افغانستان: تقاضا براي برگشت به اصول اساسي کمکهاي بشري

هنگامي که دردهه نود ، « انتنيو دوني ني » درراس دفترملل متحد براي همآهنگ سازي امور کمکهاي بشري درکابل قرار داشت، ، مانند امروز بخش وسيع افغانستان توسط نيروهاي شورشي مخالف حکومت کنترول مي شد، اما درقسمت سازماندهي امور بشري ، تفاوت زيادي وجود داشت، يعني ملل متحد به آن مناطفي که زيرکنترول حکومت نبود، دسترسي داشت.

از نظر «آنتنيو» ناتواني اي که اکنون درکار نمايندگي هاي ملل متحد وسازمانهاي غيردولتي براي دسترسي به مناطق بيرون ازشهرهاي زيرکنترول حکومت ديده مي شود، ناشي از « ناتواني اي است که در شيوه کار موسسات امدادي وجود دارد».

«آنتنيو دوني ني » طرفدار اصول کمکهاي بشردوستانه مستقل ، بيطرف وغيرجانبدارانه است. او که يک دانشمند در مرکز بين المللي « فين ستين» در دانشگاه « تافت » واقع درايالات متحده امريکا مي باشد، اخيراً دوباره به افغانستان برگشته است تا درمورد چالشهايي که فرا روي عرضه خدمات بشري دراين کشور وجود دارد، تحقيق کند.

اکنون پول براي کمکهاي بشري و انکشافي درافغانستان بيشتر ازهروقت ديگر وجود دارد. اما خطرات ومحدوديتهايي که دربرابرکارمندان امدادي هم وجود دارد، بزرگتر مي باشند. اين کارمندان امدادي بصورت بي تفکيک توسط طالبان مورد حمله وتهديد قرار مي گيرند ومحيطي که درآن مي خواهند کمکهاي شان را عرضه کنند، خيلي سياسي و « نظامي» ساخته شده است.

ديگرآن روزگارسپري شده است که کارمندان موسسات امدادي اکثراً غيرجانبدار شناخته مي شدند وبه آنها اجازه داده مي شد تا درسرتاسرکشور خدمات شان را عرضه مي کردند. اکنون درهرجايي که طالبان نفوذ کرده اند، کارموسسات بشري وانکشافي متوقف شده است.

براي آنکه اين تمايل عقب زده شود و وفعاليتهاي بشري به رسميت شناخته شوند، « او سي اچ اِ ي» يا «دفتر همآهنگ سازي امور کمکهاي بشري » ، پس ازهفت سال دوباره درسال 2009 به کشور برگشته است. دوني ني ، بين سالهاي 1999 و 2002 رئيس اين دفتر بود.

سوء درک

دوني ني ، به هنگام اظهار نظر دربرابر موسسات ملل متحد وسازمانهاي غيردولتي درکابل ، برضرورت جدايي روشن بين امور مجوز « سياسي » و « بشري » ملل متحد تاکيد کرد. او گفت چنين امري موجب جلوگيري از سوء درک در مورد نقش و وفاداري ملل متحد نسبت به اصولش مي شود.

دوني ني ، به آژانس اطلاعات منطقه اي ملل متحد يا " ايرين " گفته است: «ملل متحد تنها " يونما" يا هيئت ملل متحد براي کمک به افغانستان نيست . ملل متحد همچنان حامي منشوراين سازمان واعلاميه جهاني حقوق بشراست. دفترملل متحد براي همآهنگ سازي امور بشري موظف بوده است تا نقش مستقل ، بيطرف وغيرجانبدار در تهيه کمکهاي بشري بازي کند. من فکرمي کنم، درصورتي که ضرورت باشد، بايد ملل متحد درهرمنطقه ، و زيرکنترول هرکي باشد به طور بسيار فعال جد وجهد کند».

دوني ني ، به ادامه سخنانش افزوده است:« مي خواهم بگويم ضرورت به آن است تا يک تفکيک روشن بين شاخه هاي سياسي وبشري ملل متحد به عمل آيد. هرشاخه بايد وظايفش را همانطوري که تعيين و تجويز شده است، انجام دهد».

بعضيها مذاکره با طالبان را درمورد دسترسي به کمکها توصيه کرده اند، اما صحبتها درمورد دسترسي نامحدود درعرضه کمکها ناکام شده است.

با وجود ادامه مذاکرات دوجانب ، کميته بين المللي صليب سرخ قادر نيست تا دربسياري مناطق نا امن کشور عملياتش را انجام دهد.

طرحهاي مختلف

درصورتي که طالبان علاقه اي به صلح ازطريق مذاکره نداشته باشند، امکان آن وجود دارد که خشونتها و مصايب افزايش يابند.

يکي ازموضوعاتي که بطور فزاينده اي درکابل مورد مباحثه مي باشد، خارج شدن نيروهاي بيگانه مي باشد. دي ني ني مي گويد: « بسياري مسائل در18 ماه آينده با انکشافات سياسي ونظامي معلوم مي شوند. بهترين طرح مي تواند راه حل سياسي ( منازعه ) باشد». او مي گويد:« هرچند نقش پردازان امور امدادي بايد براي طرحي که شامل بسيار پارچه پارچه بودن ساحه توزيع کمکها و نياز به کمکهاي بشري بيشتراست آماده باشند. براي اين منظور هرگاه اعتماد خوبي که بين موسسات امدادي و بازيگران صحنه بوجود مي آيد شايد بتواند کار را آسان تر بسازد. زيرا دراوضاع متفرق ، انجام دادن کارهاي بشردوستانه بسيارپيچيده مي شود".

ايرين/ رسول رحيم

ويراستار: سيد روح الله ياسر