اخراج‌شده‌ها از آلمان؛ چهره‌های مایوس و نگرانِ آینده

وقتی طیاره حامل اخراج شده‌ها در میدان هوایی کابل به زمین نشست، آن‌ها توسط پولیس و نمایندگان سازمان بین المللی «آی او ام» همراهی شدند و پس از تکمیل ثبت نام، از میدان هوایی به یکی از هوتل‌ها در شهر کابل منتقل شدند. آن‌ها هنگام خروج از میدان هوایی، از دولت آلمان شکوه و انتقاد می‌کردند. 

پولیس تلاش کرد تا مانع حضور خبرنگاران در میدان هوایی و گفتگو با اخراج شده‌ها شوند؛ اما خبرنگاران نیز صحنه را ترک نکردند و منتظر ماندند تا اخراج‌شدگان از میدان هوایی بیرون شوند. اخراج شدگان توسط ماموران «آی او ام» همراهی می‌شدند و تلاش می‌شد تا اخراج شده‌ها هرچه زودتر از میدان هوایی انتقال داده شوند.

اخراج شده‌ها در حالی که وضعیت روحی خوبی نداشتند در تکسی‌هایی که قبلا از سوی «آی او ام» برای آن‌ها گرفته شده بود، انتقال داده شدند. اسماعیل، یک تن از اخراج شدگان گفت: «شب در خانه خواب بودم، ساعت شش صبح آمدند دروازه را زدند. وقتی پرسیدم گفتند که کسی‌ات [درخواست پناهندگی ات] رد شده است. کیس مرا دیدند و در میدان هوایی بردند و اخراجم کردند.» البته این اظهارات با آنچه که مقام‌های آلمانی به عنوان دلیل اخراج ذکر می‌کنند متفاوت است. چونکه پناهجویان رد شده در آلمان فرصت این را دارند که به تصمیم اداره مهاجرت اعتراض کنند. 

نبود مکان مشخص برای زندگی اولین مشکلی است که پناهجویان اخراج در کابل با آن روبرو می‌شوند. برخی از آن‌ها در کابل خانه و خانواده ندارند. اسماعیل گفت که خانواده‌اش در ایران است و در افغانستان هیچ کسی را نمی‌شناسد و نمیداند به کجا برود: «اینجا بسیار زیاد مشکل دارم. فامیلم در ایران است و اینجا هیچ کس را ندارم. نمیدانم چگونه به ایران بروم. اگر اینجا باشم در کجا زندگی کنم.» سازمان جهانی مهاجرت مدت ده روز برای اخراج شدگان جای بود و باش فراهم می‌کند و به آنان کمک می‌کند که به خانواده‌های شان در ولایات یکجا شوند.

اصغر عباسی یکی دیگر از اخراج شده‌ها گفت: «مصاحبه دادیم ولی مصاحبه ما رد شد. بالاخره ما را آوردند این‌جا.»

برخلاف این اظهارات پناهجویان اخراج شده، مقام‌های آلمانی گفته اند آن پناهجویان افغان از آلمان اخراج می‌شوند یا جرمی را مرتکب شده، یا از نظر امنیتی خطرناک باشند و یا این که از همکاری در تثبیت هویت شان خودداری کنند. این در حالی است که سازمان‌های حامی پناهجویان گفته اند در این گروه اخراجی‌ها دست کم سه نفر بوده اند که شامل این سه کته گوری نمی‌شوند. البته برخی از اخراج شدگان اعتراف کردند که پیش از این که به افغانستان فرستاده شوند، مدتی را در زندان سپری کرده‌اند.

حسن حسینی، یکی دیگر از اخراج شدگان گفت: «دو سال و هفت ماه را در زندان گذشتاندم و بالاخره مرا اینجا اخراج کردند.» او می‌گوید خانواده‌اش در آلمان است و نمی‌تواند در افغانستان زندگی کند: «به خاطری که من جنگ کردم گفتند باید اخراج شوی. من فامیلم آن جا [آلمان] است. من در این جا چه کار کنم؟ بسیار زیاد مشکل دارم این‌جا.»

دو صحنه متفاوت در میدان هوایی

در میدان هوایی کابل بسیاری‌ها پس از سال‌ها مسافران شان را ملاقات می‌کنند و بسیار خوش هستند. برخی‌ها با دسته‌های گل تازه به میدان هوایی آمده اند تا از دوستان شان که از سفر حج عمره و یا کشورهای اروپایی به افغانستان می‌آینده استقبال کنند.

اما پدرانی که منتظر برگشت مسافر اخراج شده شان بودند از سرنوشت و آینده آن‌ها نگران به نظر می رسیدند. آن‌ها می‌گفتند که جوانان با قبول خطرهای خیلی زیاد به اروپا می‌روند ولی دوباره اخراج می‌شوند.

جان آغا پدر یکی از اخراج شدگان که باشنده ولایت کندز است، گفت که پسرش به دلیل جنگ و بیکاری خانه را ترک کرد تا برای زندگی آرام تر به آلمان برود. او گفت که برای رسیدن پسرش به آلمان از ۱۵ تا ۲۰ هزار دالر مصرف شده ولی حالا دوباره او را به افغانستان برگشت داده‌اندز

جان آغا افزود: «با مشکلات بسیار زیاد رفتند. اول ایران سپس ترکیه بعدا یونان رفتند. بالاخره خود را به آلمان رساند و خود را به پولیس تسلیم کرد. در آنجا درس می‌خواند و با وجودی که زیر سن بود، ولی اخراجش کردند.»

عبدالناصر برادر یکی از دیپورت شده‌ها که به میدان هوایی کابل آمده تا برادرش را با خود ببرد گفت در مورد آینده برادش نگران است: «۱۰ تا ۱۲ هزار دالر قرض می‌کنی تا به اروپا بروی. وقتی که سرنوشت این گونه شود و دوباره اخراج کنند بسیار مشکل است. کسی که پول دارد در همین جا نیز روزگار خوبی دارد.»

او گفت که ناامنی و بیکاری مشکلات دیگری است که اخراج شده‌ها با آن روبرو هستند: «مشکلات بیکاری و اقتصادی اینجا زیاد است. این جا هیچ جای امن نیست. ولسوالی ها ناامن است.» عبدالناصر از وضعیت روانی برادرش بیشتر نگران است. او گفت به دلیل مصرف زیاد و بی سرنوشت شدن پس از سال‌ها تلاش، ممکن است برادرش به وضعیت بد روانی گرفتار شود.

این نخستین بار نیست که پناهجویان آلمان از آن کشور به افغانستان اخراج می‌شوند. براساس موافقتنامه ای که بین حکومت افغانستان و آلمان امضا شده، پناهجویانی که اخراج می‌شوند باید از سوی دولت افغانستان تحویل گرفته شوند.