1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

اسراييل قدرت اتومي

۱۳۸۹ فروردین ۲۰, جمعه

غير از مورديشي وانونو، ممکن است جهان تا امروز نمي دانست که آيا اسراييل واقعاً سلاح هاي اتومي دارد يا خير. وانونو، ميکانيکي در مرکز تحقيقات اتمي ديمونا در صحراي نيگيف اسراييل بود.

https://p.dw.com/p/Mrb2
دستگاه اتومی اسراییل درمنطقه دیمونا
دستگاه اتومی اسراییل درمنطقه دیموناعکس: AP

او سپس در سال 1986 به آسترليا رفت و در رسانه ي خبري بريتانيايي، جزئيات سري را در باره ي برنامه اتومي اسراييل گزارش داد. اين گزارش در زمان کوتاهي باعث شهرت جهاني او شد و او را بلافاصله راهي زندان کرد.

اندکي بعد از اين افشا گري، «موساد» يا سازمان اطلاعاتي اسراييل او را ربود و به اسراييل انتقال داد. او در آنجا به اتهام جاسوسي و خيانت در افشاي اسرار، به 18 سال زندان محکوم شد. اما وانونو خود نقش اش را در اين رابطه تا به حال طور ديگر ارزيابي مي کند:

"باوجود آنکه من به شديداً براي آن کارجزا مي ديدم، باوجود آنکه من بهاي سنگيني پرداخته ام، فکر مي کنم: اين عمل با ارزش بود. مساله در اينجا بر سر خيانت نيست، مساله بر سر اين است تا حقيقت را گزارش داد.من حتي به اين باور داشتم که مساله برسر اين است تا اسراييل را از يک هولوکاست جديدي نجات داد. زيار اگر اسراييل سلاح هاي اتمي اش را به کار گيرد، در آن صورت دشمنان آن ضربه ي متقابل را وارد خواهند ساخت. آنها آرام نخواهند نشست. اين به معنايي جنگ خواهد بود."

افشاگري هاي وانونو جنجال آفرين بود. برآن اساس، در آن زمان، در دهه ي سال هاي 1980 بايد اسراييل ميان 75 تا 200 سلاح هسته يي را درتصاحب داشته بوده باشد و علاوه برآن يک سيستم انتقال دهنده بسيار پيشرفته باشد را دراخيتار داشته باشد. اگر اين اعداد درست باشند، در اين صورت اسراييل پنجمين کشور اتومي، بعد از امريکا، روسيه، فرانسه و چين، خواهد بود. اما اسراييل تا امروز در اين قسمت سکوت اختيار کرده است. اينکه اسرائيل سلاح هاي اتومي را درتصاحبش دارد است، نه ازطرف تل ابيب تصديق و نه تکذيب مي شود.

موردیشی وانونو اولین کسی است که اسرار اتومی اسراییل را فاش کرد
موردیشی وانونو اولین کسی است که اسرار اتومی اسراییل را فاش کردعکس: AP

اين نيز جزء اسرار است که اسراييل در پايان دهه ي سال هاي 1950 به ساختن سلاح هاي اتومي، به خصوص با کمک کشور فرانسه در آن زمان، آغاز کرده است. اسرائيل که دراحاطه کشور هاي دشمن عربي قرارداشت، داويد بن گوريون، موسس دولت اسراييل بعد از 1948 به اين باور بود که بايد کشورش را توسط سلاح هاي اتومي حفظ کند. او در اين باور تنها نبود.

شيمون پيريس، رييس جمهور فعلي اسراييل، در آن زمان مدير کل وزارت دفاع بود و او در اين مقام، برنامه ي اتومي اسراييل را با قوت به پيش مي برد. باوجود آن، اين کشور تا امروز جهان را در قسمت برنامه ي اتومي اش در حالت مبهم قرار مي دهد. پيريس در اين باره مي گويد:

"اگر کسي مي خواهد ترا به قتل برساند و تو از نيرنگ کار مي گيري تا زندگي ات را نجات دهي، در آن صورت اين خلاف اخلاق نيست. اگر ما دشنمي نمي داشتيم، در آن صورت ما نه به نيرنگ ها ونه به ترسانيدن نيازي مي داشتيم."

اينکه اسراييل تا امروز توانسته است سياست "دو پهلويي اتومي" اش را حفظ کند، به شريک آن ايالات متحده امريکا نيز مربوط است. واشنگتن از سال هاي دهه ي 1960 بدينسو دست هاي حمايتي اش را بر برنامه ي سلاح هاي اتومي اسراييل قرار داده است. اسراييل تا امروز قرارداد منع ساختن سلاح هاي اتومي را امضا نکرده است و نيازي نيز ندارد تا از کنترول به وسيله ي آژانس بين المللي انرژي اتومي در وين هراس داشته باشد. و اين درست چيزي است که وانونو، "جاسوس معروف اتمي" اسراييلي بعد از رهايي از زندان در سال 2004 به شدت خواهان آن است. او در اين باره مي گويد:

"پيام من ا ين است: راکتور منطقه ي دومينا را براي باز رسان ها باز کنيد. ومحمد البرادعي را به اين جا بخوانيد تا از راکتور هاي بازرسي کند."

توماس لاچان / احمد حسين مبلغ

ويراستار: رسول رحيم