Σαράντα χρόνια «αδελφοποίησης» Λειψίας και Θεσσαλονίκης

Όλα ξεκίνησαν το 1984. Τότε αδελφοποιήθηκαν Λειψία και Θεσσαλονίκη.«Η Λειψία ήταν ακόμη μία πόλη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας (ΛΔΓ, DDR) και επιχειρούσε, στο πλαίσιο της εξωστρέφειας της DDR, να κάνει άνοιγμα προς την Ευρώπη, για μια καλύτερη διεθνή αναγνώριση του κράτους». Μια άγνωστη ιστορία για την Θεσσαλονικιά Βαρβάρα Βενετικίδου, όπως ανέφερε στην DW, όταν πρωτοήρθε στη Λειψία πριν από λίγα χρόνια, μετά τη Βιέννη. Σήμερα  γνωρίζει από πρώτο χέρι κάθε λεπτομέρεια της αδελφοποίησης των δύο πόλεων, που είχε ατονήσει ως το 2008. 

Η Βαρβάρα Βενετικίδου, μουσικός ορχήστρας με σπουδές στο κλαρινέτο σε Ελλάδα και Γερμανία είναι πλέον μάνατζερ της βραβευμένης με το μεγάλο ευρωπαϊκό βραβείο κλασικής μουσικής Opus Klassik, Φιλαρμονικής Ορχήστρας Πνευστών της Σαξονίας. Συγχρόνως είναι ενεργό μέλος του Συλλόγου Φίλων Αδελφοποίησης Λειψίας-Θεσσαλονίκης, με έτος ίδρυσης το 2009. Την συναντήσαμε στη Λειψία με αφορμή την εορταστική συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας Πνευστών για τα σαράντα χρόνια αδελφοποίησης των δύο πόλεων. «Αυτό το πάντρεμα των δύο πόλεων, αυτή η έντονη συνεργασία της Λειψίας και της Θεσσαλονίκης είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να υπάρξει ανάμεσα δύο πόλεις της ΕΕ για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής ιδέας, της επικοινωνίας των λαών, την κατανόησης», λέει χαρακτηριστικά.

Από τον Βάγκνερ στον Σκαλκώτα

Τα γενέθλια 40 χρόνων ελληνογερμανικής φιλίας των δύο πόλεων δεν θα μπορούσαν παρά να γιορταστούν μετά μουσικής. «Το πρόγραμμα που επιλέξαμε βασίζεται σε συνθέτες που έχουν γράψει σπουδαία έργα στο ελληνικό ρεπερτόριο, όπως ο Νίκος Σκαλκώτας και σε συνθέτες, η μουσική των οποίων είναι μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς, όπως είναι ο Βάγκνερ ή ο Σοστακόβιτς. Παράλληλα παρουσιάσαμε κι ένα έργο του Ελληνοαυστραλού συνθέτη Νέστορα Τέιλορ, την 'Ελένη', η οποία έκανε παγκόσμια πρεμιέρα πριν από δύο χρόνια στην Ερφούρτη» ανέφερε στην DW o μαέστρος Mύρων Μιχαηλίδης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου Ηρακλείου με σημαντικά πόστα στο παρελθόν και στη Γερμανία.

«Γυρίζω όλον τον κόσμο, συνεργάζομαι με ορχήστρες από πολλές χώρες και εθνικότητες. Εκεί βλέπω ότι μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά άνθρωποι με διαφορετικές κουλτούρες, νοοτροπίες, καταγωγές. Αυτό ακριβώς θα πρέπει να κάνουμε και στην καθημερινότητά μας». Αυτό ήταν το μήνυμα του Μύρωνα Μιχαηλίδη, επιλέγοντας μεταξύ άλλων πέντε από τους «36 Ελληνικούς Χορούς» του Σκαλκώτα αλλά και το «Πρωινό Τραγούδι και Πορεία των Στρατιών» από το εμβληματικό έργο «Λόεγκριν» του Βάγκνερ.

Με φόντο το πιο βαρύ κεφάλαιο της ιστορίας

Μήνυμα συμφιλίωσης με επίγνωση της γερμανικής ευθύνης για τη ναζιστική κατοχή στη Θεσσαλονίκη και το Ολοκαύτωμα επέλεξε να στείλει μιλώντας στην DW και ο αντιδήμαρχος Λειψίας Ούλριχ Χέρνινγκ. ««Η ιστορία της Θεσσαλονίκης είναι μια ιστορία συνύπαρξης πολλών λαών. Μέχρι τα ναζιστικά εγκλήματα η Θεσσαλονίκη είχε μια μεγάλη εβραϊκή κοινότητα» αναφέρει ο ίδιος, δίνοντας έμφαση στο Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας. «Είμαστε τυχεροί που στη Λειψία έχουμε το Eλληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας, με διπλή έδρα και στη Θεσσαλονίκη, συγκεκριμένα κοντά στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό, από όπου εκτοπίζονταν οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης στα γερμανικά στρατόπεδα εξόντωσης. Αυτός είναι και ο στόχος του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας, να κοιτάει φυσικά στο παρελθόν, αναγνωρίζοντας  την ευθύνη της Γερμανίας, αλλά και να βλέπει στο μέλλον. Να συνεργαζόμαστε με τους νέους της Ευρώπης, της Ελλάδας και της Γερμανίας για την ειρήνη, την ελευθερία και τη δημοκρατία». 

Τι σημαίνει όμως για τον ίδιο αδελφοποίηση εν έτει 2024; «Γιορτάζουμε 40 χρόνια φιλίας των δύο πόλεων, μια αδελφοποίηση που ξεκίνησε σε καιρούς στους οποίους η Ευρώπη ήταν διαιρεμένη. Ζούμε και πάλι σε καιρούς πολέμου στην Ουκρανία (σσ: Η Λειψία είναι αδελφοποιημένη και με το Κίεβο). Η Ουκρανία μάχεται για την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών ιδεών και της δημοκρατίας. Αυτό το πνεύμα της ελευθερίας, που ενσαρκώνει και ο ελληνικός λαός με έντονο τρόπο, αποτελεί μια κοινή ευρωπαϊκή αποστολή για την Ελλάδα και Γερμανία». 

Περισσότερη Θεσσαλονίκη, περισσότεροι νέοι

Από την πλευρά της η Γκαμπριέλε Γκόλντφους, επικεφαλής διεθνούς συνεργασίας και αδελφοποιήσεων στον δήμο Λειψίας, υπογραμμίζει την πρακτική σημασία της συνεργασίας μεταξύ πόλεων εστιάζοντας στη νεολαία και τα ευρωπαϊκά προγράμματα με κοινωνικό ή εκπαιδευτικό περιεχόμενο. «Ένα ιδιαίτερο πρότζεκτ κάθε χρόνο είναι η υποδοχή στη Λειψία νέων από τη Θεσσαλονίκη για πρακτική άσκηση σε διάφορα πεδία» αναφέρει, προσθέτοντας: «Είχαμε πολλά κοινά πρότζεκτ επιδοτούμενα από την ΕΕ. Έχουμε επίσης ελληνογερμανική σύμπραξη στο πλαίσιο της Φιλαρμονικής Ορχήστρας Πνευστών Σαξονίας για την οποία είμαστε περήφανοι. Επίσης εδώ και χρόνια έχουμε κι ένα  πρόγραμμα καλλιτεχνικών ανταλλαγών και υποτροφιών για καλλιτέχνες από τις δύο πόλεις» εξηγεί στην DW.

Όσο για την κοινωνία των πολιτών στην πράξη, ο πρόεδρος του δραστήριου, συλλόγου αδελφοποίησης Λειψίας-Θεσσαλονίκης Όλαφ Λέμαν στέλνει τη δική του ευχή, εκφράζοντας κι ένα παράπονο για τη Θεσσαλονίκη: «Ελπίζουμε να συμπράξουν περισσότεροι πολίτες στην προσπάθειά μας αλλά και περισσότεροι νέοι. Ελπίζουμε να βρούμε ανθρώπους και στη Θεσσαλονίκη που θα ιδρύσουν έναν αντίστοιχο σύλλογο για να μας βοηθήσουν σε σταθερή βάση στη συνολική δουλειά». Και η αντιπρόεδρος του συλλόγου, Άστριντ Ραντέλι, που έχει ζήσει μάλιστα στη Θεσσαλονίκη, προσθέτει: «Όσοι γνωρίζουν και τις δύο πόλεις είναι ενθουσιασμένοι. Φυσικά θα ευχόμασταν να έχουμε περισσότερους νέους ανθρώπους που θα δραστηριοποιούνταν ενεργά με νέες ιδέες». Η συνέχεια των εορταστικών δράσεων και όχι μόνο θα συνεχιστεί μέσα στο 2024 και στις δύο πόλεις. Θα κλείσει με ένα ταξίδι πολιτών της Λειψίας στη «νύμφη του Θερμαϊκού» τον ερχόμενο Οκτώβριο.