Το Νόμπελ Φυσικής στους Αρός και Γουάινλαντ

Δεν πίστευε στα αυτιά του, όπως είπε χαρακτηριστικά ο Σερζ Αρός, όταν ενημερώθηκε ότι είναι ένας από τους δυο φετινούς βραβευθέντες με Νόμπελ Φυσικής. Ο 68χρονος Γάλλος επιστήμονας δηλώνει ενθουσιασμένος: «Είναι δύσκολο να το πιστέψεις. Ήμουν στο δρόμο μαζί με τη σύζυγό μου και επιστρέφαμε στο σπίτι. Ευτυχώς υπήρχε κοντά ένα παγκάκι και μπόρεσα να καθίσω. Είναι καταπληκτικό. Στο σπίτι θα πιω σαμπάνια και μετά θα πάω στο εργαστήριο.»

Επαναστατικές πειραματικές μέθοδοι

Ο Αρός μοιράζεται το βραβείο με τον Αμερικανό συνάδελφό του Ντέιβιντ Γουάινλαντ. Μολονότι εργάστηκαν ανεξάρτητα, οι μέθοδοι που χρησιμοποίησαν στις έρευνές τους είναι παρεμφερείς, εξηγεί η επιτροπή της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας των Επιστημών. Ο Αρός και ο Γουάινλαντ, ο οποίος είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολοράντο Μπούλντερ, κατάφεραν να παγιδεύσουν μεμονωμένα κβαντικά σωματίδια. Ο τρόπος με τον οποίο το έκαναν, δίνει τη δυνατότητα στους ερευνητές να παρατηρούν τα ιόνια και φωτόνια χωρίς αυτά να καταστρέφονται. Και εκεί έγκειται η καινοτομία των δυο επιστημόνων.

Μέχρι σήμερα υπήρχαν όργανα μέτρησης μέσα στα οποία μπορούσε να αποδειχθεί η ύπαρξη φωτονίων, που όμως στη συνέχεια εξαφανίζονταν. Η συγκεκριμένη ανακάλυψη λοιπόν είναι, όπως την περιγράφει ο Περ Ντέλσινγκ, μέλος της επιτροπής των βραβείων Νόμπελ, «σαν να τρως το γλυκό, αλλά εκείνο να συνεχίζει να υπάρχει».

Η κβαντική φυσική στην καθημερινότητα

Ο Αρός θεωρεί την κβαντική φυσική βασικό κομμάτι της καθημερινής μας ζωής. «Χρησιμοποιούμε καθημερινά την κβαντική φυσική, χωρίς να το γνωρίζουμε.», τονίζει ο ερευνητής που εργάζεται στο College de France.
Οι τελευταίες έρευνες αποτελούν κίνητρο βελτίωσης των ρολογιών κβαντικής λογικής, που μετρούν με μεγάλη ακρίβεια το χρόνο, με βάση το φως το οποίο εκπέμπουν τα σωματίδια όταν ταλαντώνονται. Αυτήν την τεχνική χρησιμοποιούν τα συστήματα GPS, που τοποθετούνται στα αυτοκίνητα για να προσδιορίσουν τη θέση του οχήματος. Από το χρόνο που απαιτείται για να σταλεί το σήμα από το αμάξι στο δορυφόρο και πάλι πίσω, υπολογίζεται η θέση του αυτοκινήτου. Η απόλυτη ακρίβεια είναι επομένως απαραίτητη.  

Οι κβαντικοί υπολογιστές

Την μεγάλη σημασία της εφαρμογής της κβαντικής φυσικής στην καθημερινότητα στηρίζει και η επιτροπή των βραβείων και θεωρεί πολύ πιθανό ο κβαντικός υπολογιστής να φέρει την επανάσταση  στην καθημερινότητά μας, όπως ακριβώς έγινε και με τον κλασικό υπολογιστή τον προηγούμενο αιώνα. Ο κβαντικός υπολογιστής θα μπορεί να επεξεργάζεται περισσότερες πληροφορίες. Οι βραβευθέντες έχουν ήδη σχεδιάσει δύο μοντέλα, που θεωρούνται και τα επικρατέστερα μεταξύ των υποψηφίων προς κατασκευή. Εάν τελικά ένα από τα δυο μοντέλα οδηγήσει στην κατασκευή ενός κβαντικού υπολογιστή, οι επιστήμονες μπορεί να βρεθούν στην ευχάριστη θέση να δεχτούν και δεύτερο Νόμπελ.

DPA / Brigitte Osterath / Αλεξάνδρα Κοσμά

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής