To Bερολίνο δεν φοβάται την κλιματική αλλαγή

Περισσότερα δέντρα, υπόστεγα και τέντες σε δημόσιους χώρους, πράσινες οροφές, σπίτια βαμμένα σε ανοιχτές αποχρώσεις που αντανακλούν τη θερμότητα, ειδικά διαμορφωμένα οδοστρώματα που αντέχουν τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, σιντριβάνια, πισίνες και ενίσχυση των συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα δεκάδες μέτρα που συνέστησε ειδική επιτροπή επιστημόνων στο δήμο του Βερολίνου προκειμένου να είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει μελλοντικά τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Τα πορίσματα του ερευνητικού σχεδίου «StEP Klima KONKRET» παρουσιάστηκαν την περασμένη εβδομάδα και αποδεικνύουν καταρχήν ότι το Βερολίνο βρίσκεται σε καλό δρόμo. Παράλληλα προτείνονται νέα βήματα.

Κλειδί η αστική διαχείριση του νερού

Tα τελευταία χρόνια οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι εμφανείς και στη Γερμανία. Το 2003 ένα απρόσμενο κύμα καύσωνα πολλών εβδομάδων είχε προκαλέσει ξαφνικούς θανάτους στη χώρα. Έκτοτε καταστροφικές πλημμύρες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν πλήξει πολλές γερμανικές περιοχές. Η υπεύθυνη για θέματα κλιματικής αλλαγής από τον δήμο του Βερολίνου, Χάικε Στοκ, αναφέρει στη DW ότι «κλειδί» για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων είναι η σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων. «Θέλουμε να κάνουμε το Βερολίνο να μοιάζει με… σφουγγάρι», λέει χαρακτηριστικά. «Στόχος μας είναι να αποφύγουμε στο μέλλον ει δυνατόν την πλήρη κάλυψη των αστικών επιφανειών με τσιμέντο ή ασφαλτικό σκυρόδεμα. Όπου είναι εφικτό πρέπει να προτιμούμε υλικά με αυξημένη απορροφητικότητα».

Μια άλλη μέθοδος αύξησης της απορροφητικότητας είναι η κάλυψη με πράσινο των οροφών κτιρίων, για παράδειγμα με γκαζόν. Οι πράσινες οροφές μπορούν να απορροφήσουν μεγάλη ποσότητα νερού, η οποία στη συνέχεια επιστρέφει στην ατμόσφαιρα μέσω της εξάτμισης, δημιουργώντας παράλληλα μία αίσθηση δροσιάς. «Θέλουμε επίσης να δημιουργήσουμε τεχνητές λίμνες, μικρές τάφρους και αστικούς υγρότοπους, καθώς και πάρκα και άλλους χώρους πρασίνου, όπως εσωτερικές αυλές και πράσινες μεσαίες λωρίδες στους δρόμους. Όλα αυτά συμβάλλουν στη συγκράτηση του νερού της βροχής, στην προστασία των σπιτιών από πλημμύρες, στην ομαλή λειτουργία του αποχετευτικού συστήματος και παράλληλα στην προστασία των φυσικών λιμνών και ποταμιών», αναφέρει επίσης η Χάικε Στοκ.

Προσαρμογή των κτιρίων που ήδη υπάρχουν

Ωστόσο οι προτάσεις της ερευνητικής ομάδας «StEP Klima KONKRET» έχουν την μορφή συστάσεων χωρίς δεσμευτική ισχύ. Όπως όμως επισημαίνει η Χ. Στοκ, πρόκειται να ληφθούν υπόψιν στα αναμενόμενα σχέδια αστικής ανάπλασης του Βερολίνου. Βέβαια πρόκειται για δύσκολο έργο δεδομένου ότι όλα αυτά θα πρέπει να συζητηθούν με εκπροσώπους της ιδιωτικής οικονομίας και της αγοράς ακινήτων. «Θέλουμε να αποφύγουμε την ανέγερση νέων κτιρίων που δεν θα είναι προσαρμοσμένα στην κλιματική αλλαγή και θα αναγκάζονται να καταφεύγουν στη χρήση κλιματιστικών, τα οποία καταναλώνουν ενέργεια μη φιλική προς το περιβάλλον». Η ίδια σημειώνει ότι σε κάθε περίπτωση η πόλη του Βερολίνου είναι έτοιμη να στηρίξει και να προωθήσει με ειδικές επιχορηγήσεις αρχιτεκτονικά πρότζεκτ αστικής ανάπλασης αλλά και ανακατασκευής των ήδη υπαρχόντων κτιρίων με βάση φιλικές προς το περιβάλλον προδιαγραφές. Όπως υπογραμμίζει μάλιστα, ακόμη κι αν αυτές οι εργασίες κοστίζουν αρκετά, μακροπρόθεσμα μπορούν να αποδειχθούν πιο συμφέρουσες τόσο για το εκάστοτε κτίσμα όσο για τη βιώσιμη ανάπτυξη συνολικά του αστικού περιβάλλοντος.

Νιλς Τσίμερμαν / Δήμητρα Κυρανούδη