بازدید رییس جمهور میانمار از ایالات متحده امریکا

کارشناسانی مانند ارنست باور از مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی، این سفر تین سین به واشنگتن را یک "بازدید تاریخی" عنوان می کنند. هرچند بازدید رییس جمهور میانمار از واشنگتن تا حالا نتیجه ای در پی نداشته است و تاکنون دو رییس جمهور کنفرانس خبری مشترک نیز نداشته اند. ایالات متحده امریکا در تلاش مشارکتی با میانمار است که دارای اهمیت جیوپولیتیک باشد.

سایه چین

یکی از نخستین اقدام های رسمی رییس جمهور میانمار در سال 2011، توقف برنامه ساختمان یک بند آب بزرگ بود. در ایالات متحده امریکا نسبت به این اقدام با هیجان برخورد شد، زیرا در عقب این برنامه چین قرار داشت. به نظر می رسد رییس دولت جدید میانمار می خواهد خود را از پیوند تنگاتنگ همسایه اش جدا کند. امریکا خواست از این روزنه کوچک هرچه زودتر استفاده کند، زیرا اوباما حضور نظامی کشور را به حوزه آسیا-پاسیفیک متمرکز کرده است. یکی از دلایل این افزاش حضور نظامی، فعالیت های چین است که در ده سال گذشته بودجه نظامی اش را 175 درصد افزایش داده است.

باور می گوید که دو ماه پس از توقف کار این بند آب، هیلاری کلینتون، وزیر خارجه پیشین ایالات متحده امریکا به میدان هوایی نیپیتاو، پایتخت میانمار فرود آمد که 800 کیلومتر از مرز هندوستان و 400 کیلومتر از چین فاصله دارد. این موقعیت، بخشی از جذابیت جیواستراتژیک این کشور می باشد. باور می افزاید: «هرگاه ما در مورد مشی راهنمای جدید صحبت کنیم که برداشت جدید امریکا را از آسیا و حوزه بحر هند و پاسفیک (اندو پاسفیک) تعیین می کند، در آن صورت میانمار آسیای جنوبی را با شرق دور متصل می سازد». این امر می تواند بر مناسبات تجارتی آینده با کشور سرشار از مواد خام میانمار تاثیر بگذارد.

اما برای اوباما این دار و دسته های تازه دولت نظامی صرفاً حامل فایده نمی باشند. او می بایست مانند یک دار باز عمل کند. از یک طرف از اقدامات چشمگیر دموکراتیک حمایت کند و از جانب دیگر از وضع بشری فاجعه باری انتقاد نماید که مانند گذشته هنوز در میانمار حاکم است و در ضمن سایر موارد اقلیت مسلمان را به طور بیرحمانه ای مورد سرکوب قرار می دهد. باور امیدوار و معتقد است که رییس جمهور تین سین واقعاً خواستار اصلاحات است، نه این که صرفاً به خاطر لغو تحریم ها این کار را می کند. او می گوید: «من معتقد هستم که او ( تین سین) در بدو امر واقعاً خود را مکلف به اجرای اصلاحات سیاسی می داند. این چیزی است که برای کشورهای آسیایی غیرمرسوم می باشد، زیرا آنها عادتاً اصلاحات اقتصادی را فرا روی شان قرار می دهند».

رییس جمهور ایالات متحده امریکا در حالی که از اصلاحات سیاسی و اقتصادی در میانمار ستایش کرده است، وضعیت اقلیت های دینی در برما را مورد انتقاد قرار داده است. اوباما گفته است: «چنانکه من به رییس جمهور سین اذعان نموده ام، کشورهای موفق کشورهایی اند که از استعدادهای همه مردمان بهره می برند و حقوق همه مردم را احترام می کنند و من مطمئن هستم که میانمار سرمشقی را دنبال می کند که نه تنها یک دموکراسی موفقیت آمیز است بلکه همچنان یک اقتصاد کامیاب و شگوفا می باشد».

اوباما افزوده است: «ما از کوشش ها و زعامت شما برای رهبری میانمار در یک مسیر جدید خرسند هستیم و می خواهیم شما بدانید که ایالات متحده امریکا هرگونه تلاش را برای کمک به شما انجام می دهد تا شما مسیری را که به نظر من طولانی و بعضی وقت ها دشوار ولی سرانجام درست است، ادامه بدهید».

در درون ایالات متحده امریکا در قبال سیاست نسبتاً دوستانه اوباما در برابر میانمار که جلو و عقب می رود، اتفاقاً از طرف جناح های کاملاً راست و کاملاً چپ و همچنان از جانب هردو حزب دموکرات و جمهوریخواه انتقاد می شود. آنها می خواهند تماس ها با میانمار بسیار عمیق نگردد. دموکرات ها این را بنا بر دلایل بشری می گویند و جمهوریخواهان بنا بر دلایل نظامی. برخی از سازمان های حقوق بشری این بازدید را پیش از وقت می دانند. به نظر آنها این بازدید فشار بر حکومت برای اجرای اصلاحات را کاهش می دهد.

درها بیشتر گشوده می شوند

اکثریت مطلق سیاستمداران امریکایی این سنت را دنبال می کنند که حکومت هایی را که از گذشته غیردموکراتیک شان فاصله می گیرند، زیر بال بگیرند. با این هم بسیاری به این تلاش ها اعتماد نمی کنند، زیرا رییس جمهور تین سین تا کنون صرفاً به برخی از وعده های متعددش وفا کرده است. کسانی که می گویند کارهایی صورت گرفته است، از رهایی زندانیان سیاسی سخن به میان می آورند و کسانی که خواستار اقدامات بیشتر اند، تحریم یک دفتر کمیسیاری عالی ملل متحد برای حقوق بشر در میانمار را مثال می دهند.

در کل به نظر می رسد که اداره اوباما حاضر است نیمه خالی پیاله را نه، بلکه نیمه پر آن را ببیند. این اداره می خواهد گشایشی را که بعد از نیم دهه در دروازه میانمار به وجود آمده است، مورد استفاده قرار دهد و پایش را به درون بگذارد. اکنون مسأله بر سر این است که آیا این دروازه بیشتر باز می شود یا نه، چیزی که هم به سود میانمار است و هم به سود ایالات متحده امریکا.