آغاز توزیع سند تحصیلی دولتی برای فارغان دانشگاه‌های خصوصی
۱۳۹۶ بهمن ۲۲, یکشنبه
مسوولان وزارت تحصیلات عالی گفتند که در شانزده سال گذشته بیشتر بر کمیت نهادهای تحصیلی توجه شده بود ولی حالا تلاش می‌شود تا کیفیت تحصیل در نهادهای تحصیلی خصوصی در اولویت قرار گیرد. وزارت تحصیلات عالی می‌گوید تنها نهادهایی می‌توانند در بازار کار و وزارت تحصیلات عالی جایگاه داشته باشند که عملکردشان معیاری باشد.
داکتر نجیب الله خواجه عمری وزیر تحصیلات عالی افغانستان روز یک شنبه در مراسم توزیع اسناد تحصیلی به فارغان نهادهای تحصیلی خصوصی در کابل گفت: «وزارت تحصیلات عالی نهادهای تحصیلات عالی خصوصی را به عنوان همکاران علمی و اکادمیک اش در راستای عرضه خدمات تحصیلی با کیفیت پنداشته و همانند نهادهای تحصیلات عالی دولتی در قبال فعالیت‌ها و دست‌آوردهای شان احساس مسوولیت می‌نماید.»
در حال حاضر ۱۳۱ موسسه تحصیلی خصوصی در افغانستان فعالیت می‌کنند و بیش از ۱۷۶ هزار محصل در نهادهای خصوصی مصروف تحصیل هستند. اما نهادهای دولتی همواره از کیفیت پایین تحصیلی در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی شکایت کرده و گفته اند که فارغان این نهادها توانایی لازم برای پیشبرد مسوولیت‌های دولتی را ندارند.
نظارت از نهادهای تحصیلی خصوصی
رشد کمی نهادهای تحصیلات عالی خصوصی در سال‌های اخیر این نگرانی را به بار آورده است که این نهادها بیشتر تجارتی عمل می‌کنند و به کیفیت تحصیل توجهی ندارند اما مسوولان وزارت تحصیلات عالی وعده دادند که پس از این از کیفیت خدمات اداری و علمی در این نهادها نظارت می‌شود.
وزیر تحصیلات عالی افغانستان گفت: «وزارت تحصیلات عالی میکانیزم نظارتی خویش را در دو بعد مهم علمی و اداری به صورت جدی در تمام نهادهای تحصیلات عالی خصوصی تطبیق می‌کند. محتوای برنامه‌های آموزشی، ساختار و سازماندهی برنامه‌های آموزشی، نصاب و ظرفیت استادان مواردی هستند که بدون استثنا در همه موسسات در نظر گرفته می‌شود.»
مقامات وزارت تحصیلات عالی گفتند که پس از این معیارهای بازار کار نیز در نظر گرفته می‌شود تا نهادهای تحصیلی خصوصی بر اساس نیاز بازار کار، رشته‌های تحصیلی و کیفیت تحصیل را عیار سازند.
نهادهای تحصیلی خصوصی این اقدام وزارت تحصیلات عالی را «پایان رنج» محصلان خواند و گفت که پس از این آنانی که از نهادهای تحصیلی خصوصی فارغ می‌شوند، نگران نداشتن دیپلوم دولتی نیستند.
داکتر شفیع الله نعیمی رییس دانشگاه‌ها و نهادهای عالی تحصیلی خصوصی در این مراسم تایید کرد که نهادهای تحصیلی خصوصی نتوانسته‌اند زمینه را برای تحصیل با کیفیت فراهم کنند: «محیط‌های علمی و مراکز تحصیلی به دلیل افزایش کمیت نتوانسته‌اند توازن مناسب را در ارایه خدمات آموزشی و انجام مسوولیت‌های پژوهشی به وجود آورند.»
مسوولان وزارت تحصیلات عالی گفتند که یازده معیار برای دانشگاه‌هایی خصوصی در نظر گفته شده است. او افزود تا زمانی که این نهادها معیارهای مشخص شده را بدست نیاورند، نمی‌توانند شامل دانشگاه‌هایی شوند که از سوی وزارت تحصیلات عالی به آن‌ها اعتبار داده می‌شود.
داشتن معیار ها، شرط ضروری برای اعتبار
در حال حاضر شش موسسه تحصیلات عالی خصوصی بلندترین معیارهای اعتباردهی را از آن خود کرده‌اند. اولین معیار برای نهادهای تحصیلی عالی خصوصی ماموریت و استراتژی است. برخی از موسسات دیگر در حال تکمیل این معیارها هستند در حالی به گفته مسوولان وزارت تحصیلات عالی شماری از این موسسات از نظر معیارهای تحصیلی هنوز «صفر» هستند.
پوهاند محمد نعیمی رییس تضمین کیفیت اسناد تحصیلی وزارت تحصیلات عالی در این مراسم گفت: «وقتی یک نهاد تاسیس می‌شود یک ماموریت دارد و این نهاد باید ثابت کند که پیشرفت می‌کند و پلان استراتژیک داشته باشد تا خود را به هدفی که تعیین کرده است، برساند.»
آقای نعیمی افزود که دانشگاه‌های خصوصی باید توانایی تحقیق و انجام فعالیت‌های علمی را داشته باشند تا بتوانند در جامعه خود را تثبیت نمایند.
در همین حال محصلینی که در نهادهای خصوصی تحصیل می‌کنند از آینده نگرانند و می‌گویند که ممکن است وزارت تحصیلات عالی به آن‌ها سند تحصیلی ندهد. فروش اسناد تحصیلی و کیفیت پایین تحصیل در نهادهای خصوصی تحصیلی اعتبار این نهادها را ضربه زده است.
فضل الرحمان یک محصل گفت: «شاید کسانی در نهادهای تحصیلات عالی خصوصی باشند که اسناد تحصیلی را در برابر پول بفروشند. متاسفانه این بی‌اعتمادی وجود دارد.»
هرچند هنوز همه موسسات تحصیلی خصوصی معیارهای اعتباردهی را در وزارت تحصیلات عالی تکمیل نکرده اند؛ اما این نگرانی هم باقی است که کیفیت پایین تدریس در موسسات تحصیلی خصوصی سبب افزایش نیروی کار غیر موثر در بازار کار خواهد شد.
حسین همراز - کابل