Ο γόρδιος δεσμός της Κύπρου

Με αφορμή τηνάτυπη πενταμερή για το Κυπριακό η Süddeutsche Zeitung δημοσιεύει άρθρο με τίτλο «Ο γόρδιος δεσμός της Κύπρου». Στον υπότιτλο διαβάζουμε: «Γιατί είναι τόσο δύσκολη η επίλυση του κυπριακού προβλήματος». Η εφημερίδα του Μονάχου σημειώνει: «Οι δύο αντίπαλες πλευρές στην Κύπρο έχουν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις για το μέλλον της Μεγαλονήσου, η οποία από το 1974 χωρίζεται στη μεγαλύτερη Κυπριακή Δημοκρατία και στη μικρότερη βόρεια Κύπρο. Διαφορετικό όραμα και επιδιώξεις έχουν και οι εγγυήτριες δυνάμεις Ελλάδα, Τουρκία και Μεγάλη Βρετανία.

Την ώρα που ο ΟΗΕ και η Κυπριακή Δημοκρατία επιδιώκουν μια συνομοσπονδία στη βάση του "σχεδίου Ανάν" με μια ισχυρή κεντρική κυβέρνηση, βόρεια Κύπρος και Τουρκία προπαγανδίζουν εδώ και μερικούς μήνες μετ΄ επιτάσεως τη λύση των δύο κρατών.

Ποιά είναι η πραγματική επιθυμία των Τουρκοκυπρίων;

Άγνωστο ωστόσο αν αυτή είναι η πραγματική επιθυμία της τουρκοκυπριακής κοινότητας μιας και η Τουρκική Δημοκρατία της Βορείας Κύπρου αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο κράτος μόνο από την Τουρκία και εξαρτάται de facto από τη βούληση της Άγκυρας.

Μια επίλυση του Κυπριακού γίνεται ολοένα και δυσκολότερη καθώς Τουρκία και Ελλάδα ερίζουν στην ανατολική Μεσόγειο για ενδεχόμενα κοιτάσματα φυσικού αερίου. Υδρογονάνθρακες εικάζεται ότι υπάρχουν και στα ανοιχτά της Κύπρου. Οι δύο κοινότητες στη Μεγαλόνησο διαφωνούν για την κατανομή των εσόδων εξόρυξης. Η μεν Τουρκία ζητά απευθείας συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στα όποια κέρδη, η δε Κυπριακή Δημοκρατία προκρίνει τη δημιουργία εθνικού ταμείου και εκταμίευση στην τουρκοκυπριακή κοινότητα όταν επανενωθεί το νησί.

Ο τουρκοκύπριος ηγέτης Τατάρ χαρακτηρίζει την πρόταση Ερντογάν για δύο ανεξάρτητα κράτη "νέο όραμα". Μετά από διαπραγματεύσεις 40 ετών για μια ομοσπονδιακή λύση θα πρέπει να είμαστε "ρεαλιστές", δήλωσε ο Ερσίν Τατάρ, ο οποίος επιδιώκει δύο κυρίαρχα κράτη με σχέσεις καλής γειτονίας». 

Σύσφιξη σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ

Με τίτλο «Ποιος ο φίλος και ποιος ο εχθρός» η Frankfurter Allgemeine Zeitung δημοσιεύει ανάλυση για τη σύσφιξη των σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ. Στον υπότιτλο διαβάζουμε: «Ελλάδα και Ισραήλ προσεγγίζουν ολοένα και περισσότερο η μια την άλλη. Η Αθήνα έχει το βλέμμα της στραμμένο στην Τουρκία, το Ισραήλ στην ΕΕ». Η εφημερίδα της Φρανκφούρτης σημειώνει: «Η συνεργασία των δύο χωρών στο στρατιωτικό τομέα είναι ενδεικτική για την σύσφιξη των διμερών σχέσεων εδώ και μια δεκαετία. Από ελληνικής πλευράς, η συνεχιζόμενη προσέγγιση Ελλάδας-Ισραήλ επιταχύνεται από την επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας. Σύμφωνα με δηλώσεις του ισραηλινού πρέσβη στην Ελλάδα, πριν από μερικές εβδομάδες, η συνεργασία Ελλάδας και Ισραήλ σε αμυντικά ζητήματα δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον ρόλο των ΗΠΑ ως εγγυήτριας δύναμης για την ασφάλεια, μπορεί όμως να τη συμπληρώσει. Και στην Αθήνα τονίζεται ότι οι προσεγγίσεις Ελλάδας-Ισραήλ και Ελλάδας-ΗΠΑ συμπληρώνουν η μια την άλλη. Παραπέμπουν στην επένδυση της Elbit Systems στη στρατιωτική αεροπορική βάση της Καλαμάτας, καθώς και την αναβάθμιση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στη βάση της Σούδας στη Κρήτη».

Ισραήλ και Ελλάδα κατάφεραν να συνδέσουν τα συμφέροντά τους

Το αργότερο από την απόφαση της Τουρκίας να προμηθευτεί το ρωσικό αμυντικό πυραυλικό σύστημα S-400 αμερικανικοί κύκλοι του τομέα ασφαλείας άρχισαν να βλέπουν με διαφορετικό μάτι το ρόλο της Αθήνας στην περιοχή, κάνοντας λόγο για "κενά στην ασφάλεια", τα οποία θα μπορούσαν να καλυφθούν από την Ελλάδα ως "φυσικό εταίρο" της Ουάσιγκτον.

Το Ισραήλ δεν θέλει ωστόσο να εμπλακεί στη διένεξη Αθήνας-Άγκυρας. Oι εμπορικές συναλλαγές Ισραήλ και Τουρκίας είναι επταπλάσιες από ό,τι οι ελληνοϊσραηλινές. Επιπλέον, το Ισραήλ καλύπτει σημαντικό μέρος των πετρελαϊκών του αναγκών με πετρέλαιο από το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο περνά μέσα από τη Τουρκία.

Από ελληνικής άποψης, στη σύσφιξη των σχέσεων με το Ισραήλ παίζει ρόλο και ο ενεργειακός τομέας με το όραμα κατασκευής αγωγού φυσικού αερίου Ισραήλ, Κύπρου, Κρήτης και Ελλάδας μέσω του οποίου το αέριο θα μπορούσε να φθάνει μέχρι την ευρωπαϊκή ήπειρο.

Παράλληλα το Ισραήλ προωθεί  τη σύνδεσή του με το ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρισμού για να αυξήσει την ενεργειακή του ασφάλεια. Μέχρι όμως το Ισραήλ να προμηθεύει με οικολογικό ρεύμα το ευρωπαϊκό δίκτυο, θα περάσει ακόμα χρόνος. Το βλέμμα ωστόσο είναι στραμμένο προς την Ευρώπη. Ισραήλ και Ελλάδα έχουν καταφέρει επιτυχώς να συνδέσουν τα συμφέροντά τους, τα οποία ωστόσο δεν είναι ταυτόσημα».

Στέφανος Γεωργακόπουλος