1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Περισσότερες γυναίκες οικοδόμοι;

1 Νοεμβρίου 2021

Ο οικοδομικός κλάδος πλήττεται από έλλειψη χεριών. Ένας από τους λόγους είναι το λιγοστό γυναικείο ενδιαφέρον απασχόλησης. Για να αλλάξει, θα πρέπει να ξεπεραστούν κάποια εμπόδια.

https://p.dw.com/p/42AEL
Η Άγκνες Μπόρχερς στο χώρο εργασίας της
Η Άγκνες Μπόρχερς στο χώρο εργασίας τηςΕικόνα: Carmen Wolf

Η Άγκνες Μπόρχερς είναι ίσως η πιο γνωστή γυναίκα οικοδόμος στη Γερμανία. Πολύ συχνά περιγράφει σκηνές από την επαγγελματική της πραγματικότητα ποστάροντας στο Facebook, το Instagram και το Τικ Τοκ. Εργάζεται στην εταιρεία κατεδαφίσεων Χάγκεντορν. Μετά από μαθητεία στους τομείς κηπουρικής και διαμόρφωσης εξωτερικού χώρου, κατάφερε να αλλάξει τομέα και να γίνει χειρίστρια μηχανών. Εξάλλου από μικρή ήθελε να απασχοληθεί κάπου που χρειάζονταν εκσκαφικά μηχανήματα. Βρίσκει εκπληκτική τη δύναμη και το μέγεθός τους. «Καταπληκτικό το πόσες μάζες χώματος μπορούν να μεταφέρουν» λέει. «Την ίδια ώρα η τεχνολογία μέσα στην καμπίνα είναι τόσο ευαίσθητη, που θα πρέπει να δουλεύεις με ακρίβεια χιλιοστού». Για τη δουλειά της στις οικοδομές αισθάνεται επιβεβαίωση. Ακόμη κι αν έχει περάσει πολύς χρόνος, όταν περνά έξω από τις πρώην οικοδομές, δηλώνει υπερήφανη που εργάστηκε εκεί. Το πρόσωπό της φιγουράρει στην καμπάνια «Γυναίκα στην Οικοδομή». 

Δύναμη ή μυαλό;

Σε κανέναν άλλο οικονομικό κλάδο στη Γερμανία δεν απασχολούνται τόσο λίγες γυναίκες όσο στην οικοδομή
Σε κανέναν άλλο οικονομικό κλάδο στη Γερμανία δεν απασχολούνται τόσο λίγες γυναίκες όσο στην οικοδομήΕικόνα: Jörg Carstensen/dpa/picture alliance

Την καμπάνια ξεκίνησε η αφεντικίνα της, η Μπάρμπαρα Χάγκεντορν. Μαζί με τον σύζυγό της είναι επικεφαλής ομώνυμης οικογενειακής επιχείρησης. Πιστεύει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα του κλάδου είναι η έλλειψη ειδικευμένων χεριών. Το βιώνει συνεχώς μετά από δεκαετίες αδιάλειπτου οικοδομικού οργασμού. Στο μεταξύ όμως προέκυψαν δυσκολίες και δεν μπορεί να ανταποκρίνεται στη ζήτηση. Σε μερικά χρόνια μάλιστα το ¼ των ανδρών οικοδόμων θα πάρει σύνταξη. Σε κανέναν άλλο οικονομικό κλάδο στη Γερμανία δεν απασχολούνται τόσο λίγες γυναίκες όσο στον οικοδομικό. Δεν ξεπερνούν το 13%. Οι περισσότερες εργάζονται στη διοίκηση και τον σχεδιασμό. Σαν την Άγκνες Μπόρχερς, που έχει όνειρο ζωής τη σκληρή σωματική εργασία στις οικοδομές, είναι λίγες. Το ποσοστό γυναικών ανάμεσα στους άνδρες οικοδόμους, μαραγκούς και οδηγούς μπουλντόζας ανέρχεται σχεδόν στο 3%, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο της Γερμανικής Κατασκευαστικής Βιομηχανίας HBD. Μέχρι τη δεκαετία του 90 απαγορεύονταν η απασχόληση γυναικών σε οικοδομές στη Δυτική Γερμανία. Θεωρούνταν δύσκολο και βρώμικο επάγγελμα. Στην Ανατολική Γερμανία το ποσοστό ήταν μεγαλύτερο. Πίσω από το τιμόνι εκσκαφικών μηχανημάτων και γερανών κάθονταν συχνά γυναίκες.

Αυτό σταδιακά αλλάζει στην ενωμένη Γερμανία. Ο αριθμός των ενδιαφερομένων συνεχώς αυξάνεται. Δύσκολο και βρώμικο δεν είναι πια το επάγγελμα. «Χάρη στη νέα τεχνολογία χρειάζεται περισσότερο μυαλό από ότι μυϊκή δύναμη» τονίζει η Μπάρμπαρα Χάγκεντορν. Η επιχείρησή της έχει θέσει ως στόχο την προσέλκυση περισσότερων εκπαιδευόμενων προβάλλοντας γυναικεία πρόσωπα σε πλακάτ, στο διαδίκτυο και σε κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Όσες κοπέλες ενδιαφέρονται, μπορούν να δοκιμάσουν σε προσομοιωτές γερανών. Από το καλοκαίρι η επιχείρηση κατεδαφίσεων, ανάμεσα στις 5 πρώτες παγκοσμίως, απέκτησε 4 νέες εκπαιδευόμενες στο βιομηχανικό τομέα, με μια επιπλέον μηχανικό και μια οδηγό φορτηγού. Σε έρευνα που έκανε η εταιρεία αρχές του 2021 κατέδειξε ότι οι ερωτώμενες θέλουν περισσότερα γυναικεία πρότυπα και πιο ισχυρή επαγγελματική στήριξη. Σεξισμός και προκαταλήψεις αντιμετωπίζονται ως πρόβλημα του κλάδου.

Δρόμος ακόμη για ίσες απολαβές στην οικοδομή

4 γυναίκες ξεκινούν τη μαθητεία τους σε οικοδομή
4 γυναίκες ξεκινούν τη μαθητεία τους σε οικοδομήΕικόνα: Hagedorn

Την ίδια άποψη συμμερίζονται και άνδρες σε ποσοστό 80%. Ένα άλλο σημείο, στο οποίο συμφωνούν και τα δύο φύλα, είναι ότι οι γυναίκες, ακόμη κι όταν έχουν τις ίδιες ικανότητες και την ίδια κατάρτιση, δεν έχουν την ίδια επαγγελματική ανέλιξη. Αλλά και μισθολογικά οι γυναίκες οικοδόμοι παίρνουν κατά μέσον όρο χαμηλότερο μισθό κατά ¼, ακόμη κι αν βρίσκονται στην ίδια θέση με άνδρες. Ναι μεν επωφελούνται οικονομικά από την άνοδο της οικοδομικής δραστηριότητας και κερδίζουν περισσότερο από όσο προ δεκαετίας. Αλλά η απόσταση από τους άνδρες συναδέλφους τους δεν έχει λιγοστέψει. Υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν σε αυτόν τον κλάδο. Η Μπιάνκα Βέμπερ-Λέβερεντζ ήταν η πρώτη οικοδόμος το 1997 στη Βάδη - Βυρτεμβέργη. Σε κάποια πρακτική άσκηση πριν πάρει το απολυτήριό της ανακάλυψε ότι ήταν γεννημένη για την οικοδομή. Ήθελε να αυξηθεί ο αριθμός των κτηρίων και να δουλεύει μυρίζοντας τη φρέσκια μυρωδιά του μπετόν.

Το ότι ήταν η μόνη γυναίκα οικοδόμος και δεν υπήρχαν τουαλέτες για γυναίκες, δεν την ενόχλησε.  Έβλεπε πολύ θετικά την επαγγελματική συνύπαρξη με άνδρες. «Οι άνδρες σέβονται τις γυναίκες που αντέχουν τη δουλειά υπό κακές καιρικές συνθήκες, και τις γυναίκες που έχουν σχέδιο». Στο μεταξύ έχει γίνει πολιτικός μηχανικός, ανεξάρτητη σύμβουλος κατασκευών και μέντορας για μαθήτριες και μαθητές στους τομείς μαθηματικά, πληροφορική, φυσικές επιστήμες, τεχνoλογία και είναι ελεύθερη επιστημονική ερευνήτρια. Το θέμα που την ενδιαφέρει πρωτίστως είναι ένας κώδικας ηθικής για τη διαμόρφωση του ψηφιακού μετασχηματισμού στην οικοδομή. Πέρυσι ίδρυσε μάλιστα σχετική πρωτοβουλία. Η τεχνητή νοημοσύνη κατακτά τον χώρο της οικοδομής πιο αργά από άλλα παραγωγικά οικονομικά μοντέλα, αλλά κρύβει μεγάλες δυνατότητες για νέους κλάδους επαγγελματικής κατάρτισης και επιχειρηματικά μοντέλα.

Ματίλντα Γιορντάνοβα-Ντούντα

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου