Υπερχρεωμένα γερμανικά νοικοκυριά

Τα αρνητικά πρωτεία στην κοινοτική λίστα κρατάει η Ελλάδα με 30,8%, ενώ τα θετικά το Λουξεμβούργο και η Αυστρία με ποσοστά 2,3% και 3% υπερχρεωμένων νοικοκυριών (‘Υπερχρεωμένα τα τρία στα δέκα νοικοκυριά’, Capital, 23.12.2008).

Στην Κολωνία, η Κοινωνική Υπηρεσία Ανδρών Καθολικού Δόγματος, ένας κοινωφελής σύλλογος της εκκλησίας, διαθέτει γραφείο παροχής συμβουλών για υπερχρεωμένα νοικοκυριά, απασχολώντας τουλάχιστον τρία εξειδικευμένα άτομα.

Ο Ούλριχ Αντ είναι ένας από τους εξειδικευμένους κοινωνικούς λειτουργούς σε υπερχρεωμένα νοικοκυριά και διευκρινίζει ότι ενώ στατιστικά η υπερχρέωση μειώνεται, στην πραγματικότητα αυξάνεται, χωρίς όμως να καταγράφεται, διότι λίγοι πλέον προχωρούν στην κήρυξη πτώχευσης: «Εργάζομαι εδώ και 10 χρόνια στην παροχή συμβουλών σε υπερχρεωμένα νοικοκυριά και παρατηρώ συνεχή αύξηση. Οι περισσότεροι όμως από τους ενδιαφερόμενους δεν έχουν καν πρόσβαση σε συμβούλους ή πρέπει να περιμένουν στη λίστα αναμονής μέχρι και 6 μήνες. Ταυτόχρονα η τοπική αυτοδιοίκηση έχει καταργήσει σχεδόν τα δελτία παροχής νομικής προστασίας για τους υπερχρεωμένους πολίτες», τονίζει ο κ. Ούλριχ Αντ.

Μείωση πτωχεύσεων, αλλά αύξηση υπερχρεωμένων νοικοκυριών

Οι Γερμανοί αποφεύγουν πια τη δήλωση πτώχευσης, κυρίως για αντικειμενικούς λόγους: διότι έχουν καταργηθεί οι περισσότερες κρατικές υπηρεσίες που συμβουλεύουν τους πολίτες στη διαχείριση του χρέους τους.

Το έργο αυτό έχουν αναλάβει ντε φάκτο οι κοινωνικές υπηρεσίες των δύο χριστιανικών εκκλησιών και οι τοπικές υπηρεσίες προστασίας καταναλωτών.

Ο κοινωνικός λειτουργός από την Κολωνία επισημαίνει μια απλή αλήθεια: «η υπερχρέωση αρχίζει από πολύ νωρίς, αλλά οι πληττόμενοι απευθύνονται πολύ αργά στις αρμόδιες, έστω λίγες πια, υπηρεσίες για συμβουλές και βοήθεια. Μέση ηλικία των υπερχρεωμένων πολιτών είναι τα 40 χρόνια, αλλά στην ουσία κανείς απ’ αυτούς δεν βούλιαξε εν μία νυκτί στα χρέη. Όλα αρχίζουν σε πολύ νεαρή ηλικία γύρω στα 20 ή το πολύ στα 30».

Τα τελευταία 10 χρόνια η γερμανική νομοθεσία επιτρέπει και σε μεμονωμένα άτομα ή σε νοικοκυριά να κηρύξουν πτώχευση.

Πρόκειται για μια επίπονη διαδικασία, αλλά συχνά συνιστά διέξοδο για όσους είναι στα όρια της απόγνωσης, υποστηρίζει ο Ούλριχ Άντ: «Η σχετική διαδικασία δεν είναι δωρεάν. Έχει κάποιο κόστος και κυρίως τέλη για τις διάφορες υπηρεσίες, αλλά για πολλούς ανθρώπους είναι η μοναδική ευκαιρία να κάνουν μια νέα αρχή.»

Σύμφωνα με την εμπειρία του Γερμανού κοινωνικού λειτουργού ένα υπερχρεωμένο νοικοκυριό χρειάζεται 5 – 6 χρόνια αυστηρής επιτήρησης και ελέγχου για να βγει από τα χρέη.

Να σημειώσουμε ότι το 1999 δηλώθηκαν στη Γερμανία 2.500 πτωχεύσεις νοικοκυριών, ενώ το 2007 105.000.

Τα στατιστικά στοιχεία επιμένουν ότι η τάση είναι πτωτική σε σχέση με το 2000 ή το 2005: όντως πέρσι δηλώθηκαν 7,4% λιγότερες πτωχεύσεις νοικοκυριών.

Όμως οι ειδικοί επιμένουν: η εικόνα είναι απατηλή.

Μείωση των πτωχεύσεων δεν σημαίνει αυτόματα και μείωση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.