοπιστωτικά θέματα, είμαστε και ένας οργανισμός με βαθιά εμπειρογνωμοσύνη στην επιστήμη της μηχανικής και γενικότερα στις θετικές επιστήμες. Άλλωστε αυτό είναι απαραίτητο, εάν θέλουμε να παραμείνουμε πιστοί στις αρχές μας. Θα ελέγχουμε λοιπόν όλα τα προγράμματα, τόσο σε επίπεδο τεχνικής βιωσιμότητας όσο και σε επίπεδο οικονομικής διαχείρισης» τονίζει ο πρόεδρος της ΕΤΕπ.
Ο εισηγητής του Ευρωκοινοβουλίου Γκόραν Φερμ συμφωνεί με το αυστηρό πλαίσιο ελέγχου, προειδοποιεί πάντως ότι τα ομόλογα έργων δεν είναι μαγική συνταγή αλλά προσωρινή λύση για ένα πρόβλημα που υπήρχε πολύ πριν από την οικονομική κρίση. «Κατά τη γνώμη μου, η έλλειψη επαρκών επενδύσεων είναι βασικό πρόβλημα για την ευρωπαϊκή οικονομία και όχι μόνο τώρα, συγκυριακά. Είναι δομικό το πρόβλημα αλλά η λύση του καθίσταται πιο δύσκολη σε συνθήκες κρίσης. Γι' αυτό χρειαζόμαστε νέα εργαλεία» τονίζει ο Σουηδός ευρωβουλευτής.
Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο
Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής