Rowohlt: ο εκδοτικός οίκος που έφερε τα βιβλία τσέπης στη Γερμανία

17 Ιουνίου 1950: Στο Αμβούργο ο εκδοτικός οίκος Rowohlt εκδίδει για πρώτη φορά βιβλία, όπως δεν είχαν εκδοθεί ποτέ στο παρελθόν. Εκδίδει βιβλία τσέπης. Τα πιεστήρια δουλεύουν νυχθημερόν και τα πρώτα 50.000 βιβλία τσέπης είναι πραγματικότητα. 1,50 μάρκο κοστίζει ένα τέτοιο βιβλίο, το οποίο για πρώτη φορά βγαίνει με αυτή τη μορφή. Μικρό, ελαφρύ και πολύ φθηνό. Η ιδέα ήταν του Χάινριχ Μαρία Λέντιχ Ρόβολτ, γιου του θρυλικού εκδότη Έρνστ Ρόβολτ «Μια μέρα με έστειλαν οι Αμερικανοί μαζί με άλλους φοιτητές στη Ν. Υόρκη, ήταν ένα πρόγραμμα ανταλλαγής νέων εκδοτών. Εκεί γνώρισα τα βιβλία τσέπης. Μου μπήκε η ιδέα στο μυαλό και είπα στον πατέρα μου: πρέπει να δώσουμε κάτι πολύ εύχρηστο στο Γερμανό αναγνώστη. Το είδα αυτό, εκεί που ήμουνα. Πρέπει να μάθουμε αυτό το καινούργιο δέσιμο. Ήταν μια ειδική διαδικασία δεσίματος του βιβλίου. Έτσι κυκλοφόρησαν τα πρώτα βιβλία τσέπης».

Το φθηνό βιβλίο είναι πέρασμα στο ακριβό

Μέχρι το 1951 πουλήθηκαν ένα εκατομμύριο βιβλία τσέπης. Η δεκαετία του 50 θεωρείται η χρυσή εποχή για τον εκδοτικό οίκο Rowohlt. Στη Γερμανία το βιβλίο είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο, με αξία, κάτι που δεν το πετάς. Έτσι τα βιβλία τσέπης με τη φθηνή εμφάνιση δεν άρεσαν σε όλους. Ο κόσμος ήταν συνηθισμένος σε ακριβά βιβλία με δερμάτινο πολλές φορές εξώφυλλο.

Παρόλα αυτά η επιτυχία των βιβλίων τσέπης ήταν μεγάλη και ο εκδοτικός οίκος Rowohlt αποδεικνύεται πρωτοπόρος και τυπώνει κλασσικούς συγγραφείς οι οποίοι την περίοδο του εθνικοσοσιαλισμού στη Γερμανία είχαν παραμεληθεί. Τυπώνει Φώκνερ, Χέμινγούεϊ, Καμί και Μπέκετ. Και άλλοι εκδοτικοί οίκοι στη Γερμανία όπως οι Fischer, List και Goldmann θα ακολουθήσουν το παράδειγμά του. Σύντομα δεν θα υπάρχει εκδοτικός οίκος στη Γερμανία που δεν θα βγάζει και βιβλία τσέπης. Με τον τρόπο αυτό το βιβλίο φθάνει σε διάφορα οικονομικά στρώματα και όπως έλεγε ο Ερνστ Ρόβολτ: «Πιστεύω πως είναι σημαντικό για να κερδίσεις νέους αναγνώστες να περάσεις από το φθηνό βιβλίο, διότι από την εμπειρία μου γνωρίζω πως αν κερδίσεις ένα νέο αναγνώστη που αγοράζει ένα βιβλίο τσέπης αργά, αλλά σίγουρα θα περάσει και στο πιο ακριβό».

Εκδημοκράτισε τη λογοτεχνία

Ο Εκδοτικός οίκος Rowohlt τύπωσε από το 1950 16.000 διαφορετικούς τίτλους και πούλησε 600 εκ αντίτυπα. Και όπως είπε κάποτε ο νομπελίστας συγγραφέας Τόμας Μαν τα βιβλία τσέπης εκδημοκράτισαν τη λογοτεχνία.

Μίχαελ Μάρεκ / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου