Το Διεθνές Δικαστήριο εξετάζει το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου

Το Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη καλείται να απαντήσει εάν η κήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου συνάδει με το διεθνές δίκαιο. Μια παράξενα διατυπωμένη ερώτηση, πιστεύει ο Κρίστιαν Τόμουσαντ, καθηγητής διεθνούς δικαίου στο Πανεπιστήμιο Χούμπολντ του Βερολίνου, μια και όπως υποστηρίζει κάθε ομάδα μέσα σε ένα κράτος μπορεί να κηρύξει την ανεξαρτησία του. Η ερώτηση πρέπει να τεθεί διαφορετικά, λέει, εάν δηλαδή οι χώρες οι οποίες αναγνώρισαν την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου κινήθηκαν μέσα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Και ο καθηγητής Τόμουσαντ απαντά:«Πιστεύω πως έπραξαν σε συμφωνία με το διεθνές δίκαιο, όμως, μέσα από αυτό θα προκύψει μια πολύ σκληρή αντιπαράθεση. Θα υπάρξουν πολλές χώρες, οι οποίες θα υποστηρίξουν πως μια τέτοια θέση είναι επέμβαση στα κυριαρχικά δικαιώματα της Δημοκρατίας της Σερβίας, διότι η Σερβία είναι ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος.»

‘Δεν θα αλλάξει ο ρους της ιστορίας’

Μετά από τις αλλεπάλληλες αποτυχημένες προσπάθειες των ΗΕ να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση το Κοσσυφοπέδιο κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία του στις 17 Φεβρουαρίου του 2008. Μέχρι σήμερα έχει αναγνωριστεί από 57 χώρες ανάμεσα τους οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Αυστραλία καθώς και από τα 22 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η Σερβία θεωρεί πως θίγονται τα κυριαρχικά της δικαιώματα και η Γενική Συνέλευση των ΗΕ υιοθέτησε τον περασμένο Οκτώβριο την πρόταση της για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης με σκοπό να εξεταστεί η νομιμότητα της απόφασης του Κοσσυφοπεδίου για ανεξαρτητοποίηση.

Σήμερα κατατίθενται οι θέσεις του Βελιγραδίου και της Πρίστινας ενώπιον του δικαστηρίου, και αναμένεται η Σερβία να επικαλεστεί το σύνταγμά της, σύμφωνα με το οποίο το Κοσσυφοπέδιο αποτελεί επαρχία της καθώς και το ψήφισμα 1244 των ΗΕ. Από την άλλη πλευρά η Πρίστινα θα επικαλεστεί τη βία που άσκησαν οι Σέρβοι στην αλαβανική μειονότητα. Ο καθηγητής Τόμουσαντ δεν πιστεύει πως η απόφαση του θα δικαιώσει τη Σερβία:«Δεν νομίζω πως θα αλλάξει ο ρους της ιστορίας. Πιστεύω πως οι Αλβανόφωνοι του Κοσσυφοπεδίου έχουν το δικαίωμα να αποσχισθούν, διότι η Σερβία τους συμπεριφέρθηκε πραγματικά πάρα πολύ άσχημα.»

‘Οποιαδήποτε απόφαση θα έχει θετικές συνέπειες για τη Σερβία’

Ο επιφανής στη Γερμανία καθηγητής διεθνούς δικαίου έχει την άποψη πάντως πως ακόμα και μια αρνητική απόφαση θα έχει θετικές επιπτώσεις στη Σερβία:«Θα είναι μια μεγάλη ανακούφιση για την εσωτερική πολιτική. Διότι κανείς δεν θα μπορέσει να κατηγορήσει πλέον την κυβέρνηση ότι αναγνωρίζει την ανεξαρτησία των Κοσσοβάρων. Οι Σέρβοι πολιτικοί μπορούν άνετα να πουν αργότερα πως το Διεθνές Δικαστήριο αποφάσισε αυτό και εμείς πρέπει να συμμορφωθούμε.»

Όπως και να έχουν τα πράγματα η απόφαση του διεθνούς Δικαστηρίου δεν είναι δεσμευτική,. αλλά κανείς δεν μπορεί εύκολα να την αγνοήσει. Και ο καθηγητής πιστεύει όπως και άλλοι ειδικοί αλλά και πολιτικοί πως η περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου δεν μπορεί να χρησιμέυσει ως προηγούμενο, αν και η Αμπχαζία και η Νότια Οσετία χρησιμοποίησαν τα ίδια επιχειρήματα απάναντι στη Ρωσία κηρύσσοντας την ανεξαρτησία τους.