بنگاه انتشارات "رکلام" ۱۵۰ ساله شد
۱۳۹۶ آبان ۲۱, یکشنبه
نخستین جلد کتابی که به تاریخ دهم ماه نوامبر سال ۱۸۶۷ توسط " کتابخانه جهانی رکلام" منتشر گردید، اثر معروف گوته به نام "فاوست" است. این اثر در دو بخش منتشر گردید و بهای آن "۲نایگراشـِن" واحد پول آنزمان زاکسن بود. اکنون کتابخانه جهانی رکلام ۱۵۰ ساله شد. آثار متذکره قدیمی ترین آثار مسلسل در بازار کتاب آلمان به شمار می روند.
با انتشار این کتابها زمینه های آن نیز ممکن گردید که از ۱۵۰ سال به اینسو شاگردان مکاتب، دانش آموزان و خواننده های دیگر توانایی خرید جزوه های کوچک آثار نویسنده های معتبر جهانی را کسب نموده و به این آثار دسترسی یابند. اکنون درکتابخانه های تقریباً تمام خانواده های آلمان می توان این جزوه های کوچک را دید.
پشتی ای این آثار در ابتداء زرد رنگ نبودند، اما به هر ترتیب یکی از رویدادهای داغ روز به شمار می رفت. درهمین ارتباط "اخبارلایپزیک" به تاریخ یازدهم نوامبر ۱۸۶۷ نوشت: این بنگاه "در انتشار آثار متقدمین، آثاری که با چاپ دقیق، تنظیم خوب و با بهای کم برای همه تا حال در بازار کتاب یک ملت عرضه شده اند، سبقت گرفته است".
یک کتابخانه آموزشی برای تمام سطوح جامعه
در روزگار معاصرما، کمتر دانش آموزی را در آلمان می توان یافت که با این کتابهای زرد رنگ آشنا نباشند. درصورتی که آثاری به شمول "فاوست" از گوته و یا اثر معروف کیسینگ به نام "ناتان خردمند" جزء موضوعات درسی باشند، آموزگاران معمولاً برای شاگردان خریداری این آثار را از بنگاه " رکلام" توصیه می کنند. هرچند این کتاب ها به تناسب آغاز انتشار آنان در ۱۵۰ سال قبل، اکنون آنقدر هم بهای کمی ندارند، با آنهم به تناسب انتشارات دیگر بهای این آثار که توسط بنگاه رکلام منتشر می شوند، نازل تر است.
کتابخانه جهانی لایپزیک درست پس از تصویب و اجرایی شدن یکی از قوانین توسط مجلس مجتمع فدرال آلمان آغاز به فعالیت نمود؛ براساس این قانون در آنزمان آثار تمام نویسنده های آلمانی، ۳۰ سال پس از مرگ شان، به عنوان ملکیت عامه اعلام گردیدند. اکنون اما ۷۰ سال بعد از مرگ یک نویسنده، آثارش ملکیت عامه خوانده می شود.
اما در آنزمان پس از تصویب این قانون آثار متقدمین ادبیات آلمان به شمول یوهان ولفلگنگ گوته و فریدریش شیلر ملکیت عامه اعلام گردیده و به این ترتیب قابلیت انتشار توسط کتابخانه جهانی ریکلام را کسب نمودند.
انتشارات مذکور در همین ارتباط توضیح داد: "هردو بنیانگذار بنگاه ریکلام، انتون فیلیپ ریکلام و فرزند وی هنس هاینریش خیلی با دقت و هوشیارانه انتشار آثار مسلسل را در چوکات یک کتابخانه جهانی طرح ریزی نمودند و به این ترتیب دسترسی سطوح وسیع اجتماع به این آثار ممکن گردید. بر اساس این برنامه آثار متقدمین ادبیات آلمان و اروپایی، متون عتیقه، و آثار مدرن کشورهای اسکاندناوی، فلسفه و کتب اوپرا و حتی آثار عام پسند نیز منتشر گردیده و از نظر به دور نگه داشته نشدند."
انطباق متناسب به زمان این برنامه ها
در توضیحات ناشر این کتابخانه آمده است: کتابخانه بین المللی ریکلام سال ۱۹۱۷ درست حین جنگ اول جهانی ۵۰ ساله شد. این کتابخانه برای سربازان در جبهات جنگ، بنابر خواهش یکتن از سربازان، یک "کتابخانه سیار" با ۱۰۰ شماره از کتابخانه جهانی مذکور را ایجاد نمود. سپس ۷۵سالگی این بنگاه نیز در سال ۱۹۴۲ با جنگ ذوم جهانی برابر شد.
براساس توضیحات این انتشارات، ادامه کار ریکلام تحت شرایط اجبار و سیاست های فرهنگی انتشارات نازی ها قرار گرفت. بنابر این، باید آثار نویسنده های یهودی و نویسنده های مخالف سیاسی حکومت از این کتابخانه دور می شدند. با آنهم، همزمان بنگاه ریکلام تا ماه سپتامبر ۱۹۳۹ مجله علمی ادبی " دویچه روندشاو" را منتشر کرد. به گفته این بنگاه "انتشار این مجله از جمله فعالیت های شجاعانه و با شهامت این بنگاه علیه ناسیونال سوسیالیست ها یا نازی ها بود."
حین جدایی هر دو آلمان نیز بنگاه انتشارات ریکلام در آلمان شرق و آلمان غرب به فعالیت های خود ادامه داد.
آثار مسلسل بی نظیر در سطح جهان
براساس معلومات منابع بنگاه مذکور در حال حاضر می توان به حدود ۳۵۰۰ عنوان کتاب در این بنگاه، با تیراژ مجموعی ۰،۶ میلیارد جلد، دسترسی داشت. از سال ۱۹۴۸ تا حال، "ویلیم تـِل" اثر معروف شیلر، با مجموعاً ۵،۴ میلیون شماره گان، از جمله ده اثر برازنده و پیشتاز می باشد.
زبینه پیشل/ ن. ف