Όταν η αστική παρακμή γίνεται τέχνη

Το εργοστάσιο χαρτιού Wolfswinkel στην περιοχή Εμπερσβάλντε κοντά στο Βερολίνο βρισκόταν σε λειτουργία για πάνω από 200 χρόνια. Το 1994 έβαλε «λουκέτο» αφήνοντας πίσω του έναν τεράστιο χώρο έκθετο στη φθορά του χρόνου. Σήμερα αποτελεί αγαπημένο χώρο καλλιτεχνών, οι οποίοι εμπνέονται και παρεμβαίνουν εικαστικά στους τοίχους του αλλά και φωτογράφων που απαθανατίζουν τα υπαίθρια έργα τέχνης.

Η βερολινέζικη ομάδα φωτογραφίας go2know οργανώνει επισκέψεις και φωτογραφήσεις στο παλιό εργοστάσιο χαρτιού. Η φωτογράφος Νάντια Λόρεντς βρίσκει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες τις τοιχογραφίες του εικαστικού Κιμ Κέστερ που κοσμούν τους το ετοιμόρροπο Wolfswinkel.

Ο Κιμ Κέστερ προσπαθεί να συμφιλιώσει τη τέχνη του με τον περιβάλλοντα χώρο. Σχεδιάζει στους τοίχους μικρά τέρατα, το οποία βρίσκονται σε ένα είδος «διαλόγου» με τον χώρο. «Είθισται να ταυτίζουμε τα τέρατα με το κακό. Τα τέρατα όμως του Κέστερ είναι καλά» λέει η Νάντια Λόρεντς. «Δίνουν μια ευχάριστη νότα στο χώρο».

Η φωτογράφος Δάφνη Κουγέα από την Αθήνα δηλώνει εντυπωσιασμένη από την εικαστική παρέμβαση του βερολινέζου καλλιτέχνη Evol, ο οποίος μεταμόρφωσε χαλάσματα τοίχων από μπετόν στην αυλή του εργοστασίου σε έργα τέχνης. Σε ένα χώρο που καταρρέει, ο Evol προσπαθεί με τα σχέδιά του να δείξει πως και εκεί... υπάρχει ζωή.

Ο φωτογράφος Κλάους Μουμ ενδιαφέρεται περισσότερο να απαθανατίσει μέσα από το φακό του τα ψήγματα βιομηχανικής ιστορίας που μαρτυρούν τα χαλάσματα του πρώην εργοστασίου, κυρίως την παλιά κεντρική αίθουσα παραγωγής.

«Είναι ένα πραγματικό μείγμα φαντασίας και πραγματικότητας», λέει η Αντίκα Ζινζιλόφσκι, το νεότερο μέλος της φωτογραφικής ομάδας αστικών εξερευνήσεων. Η Ανίκα είναι μαθήτρια λυκείου και δηλώνει μαγεμένη από τα εικαστικά ευρήματα που κατέγραψε με φόντο σημάδια από άλλες εποχές.

Μία άγρια, σχεδόν υπερρεαλιστική φιγούρα κάνει κούνια περιχαρής σε έναν βαμμένο τοίχο. Το παιχνίδι με τις σκιές της δίνει μία τριασδιάσταση όψη που ξεγελάει συχνά τους επισκέπτες από μακριά. «Μοιάζει με ένα χαρούμενο, μικρό παιδί που θέλει να τεστάρει τα όριά του», λέειη η Ανίκα Ζινσιλόφσκι.

Η υπαίθρια τέχνη γνωστή ως urban ή street art προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις. Συχνά ιδιοκτήτες κτηρίων παραπονιούνται πως έτσι καταστρέφονται περιουσίες. Παρόλα αυτά τα εγκαταλελειμμένα κτήρια του Βερολίνου προσφέρουν ελεύθερα και ανενόχλητα έναν μεγάλο υπαίθριο καμβά... προς καλλιτεχνική αξιοποίηση.