Τα βλέμματα στραμμένα στο Βερολίνο

Γερμανικοί κυβερνητικοί κύκλοι εκτιμούν ότι πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές δύσκολα θα δοθεί λύση στο ελληνικό πρόβλημα. Και μπορεί η έκθεση της Τρόικας να θεωρείται καθοριστικής σημασίας για τις περαιτέρω αποφάσεις, ωστόσο, η έκθεση καθ` αυτή δεν πρόκειται να δώσει τις λύσεις. Αναλυτές εκτιμούν ότι το Βερολίνο επιμένει να παραπέμπει στην έκθεση της Τρόικας, προκειμένου να κερδίσει χρόνο, διαπιστώνοντας ότι στην παρούσα φάση δεν θα μπορούσε να δεσμευθεί σε καμία κατεύθυνση.

Ένα τρίτο πακέτο στήριξης της Ελλάδας θα πρέπει να αποκλεισθεί με δεδομένες τις εσωτερικές αντιδράσεις που αντιμετωπίζει η Άγκελα Μέρκελ στο «στρατόπεδό» της. Οι φιλελεύθεροι εταίροι της (FDP) έχουν υπογραμμίσει με περισσή σαφήνεια ότι δεν θα συναινούσαν σε μια τέτοια εξέλιξη. Το ίδιο ισχύει για πολλούς Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και φυσικά για τους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας (CSU). Ακόμη και στην περίπτωση που κρινόταν απολύτως απαραίτητο ένα τρίτο πρόγραμμα στήριξης προς την Ελλάδα, αυτό θα μπορούσε να εγκριθεί μόνο με τις ψήφους των αντιπολιτευομένων Σοσιαλδημοκρατών (SPD) και Πρασίνων (Grüne), πράγμα που θα σήμαινε τη διάλυση του παρόντος κυβερνητικού συνασπισμού.

Διαφωνούν Μέρκελ και Σόιμπλε για το μέλλον της Αθήνας;

Με αυτά τα δεδομένα, η διαρκής επίκληση από τη γερμανική κυβέρνηση της έκθεσης της Τρόικας, δεν είναι παρά η προσπάθεια αναβολής της λήψης μιας πολιτικής απόφασης, εκτιμά ο αναλυτής του Reuters Ματίας Ζομπολέφσκι. Άλλωστε είναι ήδη γνωστό ότι η αξιολόγηση των εκπροσώπων της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ θα αναδεικνύει –κομψότερα αυτή τη φορά- πολλές ανεπάρκειες αλλά θα υπογραμμίζει και επιτυχίες. Αυτό όμως δεν αλλάζει τίποτε στην πραγματικότητα που θέλει την Ελλάδα να χρειάζεται μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου περίπου 31 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η έκθεση θα κατατεθεί μετά τις 6 Νοεμβρίου και όχι πριν από το Eurogroup του Οκτωβρίου. Σε αυτή την κατεύθυνση φέρεται να πιέζει η Ουάσιγκτον προκειμένου να αποφευχθούν αναταράξεις στην Ευρώπη πριν από τις προεδρικές εκλογές. Κύκλοι της γερμανικής πρωτεύουσας εκτιμούν ότι το Βερολίνο δεν έχει καταλήξει ακόμη σε μια στρατηγική για την Ελλάδα. Ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παραμένει προσηλωμένος στην «συνεπή γραμμή των μεταρρυθμίσεων». Φέρεται μάλιστα διατεθειμένος –εφόσον δεν τηρηθούν τα υπεσχημένα εκ μέρους της Αθήνας- «να τραβήξει το καλώδιο από την πρίζα». Από την άλλη πλευρά, η καγκελάριος Μέρκελ εμφανίζεται αποφασισμένη να συνεχίσει την πολιτική στήριξης της Ελλάδας, εκτιμώντας ότι είναι απρόβλεπτες και μη διαχειρίσιμες οι συνέπειες ενδεχόμενης εξόδου της Αθήνας από την ευρωζώνη.

Τόσο η «γραμμή Σόιμπλε» όσο και η «γραμμή Μέρκελ» παρουσιάζουν κενά. Η γραμμή της καγκελαρίου απαιτεί την έγκριση ενός τρίτου πακέτου ή την αναζήτηση ενός αποτελεσματικού τεχνάσματος, ενώ η σκληρή στάση του Σόιμπλε δεν απαντά στο ερώτημα τι θα γίνει μετά το «Grexit», με δεδομένο ότι δεν προβλέπεται από τις συνθήκες η εκπαραθύρωση μια χώρας από την ζώνη του κοινού νομίσματος.

Όλα δείχνουν ότι αυτή τη φορά η καγκελάριος θα λάβει αποφάσεις

Τελευταία, κυβερνητικοί κύκλοι του Βερολίνου παραπέμπουν και στην γεωπολιτική διάσταση του ελληνικού προβλήματος. Στελέχη της κυβέρνησης αναφέρονται συχνά στη γειτνίαση της Ελλάδας με την βόρεια Αφρική και την Εγγύς Ανατολή. «Με όλα αυτά που συμβαίνουν εκεί, ποιος θα ήθελε να καταρρεύσει ένας κράτος μέλος του ΝΑΤΟ στην νοτιοανατολική πτέρυγα της συμμαχίας», διερωτώνται.

Η διστακτικότητα της γερμανικής κυβέρνησης επικρίνεται έντονα από την αντιπολίτευση. Οι Σοσιαλδημοκράτες θεωρούν δεδομένο ότι η έκθεση της Τρόικα θα ωραιοποιηθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να είναι δυνατή η συνέχιση της χρηματοδότησης της Ελλάδας. Οι εκτιμήσεις του SPD είναι ρεαλιστικές. Εκτιμάται ότι μετά την παρουσίαση της έκθεσης, η καγκελάριος θα προκρίνει την αύξηση των κεφαλαίων της επόμενης δόσης έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι παρούσες δανειακές ανάγκες της Αθήνας. Αντίστοιχα θα μειωθούν οι επόμενες δόσεις των ετών 2013 και 2014.

Αυτό προσφέρει πρόσκαιρα μια ανάσα στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα. Και μπορεί το ΔΝΤ να δηλώνει την παρουσία του στην επιχείρηση διάσωσης της Ελλάδας, παρά τις έντονες επικρίσεις που δέχεται από πολλές αναδυόμενες οικονομίες, ωστόσο ο διεθνής οργανισμός δεν μπορεί να επιβάλει λύσεις. Όπως δεν μπορεί να επιβάλει λύσεις η Τρόικα με την περιώνυμη έκθεσή της. Τα βλέμματα της ευρωζώνης -και όχι μόνο- είναι στραμμένα στο Βερολίνο. Όλα δείχνουν ότι αυτή τη φορά η καγκελάριος θα υποχρεωθεί να λάβει τις μεγάλες αποφάσεις.

Σταμάτης Ασημένιος, SZ, Reuters

Υπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη