Eυρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας

Η συμφωνία για την ίδρυσή του υπεγράφη πριν από λίγες μέρες στο Στρασβούργο. Ο Επίτροπος Γιαν Φίγκελ, μιλώντας στην Deutsche Welle, περιγράφει τους στόχους του Ινστιτούτου: «Συνδέει την εκπαίδευση, την έρευνα και την επιχειρηματικότητα. Προσφέρει ευκαιρίες συνεργασίας για όσους θέλουν να ξεχωρίσουν στον ανταγωνισμό της γνώσης. Για παράδειγμα συμμετοχή σε κοινές τεχνολογικές πλατφόρμες ή δικτύωση επιστημονικής «αριστείας» (όπως οι γερμανικές „Exzellenzinitiativen“) από ευρωπαϊκά ερευνητικά ινστιτούτα, τα οποία μπορούν να συνάψουν συμβόλαια συνεργασίας για συγκεκριμένο ερευνητικό έργο. Πάντως η πρόσβαση στο Ε.Ι.Τ. θα είναι εθελοντική»

΄Οχι μόνο εθελοντική, αλλά και επιλεκτική. Το Ινστιτούτο συνεργάζεται πρώτον με τους καλύτερους και δεύτερον με όσους δέχονται ανεξάρτητη αξιολόγηση και συμμετοχή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Νίκος Βακάλης εξηγεί:

«Θα συνεργάζονται εκείνα τα τμήματα που είναι ας το πούμε «άριστα» μέσα στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση. Εκεί λοιπόν θα ψάξουμε και θα βρούμε: αυτή τη στιγμή από τα πανεπιστήμια που υπάρχουν, ποιά έχουν τα καλύτερα departments που ασχολούνται με το αντικείμενο; Τους καλούμε και τους δίνουμε ένα συμβόλαιο δεκαετές ή δεκαπενταετές ότι γι αυτά τα χρόνια θα είστε στοιχείο, κομμάτι, επιτελείο του Ε.Ι.Τ.»

Προτεραιότητα σε ενέργεια, περιβάλλον, τηλεπικοινωνίες

Ο Φινλανδός Ρέϊνο Παασιλίνο ήταν ο εισηγητής του Ευρωκοινοβουλίου για το θέμα. Τον ρωτάμε ποιά θα είναι τα ερευνητικά πεδία του Ε.Ι.Τ.: «Η ενέργεια, η προστασία του κλίματος και η επόμενη γενιά τηλεπικοινωνιών έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μάλλον θα αποτελέσουν τις πρώτες θεματικές έρευνες, τις λεγόμενες KICs (Knowledge and Innovation Communities)»

Η Γερμανία θέλει τόσο πολύ το Ινστιτούτο που προτείνει τέσσερις διαφορετικές πόλεις για την έδρα του: ΄Ααχεν, Καρλσρούη, Νυρεμβέργη και Μόναχο. Υποψηφιότητα βάζουν η Βιέννη και το Στρασβούργο, ενώ το Βρότσουαβ της Πολωνίας επικαλείται θορυβωδώς παλαιότερη απόφαση των «27», σύμφωνα με την οποία θα προτιμώνται οι νέες χώρες-μέλη για την έδρα νέων οργάνων. ΄Ομως τα κριτήρια επιλογής δεν μπορεί να είναι πολιτικά, υποστηρίζει ο Ρέϊνο Παασιλίνο:

«Εγώ ως εισηγητής πιστεύω ότι δύο είναι τα κριτήρια: Πρώτον να έχουμε εύκολη πρόσβαση στην πόλη από όλη την Ευρώπη, γιατί μόνο έτσι λειτουργεί σωστά ένας οργανισμός δικτύωσης. Και δεύτερον να υπάρχει μία υποδομή που θα στηρίζει το ερευνητικό έργο»

Το πρότυπο του Μ.Ι.Τ.

Το Ε.Ι.Τ. είναι προσωπικό στοίχημα και όνειρο του προέδρου της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο. Η ονομασία Ε.Ι.Τ. δείχνει ότι οι ευρωπαίοι κάπου προσπαθούν να αντιγράψουν τους Αμερικανούς και το δικό τους μοναδικό Μ.Ι.Τ. ΄Η μήπως όχι ; ρωτάμε τον Επίτροπο Γιαν Φίγκελ.

«Αυτό είναι εν μέρει αλήθεια. Απλώς οι Αμερικανοί ασχολούνται πιο ουσιαστικά με την αξιοποίηση της γνώσης στην παραγωγή, την κατοχύρωση της πνευματικής ιδιοκτησίας και την εκπαίδευση του επιχειρείν. Θέλουμε να αντλήσουμε έμπνευση από όλες τις ηπείρους, αλλά και να διαφυλάξουμε την μοναδικότητα της Ευρώπης, δηλαδή το ότι ενώνουμε τις δυνάμεις μας, αλλά ταυτόχρονα σεβόμαστε τη διαφορετικότητά μας»

Ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Νίκος Βακάλης θεωρεί «μύθο» τον ισχυρισμό ότι η Ευρώπη δεν έχει τόσο καλά πανεπιστήμια όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες: «Στην τελευταία λίστα που βγήκε με τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, στην πρώτη δεκάδα βρίσκονται πέντε πανεπιστήμια της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. ΄Αρα λοιπόν ο μύθος πρέπει να σταματήσει»

Βέβαια η αλήθεια είναι ότι αυτά τα πέντε πανεπιστήμια βρίσκονται μόνο από τη Μ.Βρετανία και τη Γερμανία. Αλλά ο Επίτροπος Φίγκελ βλέπει σε όλες τις χώρες δυνατότητες συμμετοχής στην καινοτομία: «Κοιτάξτε τους Γάλλους και τους Γερμανούς που έχουν συστήσει ομάδες αριστείας στα πανεπιστήμιά τους. Η Αυστρία θα ιδρύσει ειδικά πανεπιστήμια για την ερευνητική ελίτ. Μεγάλη δραστηριότητα υπάρχει και στην Ολλανδία, σε πολλές χώρες. ΄Ολα αυτά συμβαδίζουν με το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο της Ε.Ε. για την έρευνα και με τη διαδικασία της Μπολόνια για τα πανεπιστήμια».