Πρόωρες εκλογές στο Καζακστάν

Στην πρώην σοβιετική δημοκρατία του Καζακστάν διεξάγονται σήμερα εκλογές για την ανάδειξη του νέου κοινοβουλίου της χώρας. Την ίδια ώρα ο πρόεδρος Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ αντικρούει την κριτική που δέχεται η κυβέρνησή του από το εξωτερικό για έλλειμμα δημοκρατίας. Η χώρα δεν πρέπει να δέχεται πιέσεις στο δρόμο της προόδου της, τόνισε μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος στην πρωτεύουσα Αστανά: «Η δημοκρατία δεν είναι η αρχή αλλά το τέλος του δρόμου για εμάς. Είμαστε ένα κράτος μόλις 25 ετών. Οι αλλαγές είναι υπόθεση του μέλλοντος».

Η ένατη σε μέγεθος χώρα του πλανήτη κέρδισε την ανεξαρτησία της το 1992, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο 75χρονος σήμερα Ναζαρμπάγιεφ, ο οποίος κατηγορείται ότι κυβερνά με αυταρχικές μεθόδους, ηγείτο της χώρας ως Γ.Γ. του Κομμουνιστικού Κόμματος ήδη από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Λόγω καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων, εκτεταμένης διαφθοράς και ευνοιοκρατίας η χώρα έχει δεχθεί αυστηρή κριτική.

Η 27χρονη Μάραλ Ακιμπάγεβα ψήφισε σήμερα το κόμμα του προέδρου Ναζαρμπάγιεφ: «Για να είμαι ειλικρινής, δε βλέπω καμία διαφορά ανάμεσα στα κόμματα. Όλοι λένε τα ίδια» δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων AFP. Ο επιχειρηματίας Μπόραλ Καραμπάγεφ δηλώνει από την πλευρά του ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει: «Δεν πιστεύω ότι οι βουλευτές μπορούν να λύσουν τα προβλήματα της χώρας. Η πολιτική εδώ είναι ζήτημα του προεδρικού γραφείου».

Η χώρα βρίσκεται σε βαθιά κρίση

Αρχικά οι εκλογές είχαν οριστεί για το 2017. Το Καζακστάν, όπως και η γειτονική Ρωσία, είναι πλούσιο σε πηγές ενέργειας, έχει δεχθεί ωστόσο πλήγμα από τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου. Οι εσπευσμένες βουλευτικές εκλογές οφείλονται στη βαθιά οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα της κεντρικής Ασίας, σύμφωνα με την αιτιολογία του Ναζαρμπάγιεφ. Το νόμισμα της χώρας έχει υποτιμηθεί στο ήμισυ της αξίας του από τον Απρίλιο του 2015.

Η σημερινή κατάσταση θυμίζει τις και πάλι πρόωρες του 2105. Τότε ο Ναζαρμπάγιεφ είχε πει ότι οι εκλογές ήταν απαραίτητες για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στην κοινωνία και να επιβληθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Τελικά ο Ναζαρμπάγιεφ απέσπασε τότε το 97,95 των ψήφων.

Παρατηρητές από την Οργάνωση για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη εκτιμούν ότι στο Καζακστάν δε διεξάγονται ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Σύμφωνα με τον ειδικό για ζητήματα της Κεντρικής Ασίας Αρκάντι Ντουμπνόφ από τη Μόσχα «πρόκειται για ένα στημένο παιχνίδι, το οποίο δεν έχει καμία επίδραση στην πραγματική πολιτική, η οποία ασκείται από έναν και μόνο άνθρωπο, τον πρόεδρο ή "ηγέτη του έθνους", όπως λέγεται».

Σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο θα πρέπει να εισέλθουν υποχρεωτικά στο κοινοβούλιο τουλάχιστον δύο από τα έξι συνολικά κόμματα, ακόμη και αν κάποιο από αυτά έχει ποσοστό κάτω του 7%. Στις 107 έδρες του κοινοβουλίου τις χώρας εκτιμάται ότι θα επικρατήσουν τελικά οι υποψήφιοι από το κόμμα Nur Otan (Λαμπερή Πατρίδα) του νυν προέδρου Ναζαρμπάγιεφ. Στις κάλπες κλήθηκαν σήμερα περίπου 10 εκατομμύρια πολίτες από τα συνολικά 17 εκατομμύρια κατοίκους της χώρας. Τα τελικά αποτελέσματα αναμένονται τη Δευτέρα.

Δημήτρης Ελευθεράκης (dpa, afp, Deutschlandfunk)