آخرین نظرسنجی ها پیش از انتخابات پارلمانی آلمان

سه روز قبل از برگزاری انتخابات روز یکشنبه آلمان، در صندوق پستی میلیون ها شهروند این کشور، نامه کوتاهی رسید که انگلا صدر اعظم و رییس حزب دموکرات مسیحی آلمان آن را امضا کرده بود. در این نامه خطاب به مردم گفته شده است: "اگر شما می خواهید که من بتوانم باز هم به عنوان صدراعظم شما به کار ادامه دهم، لطفاً روز یکشنبه در انتخابات شرکت کنید و هر دو رای خود را به حزب دموکرات مسیحی بدهید".

کلمات اخیر این جمله به علامت تاکید با خط درشت نوشته شده است. این کمپاین پرهزینه انگلا مرکل در واقع واکنشی در برابر شکست آشکار حزب ایتلافی حکومت کنونی، دموکرات آزاد (اف دی پی) در انتخابات ایالتی بایرن در هفته قبل است. این حزب بعد از این شکست، به صورت جدی می خواست با حصول آرای دوم حزب دموکرات مسیحی آلمان با تکمیل کردن پنج درصد به پارلمان راه یابد. اما بعد دفتر مرکزی حزب دموکرات مسیحی آلمان اعلام کرد که هر حزب باید برای راه یابی خود در پارلمان مبارزه کند.

مرکل هیچ تمایل و نیازی ندارد تا سرنوشت خود را با یک شریک ایتلافی پیوند دهد که به صورت روافزون ضعیف می شود و براساس نظرسنجی های اخیر فقط به صورت ناچیزی بالاتر از پنج درصد قرار دارد. از دید پژوهشگران آراء، احزب ایتلافی در حکومت کنونی که متشکل از احزاب دموکرات مسیحی، سوسیال مسیحی و دموکرات آزاد است، حد اکثر یک درصد بیشتر از احزاب اپوزیسیون قرار دارند. به دلیل خطای احتیاطی در استاندارد میانگین آماری، اطمینانی وجود ندارد که این ایتلاف ادامه یابد.

با وجود آن صدراعظم آلمان در یک وضعیت مناسبی قرار دارد: اتحاد دو حزب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی محتملاً باکسب حدود 40 درصد قوی ترین نیروی بعد از انتخابات خواهد بود و می تواند شریک ایتلافی اش را برگزیند. اگر حزب دموکرات آزاد در انتخابات شکست بخورد، در این صورت حزب سوسیال دموکرات آلمان آماده ایتلاف خواهد بود. با وجود آنکه هم مرکل و هم رقیب سوسیال دموکرات او پیر اشتاین بروک، همواره تاکید کرده اند که خواهان ایتلاف نیستند.

اتحاد با چپ ها؟

براساس نظر سنجی های اخیر حزب سوسیال دموکرات آلمان و حزب سبزها فقط 36 در صد آراء را به دست می آورند. ایتلاف بزرگ (ایتلاف احزاب متحد دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی با حزب سوسیال دموکرات) نزد سیاست مداران و رسانه ها در برلین، یک راه حل مطلوب نیست، اما شهروندان آلمان طرفدار این ایتلاف می باشند. رهبری حزب سوسیال دموکرات آلمان در راستای یک ایتلاف بزرگ با احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی آمادگی می گیرد، اما این ایتلاف در درون حزب مورد منازعه است. چنین ایتلاف بزرگ در انتخابات سال های 2005 و 2009 تشکیل شد.

از دید نظری، حزب سوسیال دموکرات آلمان همراه با حزب سبزها و چپ ها می توانند به حکومت مرکل خاتمه دهند. اما در این راستا باید آماده نزدیکی با حزب چپ بود که از جانب محافظه کاران در مبارزات انتخاباتی به عنوان شبح ترسناک ترسیم می شود. حزب سوسیال دموکرات آلمان و حزب سبزها اتحاد با حزب چپ آلمان را رد می کنند. آنها این حزب را در حکومت داری "ناتوان" می خوانند و از جمله به این اشاره می کنند که حزب چپ تا به حال به همه بسته های کمکی نجات یورو رای منفی داده و خواهان پایان دادن به تمام عملیات اردوی آلمان و ناتو در خارج است. علاوه بر آن این حزب به دلیل جهت گیری های مختلف درون حزبی و شاخه رادیکال آن، قابل محاسبه نیست. با توجه به شمار آراء، کاملاً غیرممکن نیست که برای نخستین بار یک ایتلاف در سطح کشوری میان اتحاد احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی با حزب سبزها به وجود آید.

حکومت با اکثریت اندک؟

همه نظر سنجی ها نشان می دهند که ایتلاف بزرگ (ایتلاف احزاب متحد دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی با حزب سوسیال دموکرات) نزد رای دهندگان خیلی محبوبیت دارد. زیرا فکر می شود که این ایتلاف می تواند به موضوعات "عدالت اجتماعی" و "نجات یورو" به خوبی رسیدگی کند. با وجود آنکه مرکل به تازگی ها گفت که سوسیال دموکرات ها "در سطح سیاست اروپایی قابل اعتماد" نیستند، اما چنین گفته ها بیشتر شعار مبارزات انتخاباتی هستند. حزب سوسیال دموکرات آلمان در سال های اخیر با تمام بسته های نجات یورو موافقت کرده است.

مزدیت دیگر ایتلاف بزرگ برای صدراعظم آلمان این است که او حزب سوسیال دموکرات و سبزها را که در شورای پارلمان فدرال آلمان اکثریت دارند، در مسایل مورد منازعه با مشی حکومت ایتلافی همراه سازد. اما خطر بزرگ در این رابطه این است که حزب سوسیال دموکرات سعی خواهد کرد که از شورای پارلمان آلمان به عنوان ابزار فشار استفاده کند تا موقعیت مرکل را در کابینه تضعیف کند و در عوض موقعیت خود را تثبیت کند.

صدراعظم آلمان در اظهارات اش در ملاء عام تا آخرین لحظه تاکید کرده است که بیشتر مایل است تا حکومت ایتلافی اش را با حزب دموکرات آزاد آلمان (اف دی پی) ادامه دهد. او به این پرسش که یا با دو یا سه آرای اکثریت نیز همراه با این حزب حکومت خواهد کرد، با صراحت جواب داد که در آلمان حکومت اکثریت اندک امر نادری نبوده است. البته باید گفت که مرکل در آستانه برگزاری انتخابات نمی تواند چیزی غیر از آن بگوید.