احساس دوگانه در برابر 60 سال تاسيس دولت اسراييل براي اسراييلي ها و فلسطيني ها

. و بار ديگر اين سالروز براي يکي دليلي است براي تجليل از آن و به نمايش گذاشتن قدرت و قوت و براي آن ديگري افسردگي، ماتم داري و احساس حقارت.

جاي حيرت است که در اين ميان تامل و انديشيدن در ميان اسراييلي ها نيز راه يافته است. چند سال پيش اين غير قابل تصور بود که روزنامۀ اسراییلی "هارتس" به مناسبت اين سالروز، چنين نتيجه گيري نمايد: "60 سال نکبت، 60 سال هيچ". نکبت ("فاجعه") کلمه ای است که فلسطيني ها برای تأسيس دولت اسراييل به کار مي برند. اما مسلما ً که نويسندۀ مقاله در آن روزنامه از تاسيس دولت اسراييل به عنوان فاجعه نام نمي برد، اما قطعا ً از آن چه که در طول اين 60 سال اتفاق افتاده است. و نيز آنچه که اتفاق نيفتاده است، يعني صلحي به ميان نيامده است.

در مراسم تجليل از پنجاهمين سالروز تاسيس دولت اسراييل، ده سال قبل، مردم خوش بين بودند و نيز اميدوار که قرار داد اسلو شايد به صلح بانجامد. اما هيچ چيزي از آن قرار داد تحقق نيافته است و تلاش هاي جورج دبليو بوش که مي خواهد رياست جمهوري اش را با صلح در خاور ميانه پايان دهد، براي هيچ کسي به عنوان تلاش هاي موفقيت آميزي به نظر نمي آيد. 80 در صد از اسراييلي ها به آن باور ندارند، و در ميان فلسطيني ها اصلا ً نمي توان از چنين چيزي سخن گفت.

اين بد بيني بر موفقيت هاي سايه افگنده است که اسراييل در زمينه هاي وسيعي به آن ها دست يافته است: دولت يهودي نه تنها سرزمين جديدي است براي صد ها هزار از نجات يافتگان ِهولوکوست، بلکه از آن کشوري مدرن و پيشرفته نيز ساخته شده است، و با وجود تمام ناهمگون هاي سياسي و اجتماعي، يک کشور دموکراتيک نيز است که در منطقه در زمينه هاي علمي و طبي با يک اقتصاد کار آمد و قوي ترين ارتش، پيشرو است. اما تمام اين دست آورد ها چه سودي دارد، زماني که صلحي وجود ندارد که پيش شرط لذت بردن از آن همه دست آورد هاست؟

60 سال تاريخ دولت اسراييل مملواست از از دست رفتن چانس ها براي رسيدن به يک چنين صلحي. از دست رفتن چانس ها براي هردو جانب. چنانکه فلسطيني ها و با آنان جهان عرب زمان طولانيي هر فکري را در رابطه با صلح و به رسيمت شناختن دولت اسراييل رد کرده اند، همان سان نيز تمام حکومت هاي اسراييل ترجيح داده اند که بر قدرت نظامي تکيه کنند تا بر ديپلوماسي و آمادگي براي مصالحه.

در اسراييل غالبا ً از "سه نه اي" عرب ها بعد از جنگ شش روزه ياد آوري مي شود: نه به مذاکرات با اسراييل، نه به رسميت شناختن اسراييل، نه به صلح با اسراييل.

اسراييل نيز داراي يک "ليست طولاني نه" است: زماني طولاني اسراييل نمي خواست که فلسطيني ها را به عنوان يک گروه متعلق در کنار خود به رسميت بشناسد، سپس اسراييل طرح تاسيس يک دولت فلسطيني را رد کرد. امروز تابوي اصلي براي اسراييل، مسالۀ بازگشت اخراج شدگان فلسطيني به ميهن شان و مصالحه روي موقعيت بيت المقدس است. اين ها از جملۀ مهترين نه هاي اسراييل است. اما "فاجعه" ديگر براي هردو جانب: هردو جانب همواره سعي مي کنند تا چرخ تاريخ را به عقب برگردانند.