1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Φακελωμένοι οι αεροπορικοί επιβάτες στη Γερμανία

19 Μαΐου 2019

Με την κράτηση και μόνο όλα τα στοιχεία επιβάτη αεροπορικών πτήσεων, ακόμη και των παιδιών του, αποθηκεύονται για 5 χρόνια στην Υπηρεσία Καταπολέμησης του Εγκλήματος. Ένας τρόπος πρόληψης της τρομοκρατίας;

https://p.dw.com/p/3IVq7
Symbolbild Flugzeug Sonnenuntergang
Εικόνα: picture-alliance/dpa/H.-C. Dittrich

Τι σχέση μπορεί να έχει μια κράτηση αεροπορικού εισιτηρίου από τη Γερμανία και εντός της Γερμανίας με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Εγκληματικότητας ΒΚΑ; Η απάντηση είναι απλή. Εδώ και περίπου ένα χρόνο το BKA αποθηκεύει όλα τα προσωπικά δεδομένα επιβατών ανεξαρτήτως εάν έχουν οποιαδήποτε σχέση με εγκληματική πράξη ή όχι, κάτι που ισχύει στο 99, 9% των περιπτώσεων. Εκτός από το ονοματεπώνυμο, τη διεύθυνση και τον προορισμό του ταξιδιού αποθηκεύονται επίσης ο αριθμός της πιστωτικής κάρτας, η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, το τηλέφωνο, τα δεδομένα των παιδιών που συνταξιδεύουν, η αποσκευή, ο αριθμός θέσης και μερικά ακόμη άλλα δεδομένα.

Πέντε χρόνια η διάρκεια αποθήκευσης

Όλα τα στοιχεία από τις κρατήσεις επιβατών αποθηκεύονται στο BKA.
Όλα τα στοιχεία από τις κρατήσεις επιβατών αποθηκεύονται στο BKA.Εικόνα: picture-alliance/dpa/I. Scheuplein

Το εγχείρημα έχει κολοσσιαίες διαστάσεις από πρακτικής πλευράς, δεδομένου ότι η διάρκεια αποθήκευσης όλων αυτών των στοιχείων δεν γίνεται για 6 μήνες, όπως ισχύει στις τηλεπικοινωνίες, αλλά για 5 χρόνια και όλα αυτά καταλήγουν κατευθείαν στα χέρια του κράτους. Επί της ουσίας για τον εντοπισμό εγκληματιών που καταζητούνται και θέλουν να ταξιδέψουν, τα στοιχεία αυτά είναι άχρηστα. Αρκεί μια ματιά στη ψηφιακή τράπεζα καταζητούμενων, όπως γίνεται αμέτρητες φορές στους ελέγχους των διαβατηρίων. Όταν το όνομα δεν υπάρχει, ο αστυνομικός δεν έχει να κάνει κάτι άλλο, από το να ευχηθεί καλό ταξίδι στον ταξιδιώτη. Εντός του χώρου Σένγκεν καταζητούμενοι δράστες μπορούν να ταξιδέψουν με ψεύτικο όνομα, επειδή πολλές αεροπορικές εταιρείες δεν κάνουν ελέγχους σε διαβατήρια.

Άρα, τα στοιχεία που αποθηκεύονται στην νέα τεράστια τράπεζα δεδομένων του ΒΚΑ είναι προϊόν ψευδούς αναγραφής . Που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να εντοπιστούν επί τη βάσει αυτών, όσοι εγκληματίες χρησιμοποιούν τέτοια κόλπα και ακόμη περισσότερο, όσοι εξ αυτών είναι τρομοκράτες. Στο κράτος δεν απομένει παρά ένα βουνό από άχρηστα δεδομένα ανθρώπων, που δεν απασχολούν τις διωκτικές αρχές.

Η αρχή του «ποτέ δεν ξέρεις»

Όταν το όνομα δεν υπάρχει στην τράπεζα δεδομένων, ο αστυνομικός δεν έχει να κάνει κάτι άλλο, από το να ευχηθεί καλό ταξίδι στον ταξιδιώτη.
Όταν το όνομα δεν υπάρχει στην τράπεζα δεδομένων, ο αστυνομικός δεν έχει να κάνει κάτι άλλο, από το να ευχηθεί καλό ταξίδι στον ταξιδιώτη.Εικόνα: Imago/J. Gruber

Υπάρχει μια άλλη οπτική γωνία της μαζικής αποθήκευσης δεδομένων που κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στην νομοθεσία σε σχέση με την πρόληψη του εγκλήματος. Πρόκειται για την αρχή "you never know", «ποτέ δεν ξέρεις», σε τι μπορούν να φανούν χρήσιμα τα στοιχεία στο μέλλον. Με άλλα λόγια, πρόκειται για την απαρχή με άδηλη έκβαση ενός τεράστιου πειράματος με προσωπικά δεδομένα. Και παίρνει μέρος σε αυτό εκών άκων, όποιος ταξιδεύει με το αεροπλάνο. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Καταπολέμησης του Εγκλήματος θέλει να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία, για να εντοπίσει ανθρώπους, σε βάρος των οποίων υπάρχουν ενδείξεις ότι εντός ενός «εύλογου χρονικού διαστήματος», δηλαδή μελλοντικά, θα μπορούσαν να τελέσουν αδικοπραξία.

Αυτό προβλέπεται από πέρυσι στο νόμο αποθήκευσης δεδομένων επιβατών, από αυτόν τον νόμο πηγάζει και η εντολή προς τα στελέχη δίωξης του εγκλήματος, να εντρυφήσουν στη συμπεριφορά των ανθρώπων, πριν γίνουν εγκληματίες.  Αυτό από μόνο του δεν συνιστά εμπόδιο στην ελεύθερη μετακίνηση ενός πολίτη. Η βλάβη, όπως συμβαίνει συνήθως με τα προσωπικά δεδομένα, είναι πιο ύπουλη. Γιατί εξασκείται πίεση στους έντιμους να στηρίξουν το έργο του BKA στο ταξίδι του σε αυτόν τον ωραίο νέο κόσμο του ηλεκτρονικού φακελώματος. Μένει να δούμε, εάν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αφήσει την κατάσταση ως έχει.

Ειρήνη Αναστασοπούλου/SZ