بحث سقوط ارزش افغانی در پشت دروازه‌های بسته
۱۳۹۴ آبان ۳۰, شنبه
وضعیت در افغانستان طوری است که مردم تنها از جنگ رنج نمی‌برند. صعود قیمت‌ها شهروندان این کشور را به ستوه آورده و با گذشت هر روز نرخ‌ها بلند می‌روند.
به همین دلیل وزیر تجارت، معین وزارت مالیه، رییس عمومی مواد نفتی و گاز مایع روز شنبه به ولسی جرگه استجواب شدند. بزرگترین نگرانی این است که از یک سو مردم فقیرند و از سوی دیگر با فرارسیدن زمستان قیمت مواد سوخت مانند تیل و گاز افزایش یافته است. قیمت یک کیلو گاز که در تابستان امسال 30 افغانی بود، حالا به حدود 70 افغانی رسیده است.
همایون رسا وزیر تجارت افغانستان در جلسه روز شنبه 30 عقرب گفت در روزهای آینده قیمت تیل و گاز کاهش خواهد یافت. اما این مقام حکومتی تاکید کرد تا زمانی که قیمت‌ها در بازار توسط سکتور خصوصی کنترول شود، قیمت مواد نفتی کاهش نخواهد یافت.
آقای رسا پیشنهاد کرد که حکومت نقش پررنگ‌تری در تجارت نفت و گاز داشته باشد: «اگر حکومت تصمیم بگیرد که مواد نفتی در انحصار حکومت قرار گیرد، ما تعهد می‌کنیم که به نرخ جهانی این مواد را توزیع می‌کنیم ولی وقتی قیمت‌ها در کنترول سکتور خصوصی است، حکومت نقشی ندارد.»
سقوط ارزش افغانی
پول افغانی در روزهای اخیر به شدت ارزشش را از دست داده است. سال گذشته هر دالر در برابر 58 افغانی تبادله می‌شد اما حالا یک دالر امریکایی با 68 افغانی تبادله می‌شود.
کاهش ارزش افغانی در برابر دالر سبب افزایش قیمت اجناس در بازار شده است. نمایندگان انتقادهای تندی را مطرح کردند و گفتند مردم افغانستان از این وضعیت به شدت صدمه می‌بینند.
رنگینه کارگر یک تن از نمایندگان گفت: «نرخ مواد ارتزاقی و محروقاتی بلند رفته است. اما در مقابل عاید خانواده‌ها ثابت است. ماموری که هفت یا شش هزار معاش داشت، با دالر 70 افغانی این مامور کدام مصرف را پوره کند. به همین دلیل مامور مجبور است برای زنده ماندن خود دست به فساد بزند.»
بانک مرکزی افغانستان در سیزده سال اخیر همواره با توزیع دالر در بازار، نرخ افغانی در برابر دالر را حفظ کرده بود. اما حالا که کمک‌های جهانی کاهش یافته و با گذشت هر روز مقدار دالر در بازار کاهش می‌یابد، سیاست پولی افغانستان کارایی خودرا از دست داده است.
فوزیه کوفی یک تن از نمایندگان گفت: «در حالی که مردم پول ندارند و نرخ اجناس بسیار بلند رفته و افغانستان یک کشور مصرفی است، در چنین شرایطی ما در رکود تورمی قرار داریم. ما ذخیره پول نداریم و نرخ اسعار هم بلند رفته است. این بدترین شکل اقتصاد است.»
بحث در پشت درهای بسته
زمانی که نوبت به خلیل الله صدیق رییس بانک مرکزی رسید تا در باره دلایل سقوط ارزش افغانی به نمایندگان معلومات دهد، او خواهان سری شدن مجلس شد و از رییس جلسه خواست تا به دور از دید رسانه‌ها در این مورد پاسخ بگوید.
عبدالرووف ابراهیمی این خواست او را پذیرفت و جلسه سری شد: «رییس صاحب دافغانستان بانک خواهش دارد که جوابات را به خاطر مصلحت افغانی در برابر اسعار خارجی سری ارایه بکنم.»
به این ترتیب خبرنگاران اجازه نیافتند تا بدانند افغانستان چه سیاستی در پیش خواهد گرفت تا از سقوط روز افزون نرخ افغانی در برابر دالر جلوگیری کند. در حال حاضر یک دالر امریکایی در بازارهای افغانستان در برابر 68 افغانی و 40 پول تبادله می‌شود.