Τελειώνει προς το παρόν η λευκοπράσινη εποχή στην Ελλάδα;

«Χωρίς σημαιούλες». Με αυτό τον τίτλο, στίγμα του στιλ που εκόμισε στην πολιτική ο Κώστας Σημίτης, η Frankfurter Allgemeine Zeitung επιχειρεί σήμερα τον απολογισμό του έργου του αποχωρούντος πρωθυπουργού. Οι δημοσκοπήσεις, σημειώνει η γερμανική εφημερίδα, δείχνουν ότι με τις εκλογές της ερχόμενης Κυριακής τελειώνει προς το παρόν τουλάχιστον η λευκοπράσινη εποχή στην Ελλάδα. Κι ας εξακολουθούν να είναι πανταχού παρούσες οι σημαιούλες του ΠΑΣΟΚ. Ωρα απολογισμού λοιπόν.

Ακόμα και στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, που κατά πάσαν πιθανότητα θα αναδειχθεί πρώτο κόμμα στις εκλογές, αναγνωρίζουν το έργο του Κώστα Σημίτη κατά τις δύο τελευταίες κοινοβουλευτικές περιόδους, έστω κι αν προσθέτουν ότι στην ουσία συνέχισε την πολιτική της Νέας Δημοκρατίας.

Για τον Σημίτη υπήρξε μοιραία η αλήθεια ότι οι μεταρρυθμιστές δεν μπορούν να περιορίζονται στα λόγια, πρέπει και να εφαρμόζουν τις τομές που εξαγγέλλουν. Ετσι το 2001 η γενική απεργία των συνδικάτων απέτρεψε την επιτακτική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού τομέα. Στην Κεντρική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ γκρίνιαζαν όλο και πιο απροκάλυπτα για τον Σημίτη, που είχε βάλει σκοπό να εξυγιάνει τα ελλειμματικά κοινωνικά ταμεία. Ηδη από τότε ήταν σαφές ότι ο πρωθυπουργός δεν είχε υπό τον έλεγχό του τον ισχυρό κομματικό μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ.

Στην εξωτερική και οικονομική πολιτική αντίθετα ο Σημίτης είχε μεγαλύτερη επιτυχία. Παρά τις διαμαρτυρίες και τις αντιδράσεις, προχώρησε στη δημοσιονομική εξυγίανση με αποτέλεσμα η Ελλάδα να ενταχθεί στην ευρωζώνη. Υπήρξε ένας από τους αρχιτέκτονες της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, ενώ με τη φρόνιμη στάση του κατάφερε να επανορθώσει το γόητρο της Αθήνας στην ΕΕ. Κι αυτό μετά την εποχή Παπανδρέου, κατά την οποία η Ελλάδα, ένας οικονομικός νάνος, είχε κορδωθεί σε γίγαντα των βέτο. Και, έστω και αν αυτό δεν τον βοήθησε στο εσωτερικό, ο Σημίτης συνέβαλε ουσιαστικά στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, ανεξάρτητα από την επίλυση του πολιτικού προβλήματος του νησιού.

Τώρα πιθανολογούνται πολλά για το μέλλον του Σημίτη. Ναι μεν κόπασαν οι φήμες για τη διαδοχή του προέδρου της Κομισιόν Ρομάνο πρόντι. Όχι όμως και τα σενάρια για την υποψηφιότητά του για το προεδρικό αξίωμα στην Ελλάδα τον Μάιο του 2005.

Για πρώτη φορά μετά από ενάμιση χρόνο η Τουρκία βρίσκεται πάλι ενώπιον εκλογών, γράφει σε σημερινό σχόλιό της η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου. Οι δημοτικές εκλογές στα τέλη Μαρτίου θα είναι το πρώτο τεστ της κυβέρνησης Ερντογάν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η αποφασιστική πορεία της προς την Ευρώπη έχει πείσει το 60% των Τούρκων.

Η αντιπολίτευση είναι αυτή τη στιγμή αδύναμη και περιθωριοποιημένη, πράγμα μακροπρόθεσμα όχι καλό για τη δημοκρατία. Χωρίς χαλινάρια η οποιαδήποτε πολιτική δύναμη μπορεί να περιπέσει σε αλαζονεία. Στον ενθουσιασμό του για παράδειγμα ένα στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος πρότεινε τον Ερντογάν για το Οσκαρ πολιτικής, εάν και όποτε αυτό θεσμοθετούνταν.

Στην περίπτωση αυτή, παρατηρεί με θυμηδία η Süddeutsche Zeitung, το βραβείο για την καλύτερη γυναικεία ερμηνεία θα έπρεπε να πάρει η κυρία Γκιουλ, σύζυγος του υπ. Εξωτερικών, επειδή την τελευταία στιγμή προστάτευσε τη χώρα της από τη χλεύη. Η κυρία Γκιουλ ήθελε κατ’ αρχήν να σύρει την Άγκυρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επειδή δεν έχει το δικαίωμα να σπουδάσει φορώντας την ισλαμική μαντήλα.

Να όμως που στο μεταξύ αλλάζει και η ίδια η ανεξίθρησκη Ευρώπη. Η Γαλλία αλλά και ορισμένα γερμανικά κρατίδια απαγορεύουν τη μαντήλα στα σχολεία. Η κυρία Γκιουλ λοιπόν απέσυρε την προσφυγή της και έτσι η χώρα της θα πρέπει να βρει λύση στο πρόβλημα χωρίς ευρωπαϊκή βοήθεια. Πάντως η πλειοψηφία των Τούρκων δεν είναι ούτε υπέρ της απαγόρευσης, αλλά ούτε και υπέρ μιας πολιτικής τάξης πραγμάτων που θα αντλεί τους κανόνες της από το κοράνι.