Αναζητώντας λύση για τις κοινοτικές επιδοτήσεις

Ο στόχος δεν είναι εύκολος. Σε πρόσφατη έκθεσή της μετά από επίσκεψη στην Ελλάδα, η επιτροπή ελέγχου προϋπολογισμού του Ευρωκοινοβουλίου επικρίνει τις καθυστερήσεις και τις κακοδαιμονίες του κρατικού μηχανισμού, ενώ επισημαίνει τον άμεσο κίνδυνο να χαθούν ευρωπαϊκά κονδύλια συνολικού ύψους 6,5 δις ευρώ λόγω αθέτησης των συμπεφωνημένων από την ελληνική πλευρά. Οι συμφωνίες αφορούν έργα της περιόδου 2007-2013, τα οποία είχαν καθυστερήσει και μεταφέρθηκαν στην επόμενη περίοδο 2014-2020 προκειμένου, με βάση τους ισχύοντες κανονισμούς, να συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται μέχρι το τέλος του 2015. Ωστόσο τα ίδια έργα καθυστερούν και πάλι.

Μιλώντας στη Deutsche Welle η επικεφαλής της επιτροπής ελέγχου προϋπολογισμού Ίνγκεμποργκ Γκρέσλε κάνει λόγο για «επενδυτικά ερείπια», δηλαδή έργα υποδομής που παραμένουν ημιτελή για πολλά χρόνια και δεν μπορεί να χρηματοδοτούνται επ’ άπειρον. Αλλά όπως επισημαίνει η γερμανίδα ευρωβουλευτής, θα μπορούσε να βρεθεί λύση για κάποια από αυτά τα έργα, έστω και την τελευταία στιγμή. «Αυτό που χρειαζόμαστε αυτή τη στιγμή από την ελληνική κυβέρνηση είναι να πάρει μία απόφαση: ποια είναι τα έργα εκείνα που δεν μπορούν να συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται με κοινοτικά χρήματα, αλλά παρόλα αυτά η ελληνική κυβέρνηση θα ήθελε να ολοκληρώσει; Εμείς θα είμαστε διατεθειμένοι να ξαναμιλήσουμε και να βρούμε μία ειδική λύση γι αυτά τα έργα. Αλλά δεν μπορούμε να βρούμε μία συνολική λύση για όλα» τονίζει η Ίνγκεμποργκ Γκρέσλε.

Ποιό το κόστος της «ειδικής λύσης»;

Η πρόεδρος της επιτροπής ελέγχου προϋπολογισμού επαναλαμβάνει ότι όντως υφίσταται ο κίνδυνος να χαθούν 6,5 δις στη χειρότερη περίπτωση. Τονίζει ότι η «ειδική λύση» θα μπορούσε να περιλαμβάνει μία νέα «εξαίρεση» για την Ελλάδα, λέει όμως ότι και οι εξαιρέσεις έχουν τα όριά τους. «Θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε ότι γι αυτά τα συγκεκριμένα έργα δίνονται χρήματα, κατ’ εξαίρεση, από την επόμενη προγραμματική περίοδο και για επιπλέον δύο χρόνια» εκτιμά η γερμανίδα ευρωβουλευτής. «Αυτό θα μπορούσε να είναι μία λύση, αλλά όχι λευκή επιταγή, πρέπει να αφορά πολύ συγκεκριμένα έργα. Αυτό που έχω καταλάβει είναι ότι δεν βοηθάμε την Ελλάδα, εγκρίνοντας συνεχώς νέες εξαιρέσεις. Το μόνο που γίνεται σε αυτήν την περίπτωση είναι να παρατείνονται τα προβλήματα που ήδη υπάρχουν».

Ενημέρωση από τις Βρυξέλλες ζητεί με κατεπείγουσα ερώτησή της προς την Κομισιόν η ευρωβουλευτής της ΝΔ Μαρία Σπυράκη. Όπως επισημαίνει «πρέπει πολύ γρήγορα να ξέρουμε αν για τα συγκεκριμένα έργα- το ηλεκτρονικό ληξιαρχείο, το μετρό Θεσσαλονίκης και μία σειρά άλλα έργα, κρίσιμα για την Ελλάδα- έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε να ενταχθούν στο πλαίσιο 2014-2020 ή αν παραμένουν υπό αίρεση». Η ευρωβουλευτής της ΝΔ δεν φαίνεται να συμμερίζεται τον αντίλογο του αρμόδιου υπουργού Αλέξη Χαρίτση ότι τα έργα θα ολοκληρωθούν ομαλά και ότι δεν ευσταθούν τα σενάρια περί απώλειας κοινοτικών πόρων.«Ας μας πει ο υπουργός τι ακριβώς έχει κάνει. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος γι’ αυτό υπάρχει. Εμείς απευθυνόμαστε στην Κομισιόν» λέει η Μαρία Σπυράκη.

Για τον Μίλτο Κύρκο, ευρωβουλευτή με «Το Ποτάμι», ο κίνδυνος της απώλειας κοινοτικών πόρων δεν οφείλεται τόσο (ή μόνο…) σε έλλειψη σχεδιασμού, όσο σε προβλήματα νοοτροπίας. «Εμείς στην ουσία ζητούσαμε παράταση επ’ αόριστον, δηλαδή να έχουμε τα χρήματα και όποτε θελήσουμε, κι αν τελειώσουν να μας δώσουν κι άλλα. Δεν καταλάβαμε και δεν πιστέψαμε ότι το 2015 ήταν μία καταληκτική ημερομηνία. Βεβαίως, ότι τα έργα έχουν καθυστερήσει δεν είναι σφάλμα αυτής της κυβέρνησης. Το σφάλμα αυτής της κυβέρνησης είναι η ψεύτικη αισιοδοξία» λέει ο Μίλτος Κύρκος. Ωστόσο θεωρεί ότι μπορεί να βρεθεί λύση για την ολοκλήρωση κάποιων έργων με μεταφορά και χρηματοδότησή τους στη νέα προγραμματική περίοδο. Το πρόβλημα είναι ότι σε αυτήν την περίπτωση, τα απαραίτητα κονδύλια θα περικόπτονται από τον προϋπολογισμό νέων έργων. «Δηλαδή στην ουσία θα τρώμε από τα χρήματα που έχουμε για την επόμενη προγραμματική περίοδο» λέει ο έλληνας ευρωβουλευτής στη DeutscheWelle.

«Θα γίνει ό,τι γινόταν και στο παρελθόν»

Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης αντιμετωπίζει με επιφυλάξεις την έκθεση Γκρέσλε, λέγοντας ότι αποδίδει την εικόνα που επικρατούσε τον Σεπτέμβριο, κατά την επίσκεψή της στην Ελλάδα, ενώ σήμερα τα δεδομένα έχουν αλλάξει. «Από τότε έχει τρέξει αρκετό νερό στο ποτάμι και με προσπάθειες και της ελληνικής κυβέρνησης και της Κομισιόν και του Ευρωκοινοβουλίου, που έκαναν μερικές αλλαγές στο καθεστώς αξιοποίησης των κοινοτικών κονδυλίων, θέλω να πιστεύω ότι δεν θα χαθεί αυτό το μεγάλο ύψος των κονδυλίων. Η κυβέρνηση Τσίπρα και ειδικά οι αρμόδιοι υπουργοί Σταθάκης και Χαρίτσης κάνουν τεράστιες προσπάθειες για να μη χάσουμε καθόλου κονδύλια και για να πιάσουν περισσότερο τόπο τα ευρωπαϊκά κονδύλια στην Ελλάδα» λέει ο Δημήτρης Παπαδημούλης στην DeutscheWelle.

Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει ότι το πρόβλημα έχει τις ρίζες του στο παρελθόν και ότι, σύμφωνα με μελέτες ευρωπαϊκών θεσμών, η Ελλάδα έχει ωφεληθεί κατά 50% λιγότερο από τα ευρωπαϊκά πακέτα σε σχέση με άλλες χώρες συνοχής, όπως η Ισπανία ή η Πορτογαλία. Τι γίνεται όμως επί του πρακτέου; Και κυρίως: είναι αλήθεια ότι η μεταφορά παλαιών έργων στο νέο πρόγραμμα θα αφαιρέσει και αντίστοιχα κονδύλια από τη νέα περίοδο χρηματοδότησης ως το 2020; «Θα γίνει αυτό που έγινε και τις προηγούμενες φορές: κάποια έργα, τα λεγόμενα ‛γέφυρες’, περνούν από το προηγούμενο στο επόμενο πρόγραμμα, δεσμεύοντας αναγκαστικά ένα μέρος από τους πόρους του επόμενου προγράμματος. Αυτό που έκανε η κυβέρνηση εντατικά είναι να εξορθολογήσει το σύστημα. Έργα που δεν είχαν ιδιαίτερη προστιθέμενη αξία, δεν ήταν ώριμα, δεν είχαν προχωρήσει κι έμεναν στα χαρτιά, βγήκαν από το πακέτο του προγραμματισμού, έτσι ώστε να συγκεντρώσουμε τα διαθέσιμα χρήματα εκεί όπου πραγματικά μπορούν να δώσουν προστιθέμενη αξία και αναπτυξιακό δυναμισμό στην ελληνική οικονομία. Είναι αυτό που περισσότερο έχουμε ανάγκη αυτήν την ώρα».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο