آیا کار عملی پروژه تاپی در افغانستان از سر گرفته می‌شود؟
۱۴۰۰ دی ۲۷, دوشنبه
هرچند طالبان خواست خود را برای از سر گیری کار پروژه‌های بزرگ اقتصادی به شمول پروژه انتقال گاز ترکمنستان از طریق افغانستان و پاکستان به هند (تاپی) ابراز کرده اند، اما کارشناسان به این باور نیستند که کار این پروژه به زودی شروع شود.
آگاهان اقتصادی تنش هند و پاکستان را از عوامل توقف پروژه تاپی می‌دانند و می‌گویند که تا زمانی اختلافات این دو کشور در مورد پروژه‌های کلان اقتصادی در افغانستان حل نگردد، عملی کردن این پروژه ها غیرممکن است.
سید مسعود، آگاه اقتصادی به دویچه وله گفت: «سرنوشت پروژه‌های کلان اقتصادی افغانستان در گرو کشورهای منطقه از جمله هند و پاکستان است و تا زمانی که منافع این دو کشور تامین نگردد، عملی کردن این پروژه‌ها غیر ممکن است.»
مسعود می‌گوید که پاکستان بارها تلاش کرده است تا تاپی را لغو کند، به جای آن پروژه تاپ (خط لوله گاز ترکمنستان، افغانستان و پاکستان) شکل گیرد.
بیشتر بخوانید: گفتگوی ترکمنستان با طالبان در مورد پروژه های اقتصادی
کار عملی پروژه تاپی در سال ۲۰۱۸ در افغانستان آغاز شد، اما به دلیل جنگ و ناامنی دوامدار پیشرفت نداشته است.
به باور این آگاه اقتصادی اگر پروژه تاپی عملی گردد، افغانستان ۱۶ میلیارد دالر حق ترانزیت کسب می‌کند و در کنار آن از انرژی گاز نیز برخوردار می‌گردد.
به گفته مسعود، طالبان هیچ گونه مخالفتی با عملی کردن پروژه تاپی و دیگر پروژه‌های کلان اقتصادی در افغانستان ندارند، اما برای عملی کردن این پروژه‌ها باید حمایت کشورهای منطقه از جمله هند و پاکستان را جلب کنند که در شرایط کنونی کار ساده‌ای نخواهد بود.
در گذشته یکی از مشکلات اصلی این پروژه ناامنی و جنگ در افغانستان بود. حالا هرچند طالبان بر سراسر افغانستان کنترول دارند، اما وضعیت سیاسی متشنج است و این گروه نتوانسته مشروعیت بین المللی کسب کند.
به باور مسعود، طالبان توان مدیریت این پروژه‌ها را در حال حاضر ندارند.
بیشتر بخوانید: طالبان: ترکمنستان کار عملی پروژه تاپی و تمدید خط آهن آقینه را در ماه مارچ آغاز خواهد کرد
خط لوله گاز تاپی مجموعاً ۱۸۱۴ کیلومتر طول دارد که از این جمع ۲۰۷ کیلومتر آن در داخل خاک ترکمنستان است، ۷۷۴ کیلومتر از خاک افغانستان و ۸۲۶ کیلومتر از خاک پاکستان تا سرحد هندوستان می‌گذرد.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان در گفتگو با دویچه وله تاکید می‌کند که تمام تلاش خود را برای عملی سازی پروژه‌های کلان اقتصادی از جمله تاپی انجام می‌دهند تا زمینه کار و رشد اقتصادی در افغانستان فراهم شود.
چندی قبل یک هیئت از ترکمنستان به کابل رفته بود و روی آغاز دوباره پروژه تاپی با طالبان گفتگو کرد.
مجاهد گفت: «در گذشته مسئولیت عملی کردن پروژه تاپی را یک شرکت امریکایی به دوش داشت، اما اکنون مسئولیت این پروژه به یک شرکت ترکمنستانی داده شده است که امید برای عملی کردن اش را بیشتر کرده است.»
بیشتر بخوانید: ترکمنستان و افغانستان در مورد تسریع پروژه تاپی گفتگو می کنند
کارشناسان می‌گویند که عملی کردن پروژه تاپی نیاز به سرمایه‌گذاری بزرگ دارد، اما سخنگوی طالبان می‌گوید خوبی پروژه‌های اقتصادی این است که دولت افغانستان مجبور نیست برای تکمیل این پروژه‌ها هزینه پرداخت کند و کشورهای ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان تمام کارها را با هزینه خودشان انجام می‌دهند و از نظر مالی هیچ گونه مانعی وجود ندارد.
از مسیر پروژه تاپی، راه‌آهن، خط برق پنج صد کیلوولت ترکمنستان و فایبر نوری نیز عبور خواهند کرد و هرات نخستین ولایتی است که لوله گاز تاپی از آن خواهد گذشت.
بر بنیاد پیمان ۳۰ ساله پروژه تاپی، افغانستان در ده سال نخست سالانه پنج صد میلیون متر مکعب گاز، در ده سال دوم سالانه یک میلیارد مترمکعب گاز و در ده سال سوم، سالانه یک و نیم میلیارد متر مکعب گاز به دست خواهد آورد.