اردن؛ یکپارچه عزادار، یکپارچه ضد داعش

پرچم نیمه افراشته اردن در عمان، پایتخت این کشور در اهتزاز است. این کشور به خاطر قتل پیلوت جوان، معاذ الکساسبه توسط گروه تروریستی "دولت اسلامی" عزادار است. شما به راحتی می توانید پرچم بزرگ اردن را حتا از "جاده رنگین کمان"، محل بود و باش شبانه جوانان ببینید.

ترس و ارعاب گروه "دولت اسلامی" از این مکان دور است؛ اما نگرانی را می توانید در چشم مردم ببینید. اریب مجالی، یک دانشجوی دختر می گوید: «در واقع این جنگ ما نیست اما حالا این مشکل ما شده است». او در ادامه می افزاید: «من نمی دانم که بعد از این چه اتفاق خواهد افتاد». دیگران بیشتر نگرانند که مبادا پای اردن بیش از این به جنگ عراق و سوریه کشانده شود. محمد قتوش، یک دانشجوی دیگر اردنی می گوید: «واکنش درست این است که همه کشورهای عربی با هم اقدام کنند؛ نه تنها اردن». او ادامه می دهد: «کاری که "دولت اسلامی" می کند زشت و ترسناک است. همگی باید اقدامی علیه آنان بکنند».

خطر نزدیک می شود

برای بسیاری از اردنی ها، مرگ پیلوت کشورشان به دست گروه تروریستی "دولت اسلامی"، جنگ و آشفتگی سیاسی در عراق و سوریه را به خانه های شان آورده است. ویدیوی 22 دقیقه ای سوزاندن پیلوت اردنی هرگز از خاطره جمعی مردم این کشور پاک نمی شود. عبدالله دوم، پادشاه اردن در واکنش "جنگ بیرحمانه" علیه "دولت اسلامی" را اعلام کرد و از مردم خواست تا همبستگی خود را حفظ کنند.

از آن پس، نیروی هوایی اردن حملاتش را با پشتیبانی ایالات متحده افزایش داده است. حالا هر از گاهی صدای غرش جنگنده های اردن بر فراز شهر شنیده می شود. در یکی از حملات هوایی بر مواضع "دولت اسلامی" به نظر می رسد که یک گروگان امریکایی که از ماه آگست در چنگ جهادگرایان بود، کشته شده باشد. تروریست های "دولت اسلامی" ادعا کرده اند که این مددرسان امریکایی در حمله هوایی اردن، نزدیک شهر "رقه" در شمال سوریه کشته شده است.

کارشناسان می گویند که جهادگرایان تلاش می کنند تا در ائتلاف نظامی به رهبری امریکا شکاف ایجاد کنند. اما این پرسش ها و تردیدها اکنون برای اردنی ها مطرح نیست. عامر سبیله، کارشناس نظامی می گوید: «شیوه مخوف قتل [پیلوت] بیشتر به اردن انگیزه داد تا گروه "دولت اسلامی" را سرکوب کند». او توضیح می دهد: «این کشور می تواند اقدامات سخت تر نظامی را بیش از پیش انجام دهد و از امکانات خود استفاده کند. اردن که بین کشورهای سوریه، عراق و شبه جزیره سینا محاصره شده، در واقع در مرکز بحران قرار دارد».

حمایت گسترده از اقدام نظامی

پیش از این، بسیاری از اردنی ها به اشتراک نظامی کشورشان به رهبری امریکا به دیده تردید می نگریستند. در کنار بحرین، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، اردن یکی از کشورهای عربی است که علیه "دولت اسلامی" اقدام نظامی می کند. حکومت اردن در ظاهر بی رغبت به انجام عملیات نظامی بود؛ اما دستگیری و قتل معاذ الکساسبه روی ورق را گرداند.

الکساسبه ممکن است اوایل ماه جنوری کشته شده باشد، اما از وقتی که ویدیوی آتش زدن او سه شنبه شب منتشر شد، پادشاه اردن حمایت گسترده مردم کشورش را به دست آورد؛ هرچند ممکن است انتقادات اندکی وجود داشته باشد. مثنه غریابه، که خود را یک فعال چپ می نامد، می گوید: «مردم بسیار عصبانی و احساساتی هستند. قابل درک است. اما مردم نباید کینه جویانه عمل کنند». او می افزاید: «این مسئله باید دور نگهداشته شود. مشکلات خودمان را در داخل کشور به یاد داشته باشیم».

او به ویژه ائتلاف گسترده تر کشورهای عربی را می پسندد. ائتلاف به رهبری امریکا بهانه دست کسانی می دهد که غرب را می تهم می کنند که اجندای خود را پیش می برد.

در همین حال، "اخوان المسلمین اردن" نیز از حملات هوایی علیه گروه "دولت اسلامی" دفاع می کند. محمد القضاه، یک نماینده این گروه می گوید: «ما از حملات هوایی حمایت می کنیم. اما ما به روشنی مخالف اقدام نظامی زمینی هستیم». تاکنون کسی در مورد عملیات زمینی احتمالی سخن نگفته است.

تشدید فعالیت نظامی؟

کارشناسان امور نظامی می گویند که اردن همچنان به تشدید حملات هوایی خود ادامه خواهد داد. آنها حتا مسئله ماموریت های ویژه علیه رهبران "دولت اسلامی" را مطرح می کنند. عامر السبیله می گوید: «اردنی ها باید این واقعیت را بپذیرند که این بحرانی نیست که در طول یک ماه خلاص شود». او می افزاید: «نهایتا، این تنها یک مداخله نظامی نیست بلکه جنگ علیه یک ایدئولوژی است که در کشور ما نیز ریشه دوانده است».

حتا در اردن، در حلقه سلفی های جهادگرا "دولت اسلامی" حامیانی دارد. یک بررسی که ماه سپتمبر سال پیش از سوی "مرکز مطالعات استراتژیک" در عمان انجام شد، نشان می دهد که ده درصد اردنی ها با "دولت اسلامی" ابراز همدردی کرده اند. همزمان 80 درصد از مردم این گروه را بزرگترین تهدید علیه ثبات کشور خود خواندند.

برآورد می شود که حدود 2000 اردنی در حال حاضر برای گروه تروریستی "دولت اسلامی" در سوریه می جنگند؛ به این ترتیب این گروه پس از جنگجویانی از عربستان و تونس، بزرگترین گروه جهادگرایان را می سازند.

ماه گذشته، نیروهای امنیتی اردن ده ها تن را که در شبکه های اجتماعی با گروه "دولت اسلامی" ابراز هم رایی کرده بودند، دستگیر کردند. ناظران نگرانند که جنگ علیه تروریسم مشکلات داخلی و برنامه های توسعه این کشور را مورد غفلت قرار دهد.

اما در حال حاضر، اندوه و خشم به خاطر قتل پیلوت به چشم می خورد و خواست پادشاه مبنی بر یکپارچگی به خوبی شنیده شده است. چندین هزار اردنی در مرکز عمان راهپیمایی کردند که به گفته رسانه های محلی، بزرگترین تجمع در سال های اخیر بوده است. عکس پیلوت مقتول و عبدالله دوم همه جا به چشم می خورد. حتا ملکه رانیا نیز اندکی در جمع تظاهرکنندگان بود.

"همه ما معاذ هستیم"، "زنده باد شاه عبدالله" شعار تظاهرکنندگان روز جمعه بود. یک زن جوان می گوید: «معاذ زندگی خود را به خاطر ما فدا کرد و ما حالا باید اتحاد خود را نشان بدهیم».

خالد فواری پانزده ساله به همراه پدرش در این تجمع شرکت کرده است. این نوجوان با چهره جدی می گوید: «من اینگونه از شاه حمایت می کنم چون او می تواند "دولت اسلامی" را نابود کند. "دولت اسلامی" چهره واقعی اسلام را خدشه دار می کند». مردمی که اطراف او جمع شده اند، سر خود را به نشانه تایید حرفش تکان می دهند.