Η κρίση χτυπά τις τουρκικές ομάδες

Οι τέσσερις κορυφαίοι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι της Τουρκίας –Φενέρμπαχτσε, Γαλατασαράι, Μπεσίκτας και Τραμπζονσπόρ- έχουν αναρριχηθεί τα τελευταία χρόνια στο κορυφαίο επίπεδο στην Ευρώπη. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά τα οικονομικά τους, έχει σημάνει συναγερμός. Οι τέσσερις αυτές ομάδες υπολογίζεται ότι συγκεντρώνουν μαζί το 90% των προτιμήσεων των φιλάθλων στη χώρα. Όμως εξαιτίας των πολύ ακριβών μεταγραφών που έχουν πραγματοποιήσει αλλά και λόγω σοβαρών διοικητικών λαθών, καταγράφουν σταθερά απώλειες τα τελευταία χρόνια. Η οικονομική κρίση που πλήττει την Τουρκία –ειδικά από το περασμένο καλοκαίρι- επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την ήδη δεινή θέση των ομάδων. Τα συνολικά χρέη των 18 ομάδων της πρώτης επαγγελματικής κατηγορίας (Süper Lig) ανέρχονται σε 2,3 δις ευρώ, ποσό τετραπλάσιο των ετήσιων εσόδων όλων των ομάδων. Τα δύο τρία αυτών των χρεών βρίσκονται στις πλάτες των «Big 4». Ο επιτυχημένος και εξαιρετικά πλούσιος επιχειρηματίας Αλί Κοτς εξελέγη πέρυσι πρόεδρος της Φενέρμπαχτσε. Κατά την ανάληψη των καθηκόντων του έκανε λόγο για χρέη 261 εκ. ευρώ. Παρόμοια άσχημη είναι η κατάσταση και στους υπόλοιπους κολοσσούς του τουρκικού ποδοσφαίρου.

Οι τουρκικές ομάδες με τις εκατοντάδες χιλιάδες φιλάθλων που τους ακολουθούν έχαιραν ανέκαθεν της στήριξης εκ μέρους των πολιτικών και της Τουρκικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Κι αν τα χρέη… ξέφευγαν, οι αρμόδιοι απλά έκλειναν τα μάτια. Κι έτσι οι ομάδες συχνά απέφευγαν οριακά τη χρεοκοπία κάθε χρόνο που περνούσε. Πλέον όμως τα χρέη έχουν λάβει πρωτόγνωρες διαστάσεις, γεγονός που έχει εμφανείς επιπτώσεις και στην απόδοση των παικτών.

Στα πρόθυρα της χρεοκοπίας

Ο Τουγκρούλ Αξάρ, ειδικός σε οικονομικά ζητήματα στο πεδίο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, εκτιμά προς την DW ότι «οι ομάδες δεν θα καταφέρουν να βγουν από την παγίδα του χρέους. Αυτό είναι προφανές. Οι σύλλογοι είτε κηρύττουν πτώχευση είτε αποκτούν νέο ιδιοκτήτη».

Ο Μπαρίς Γιουτσλού διετέλεσε διευθυντής και διευθύνων σύμβουλος της πρώτης τουρκικής ποδοσφαιρικής λίγκας. H Τουρκική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (TFF) ποτέ δεν επέβαλε κυρώσεις στις ομάδες, λέει επικριτικά. Ο Γιουτσλού, που σήμερα δραστηριοποιείται επαγγελματικά ως ποδοσφαιρικός μάνατζερ, τονίζει ότι «εάν υπήρχε μια παρόμοια κατάσταση στη Γερμανία, θα υπήρχε απαίτηση προς τον σύλλογο να κηρύξει πτώχευση. Τότε ο σύλλογος θα υποβιβαζόταν ή θα οδηγούνταν σε διάλυση».

Της ίδιας άποψης είναι και ο οικονομολόγος Τουγκρούλ Αξάρ κι επισημαίνει ότι «οι πολιτικοί βλέπουν τους μεγάλους αθλητικούς συλλόγους σαν πολιτικά εργαλεία και γι' αυτόν τον λόγο αποτρέπουν τη χρεοκοπία τους. Για ποιον λόγο όμως δεν κηρύττουν πτώχευση οι σύλλογοι παρά τα χρέη εκατομμυρίων; Μια απάντηση δίνει ο Εμίν Οζκούρτ, δικαστής του Διεθνούς Αθλητικού Δικαστηρίου CAS. Όπως λέει, το γεγονός ότι οι ομάδες έχουν καθεστώς συλλόγου καθιστά νομικά αδύνατη τη χρεοκοπία. «Σε περίπτωση όμως που οι δαπάνες για την ομάδα ή οι αμοιβές των παικτών δεν μπορούν πια να καταβληθούν, τότε μπορούμε να κάνουμε λόγο για χρεοκοπία. Για να γίνει αυτό όμως τα χρέη πρέπει να είναι μη αναστρέψιμα».

Υπάρχει διέξοδος;

Ποια θα μπορούσε να είναι η λύση στο πρόβλημα των υπερχρεωμένων τουρκικών ομάδων; Κατά τον Τουγκρούλ Αξάρ, θα μπορούσαν να λάβουν καθεστώς σωματειακών ενώσεων. Έτσι δεν θα ήταν πλέον δυνατόν να κατασπαταλούν χρήματα και να οδηγούν τα χρέη τους στα ουράνια. Αυτή η αλλαγή θα γινόταν βάσει σχετικού νόμου και θα ανάγκαζε τις ομάδες να λογοδοτούν για τις δαπάνες τους.

Στην τουρκική Süper Lig υπάρχουν σήμερα τρεις ομάδες που έχουν καθεστώς σωματειακής ένωσης. Μία από αυτές είναι η Γκέζτεπε. Ο Μπαρίς Γιουτσλού διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος της ομάδας μεταξύ 2015 και 2016. Σε διάστημα δύο ετών η ομάδα προβιβάστηκε δύο φορές και σήμερα είναι απαλλαγμένη από χρέη, τονίζει ο Γιουτσλού. Όπως λέει, θα ήταν καλό η Γκέζτεπε να λειτουργούσε ως πρότυπο και για τις υπόλοιπες ομάδες στη χώρα του.

Ίδιο καθεστώς με την Γκέζτεπε έχουν παρεμπιπτόντως και οι Μπασάκσεχιρ και Κασίμπασα, δύο ομάδες που κατέχουν την πρώτη και δεύτερη θέση του βαθμολογικού πίνακα της Süper Lig. Όσο για τους «Big 4», φέτος απογοητεύουν με τις επιδόσεις τους.

Τσενγκίζ Οζμπέκ

Επιμέλεια: Άρης Καλτιριμτζής