Το αρχαιότερο στρώμα στον κόσμο
12 Δεκεμβρίου 2011
Το σπήλαιο Sibudu βρίσκεται στα ανατολικά της Νότιας Αφρικής, εκεί που τα τελευταία οκτώ χρόνια αρχαιολόγοι και ανθρωπολόγοι λένε πως «βρήκαν φλέβα χρυσού». Στην ίδια περιοχή βρίσκεται και το περίφημο σπήλαιο Μπλόμπος με το αρχαιότερο εργαστήρι ζωγραφικής στον κόσμο.
Στο Sibudu αρχαιολόγοι και ανθρωπολόγοι υποστηρίζουν ότι βρήκαν το αρχαιότερο τεκμήριο «συνειδητής επεξεργασίας φυτικών ινών για κατασκευή στρώματος». Η εξέταση της επεξεργασίας των στρωμάτων μεσολιθικής εποχής αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος γνώριζε ήδη τότε πως να προστατεύει το σώμα του από την υγρασία, την ζέστη και τα διάφορα παράσιτα και ζωύφια.
Εντομοαπωθητικά και παρασιτοκτόνα
Έτσι μόνον μπορεί να ερμηνευθεί ο τρόπος που ‘έπλεκε’ τις ίνες από σπαθόχορτο, βούρλα, βρύα και ένα είδος αρωματικού δαφνόφυλλου. Οι αρχαιολόγοι διαπίστωσαν ότι τα φύλλα αυτά είναι εντομοαπωθητικά και «παρασιτοκτόνα».
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν επίσης ότι τα πρώτα αυτά στρώματα ανανεώνονταν πάνω από τρεις φορές το χρόνο. Η ανανέωση αφορούσε κυρίως τα βρύα και τα δαφνόφυλλα, ενώ ορισμένες φορές το χειμώνα οι ιδιοκτήτες τους ‘έπλεκαν’ και μαλλί ανάμεσα στις φυτικές ίνες.
Τα στρώματα ήταν τοποθετημένα πάντα στο βάθος του σπηλαίου, ενώ επιβεβαιώθηκε ότι κατά διαστήματα τα έκαιγαν. Πρόκειται για παραδοσιακό τρόπο ‘απολύμανσης’ που χρησιμοποιούσαν πολλοί λαοί κατά την ιστορική περίοδο, αλλά σύμφωνα με τους ιστορικούς (Κρίστοφερ Μίλερ, Πανεπιστήμιο Τυβίγγης) την εποχή εκείνη συνιστά καινοτομία: χρησιμοποιείται για πρώτη φορά.
Η καινοτομία αυτή σχετίζεται όμως και με την αλλαγή του κλίματος και την δημογραφική αλλαγή στην Αφρική. Μια διαδικασία που ανάγκασε πριν από 50.000 χρόνια τον Homo Sapiens να μεταναστεύσει στην Ευρώπη και την Ασία.
Wissenschaft.de / Βιβή Παπαναγιώτου
Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης