Μπερλινάλε: Σινεμά, λάμψη, ακροδεξιά

Είναι το σταθερό χειμωνιάτικο κινηματογραφικό ραντεβού πριν από την απονομή των βραβείων Όσκαρ και πριν από τις Κάννες, που έπονται την άνοιξη. Είναι όμως και το πιο βαθιά πολιτικοποιημένο φεστιβάλ κινηματογράφου, αν δει κανείς το περιεχόμενο κυρίως των επιμέρους τμημάτων και αφιερωμάτων, όπως το Panorama ή οι ρετροσπεκτίβες του, αλλά και τη στάση των διοργανωτών, πολλών καλλιτεχνών και του σινεφίλ κοινού. 

Από το εναρκτήριο γκαλά στο κόκκινο χαλί του Berlinale Palast πριν από λίγες μέρες, έκαναν τον γύρο του κόσμου όχι τόσο οι εικόνες με τα λαμπερά χαμόγελα των σταρ και τις δημιουργίες υψηλής ραπτικής, όσο η διαμαρτυρία κατά της ακροδεξιάς. «Υπερασπιστείτε τη Δημοκρατία» ήταν το σύνθημα στο κόκκινο χαλί μετά την απόφαση της Berlinale να μην προσκληθούν εκλεγμένοι στην ομοσπονδιακή βουλή βουλευτές της Εναλλακτικής για τη Γερμανία μετά τις πρόσφατες αποκαλύψεις για σκοτεινά σχέδια μαζικών απελάσεων μεταναστών.

Η συζήτηση που ακολούθησε εντός και εκτός του φεστιβάλ ήταν θορυβώδης, με βασικό ερώτημα αν η ακύρωση της πρόσκλησης βουλευτών της AfD ήταν σωστή επιλογή. Υπερασπιζόμενη, όπως πάντα τον ιστορικό θεσμό της Berlinale, η υφυπουργός Πολιτισμού Κλαούντια Ροτ από τους Πρασίνους είχε ωστόσο επισημάνει προς το διοικητικό συμβούλιο ότι μια τέτοια κίνηση ενέχει κινδύνους και άρα δεν θα ήταν σκόπιμη, δίνοντας βάρος στο σεβασμό προς τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς που εν τέλει τιμούν αντίστοιχες προσκλήσεις.

Ακολουθώντας τον πολιτικό παλμό του Βερολίνου

Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον γερμανικό Τύπο αυτές τις μέρες κι ενώ το φεστιβάλ κινηματογράφου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη μέχρι τις 25 Φεβρουαρίου, σχεδόν επισκιάζεται από τις πολιτικές εξελίξεις, είτε πρόκειται για την άνοδο της ακροδεξιάς στη Γερμανία και την Ευρώπη, είτε τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, τον πόλεμο στην Ουκρανία αλλά και τον θάνατο του αντικαθεστωτικού Αλεξέι Ναβάλνι σε φυλακή στον Αρκτικό Κύκλο. Άλλωστε δεν απέχει πολύ από το Berlinale Palast και η ρωσική πρεσβεία, έξω από την οποία τα τελευταία βράδια κόσμος ανάβει κεριά και διαδηλώνει στη μνήμη του Ναβάλνι. 

Ούτε φέτος υπάρχει ρωσική ταινία στο πρόγραμμα. Οι Ιρανοί σκηνοθέτες της ταινίας Μy Favourite Cake, που διαγωνίζεται για Χρυσή Άρκτο δεν κατάφεραν να έρθουν στο Βερολίνο επειδή τους επιβλήθηκε απαγόρευση εξόδου από τη χώρα, ενώ ο σκηνοθέτης Άγιο Τσαλιτάμπα από την Γκάνα απέσυρε την ταινία του από το πρόγραμμα Forum Expanded ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη στάση της Γερμανίας υπέρ του Ισραήλ με φόντο το δράμα των ανθρώπων στη Γάζα. 

Με απλά λόγια στη φετινή Berlinale όλοι μιλούν κυρίως για πολιτική και λιγότερο για ταινίες. Και το σινεμά όμως, θα μπορούσε κανείς να πει, ακολουθεί τη ζωή και βέβαια τον παλμό αυτής της πόλης, του Βερολίνου, το οποίο ζει σε κάθε περίπτωση έναν ιδιαίτερο χειμώνα μεταξύ οργής και αφύπνισης.